Anglity

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Anglity

Dwór w Anglitach
Dwór w Anglitach
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat elbląski
Gmina Pasłęk
Liczba ludności (2010) 50
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Anglity
Anglity
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Anglity
Anglity
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Anglity (niem. Angnitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 50 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Stefan Czerniak[1].


Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 6 km na wschód od Pasłęka w pobliżu Kopiny, przy drodze wojewódzkiej nr 513.

Dzieje miejscowości

Wieś została prawdopodobnie założona na obszarze dawnej pruskiej osady. 8 kwietnia 1335 roku wielki mistrz krzyżacki Luter z Brunszwiku wystawił dokument lokacyjny. W 1448 roku Anglity należały do komornictwa w Burdajnach. W 1539 roku dobra należały do Andreasa von Wilmsdorfa, a wieś podlegała parafii w Pasłęku. W 1652 roku nowym właścicielem Anglit był Conrad von Wallenreiss. W 1785 roku Anglity były folwarkiem szlacheckim, w którym gospodarzył von Rekowski. Na początku XIX stulecia dobra przeszły na własność barona Ludwika Hermanna von Schroettera - starosty powiatu pasłęckiego w latach 1846-1876. W 1875 roku Anglity były zamieszkane przez 102 osoby. Od 1876 do 1945 roku dobra anglickie należały do rodziny von Minnigerode. Założycielem tego rodu w Prusach był baron Wilhelm von Minnigerode, który ożenił się w 1864 roku z Amelie, córką starosty Schroettera.

W 1909 roku Anglity wraz z Golbitami i Warnikajmami obejmowały obszar 397 ha. W 1931 roku wieś była zamieszkana przez 319 osób (311 ewangelików i 7 katolików). Osiem lat później w miejscowości żyło 277 mieszkańców. W tym okresie właścicielem Anglit był doktor praw August Friedrich baron von Minnigerode, przebywający na stałe w Berlinie. Dzierżawcą majątku był Ernst Schumacher.

Dwór w Anglitach przed rokiem 1945

Po zajęciu wsi przez żołnierzy Armii Czerwonej, większość niemieckich mieszkańców Anglit skierowano do prac na rzecz oddziałów sowieckich kwaterujących w południowej części powiatu morąskiego. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w październiku 1946 roku. W tym czasie miejscowość zwano jeszcze Jurandowem. W roku 1948 wprowadzono nazwę Anglity. Nowi mieszkańcy pochodzili z Wileńszczyzny; część z nich stanowili przymusowo wysiedleni w ramach Akcji Wisła. Dwór i budynki mieszkalne we wsi zachowały się w nienaruszonym stanie. W budynku poniemieckiej szkoły urządzono świetlicę. Dzieci uczęszczały do szkoły w Łuksztachi Stegnach.




Zabytki

  • Pozostałości parku dworskiego
  • Dwór z drugiej połowy XVIII wieku, którego część stanowi własność prywatną
  • Budynek poniemieckiej szkoły, obecnie przekształcony w prywatne mieszkania
  • Zdewastowany stary cmentarz ewangelicki


Bibliografia

  1. Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
  2. Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
  3. Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  5. Lech Słodownik, Anglity [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy