Agencja konsularna w Elblągu

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Agencja konsularna w Elblągu

Rodzaj organizacji placówka konsularna
Profil działalności działalność dyplomatyczna, reprezentowanie spraw polskiej mniejszości
Rok założenia 1922

Agencja konsularna w Elblągu – placówka konsularna utworzona przy w wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w Elblągu w 1922 roku.

Historia

Po zakończonym plebiscycie w 1920 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP wzięło pod uwagę pomysł utworzenia placówki konsularnej w Elblągu. Pomysłodawcą tej koncepcji był konsul Stanisław Srokowski. Planował on utworzenie jednego okręgu konsularnego obejmującego centralę w Królewcu oraz agencje w Olsztynie i Kwidzynie. Brał jednak pod uwagę likwidację konsulatu kwidzyńskiego i powołanie w jego miejsce właśnie placówki w Elblągu.

Plany te spełzły na niczym, do pomysłu powrócono jednak we wrześniu 1921 roku. Srokowski zaproponował wówczas powiększenie ilości działających placówek konsularnych na terenie Prus Wschodnich. Nowe urzędy miały powstać w Elblągu i Ełku. Elbląg, zamieszkany wówczas przez 115 Polaków, nie rokował w tym momencie wielkich nadziei na udane rozwinięcie polskiej akcji kulturalno-społecznej i patriotycznej. Szalę na jego korzyść przeważyła zapewne koncepcja utworzenia w mieście dużego polskiego ośrodka, którego wpływy mogłyby promieniować w kierunku Gdańska. Ministerstwo Spraw Zagranicznych ostatecznie przychyliło się do propozycji.

W lipcu 1922 roku Konsulat Generalny RP w Królewcu otrzymał zadanie uruchomienia nowych placówek. Organizacją elbląskiego urzędu miał się zająć konsulat w Kwidzynie, który ponosił również koszty związane z organizacją nowej placówki. 1 sierpnia 1922 roku kierownictwo elbląskiego konsulatu zostało powierzone Edwardowi Skowrońskiemu. W październiku znaleziono lokal dla urzędu, który mieścił się przy ówczesnej Heiliger Leichnamstrasse 145.

Strona niemiecka długo zwlekała z oficjalnym uznaniem polskiego urzędu. Nastąpiło to ostatecznie 13 kwietnia 1923 roku. Na początku 1923 roku ustalono obszar, który był bezpośrednio podporządkowany działalności i kompetencjom agencji. Okręg obejmował powiat Elbląg oraz Pasłęk. W 1923 roku rangę urzędu podniesiono do rangi wicekonsulatu.[1].

Żywot elbląskiej agencji był jednak niezwykle krótki. Nie zachowały się żadne ślady działalności placówki. Najprawdopodobniej wicekonsul Skowroński nie widział szans na rozwinięcie inicjatywy na jakimkolwiek polu. Po kilku miesiącach nadprezydent prowincji Siehr złożył raport pruskiemu ministrowi spraw wewnętrznych. Donosił w nim, że strona polska zrezygnuje z próby utrzymania agencji konsularnej w Elblągu. Pod koniec 1923 roku strona polska rozwiązała umowę dzierżawy lokalu. Była to ostatnia odnotowana informacja, dotycząca placówki.

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Gierszewski Stanisław, Elbląg: przeszłość i teraźniejszość, Gdańsk 1988.
Szostakowska Małgorzata, Konsulaty polskie w Prusach Wschodnich w latach 1920-1939, Olsztyn 1990.
Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.
Wrzesiński Wojciech, Polska-Prusy Wschodnie. Plebiscyty na Warmii i Mazurach oraz na Powiślu w 1920 roku, Olsztyn 2010.

Zobacz też


Przypisy

  1. Paweł Ceranka, Krzysztof Szczepanik (opr.): Urzędy konsularne Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1945 : informator archiwalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych/Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2020