Bredynki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| Linia 7: | Linia 6: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Bredynek | |dopełniacz wsi = Bredynek | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 47: | Linia 46: | ||
* polska [[Biblioteka w Bredynkach|biblioteka]] | * polska [[Biblioteka w Bredynkach|biblioteka]] | ||
Nie powiodły się podejmowane w latach 30. próby założenia polskiej szkoły. | Nie powiodły się podejmowane w latach 30. próby założenia polskiej szkoły. | ||
| + | |||
Liczba mieszkańców Bredynek w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców Bredynek w poszczególnych okresach: | ||
| + | |||
*1820 r. – 371 osób | *1820 r. – 371 osób | ||
| Linia 60: | Linia 61: | ||
*1988 r. – 426 osób | *1988 r. – 426 osób | ||
| + | |||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
*[[lkwim: Jan Liszewski|Jan Liszewski]] (1852–1894) – działacz polityczny i społeczny, etnograf, założyciel [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|„Gazety Olsztyńskiej’’]]; w latach 1879–1881 był nauczycielem w szkole w Bredynkach. | *[[lkwim: Jan Liszewski|Jan Liszewski]] (1852–1894) – działacz polityczny i społeczny, etnograf, założyciel [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|„Gazety Olsztyńskiej’’]]; w latach 1879–1881 był nauczycielem w szkole w Bredynkach. | ||
| Linia 72: | Linia 74: | ||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
| − | *szlak rowerowy: [[Biskupiec]] - [[Rzeck]] - [[Rasząg]] - [[Zabrodzie]] - [[Kobułty]] - [[Parelskie Wzgórza]] - [[Lipowo (gmina Biskupiec) |Lipowo]] - [[Stanclewo]] - Bredynki - [[Dębowo]] - [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]] - [[Biesowo]] - [[Jezioro Galk]] - [[Jezioro Dadaj]] | + | *szlak rowerowy: [[Biskupiec]] - [[Rzeck]] - [[Rasząg]] - [[Zabrodzie]] - [[Kobułty]] - [[Parelskie Wzgórza]] - [[Lipowo (gmina Biskupiec) |Lipowo]] - [[Stanclewo]] - Bredynki - [[Dębowo]] - [[Czerwonka (gmina Biskupiec)|Czerwonka]] - [[Biesowo]] - jezioro [[Jezioro Galk|Galk]] - jezioro [[Jezioro Dadaj|Dadaj]] |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 80: | Linia 82: | ||
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [15.09.2013] | #[http://www.stat.gov.pl/ Bank Danych Lokalnych GUS] [15.09.2013] | ||
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [15.09.2013] | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [15.09.2013] | ||
| − | + | ||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 14:54, 22 lip 2014
| Bredynki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Biskupiec |
| Liczba ludności (2009) | 456 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 11-300 |
| Tablice rejestracyjne | NOL |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Bredynki | |
| Położenie na mapie Polski  Bredynki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Bredynki (niem. Bredinken) – wieś niesołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku wieś liczyła 456 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Pojezierza Mrągowskiego, między Jeziorem Stryjewskim a jeziorem Jełmuń. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 590.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1599 roku z nadania biskupa Stanisława Hozjusza. Dotyczyło ono 60 łanów na prawie chełmińskim, z których pięć przypadło sołtysowi. W drugiej połowie XVIII wieku z wsi czynszowej Bredynki przekształciły się w majątek szlachecki z młynem wodnym. W 1863 roku doszło tu do tzw. wojny o wodę. W centrum wsi znajdował się niewielki staw, z którego miejscowy młynarz „podstępem” spuścił wodę. Chłopi chcieli temu przeszkodzić, ale młynarz wezwał oddział żołnierzy, którzy ostrzelali chłopów. Zginęło 17 osób.
Szkoła we wsi istniała już w pierwszej połowie XIX wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 198 dzieci. Zatrudnionych było czterech nauczycieli.
W okresie międzywojennym w Bredynkach działały:
- koło Związku Polaków w Niemczech
- koło Związku Towarzystw Młodzieży
- polska biblioteka
Nie powiodły się podejmowane w latach 30. próby założenia polskiej szkoły.
Liczba mieszkańców Bredynek w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 371 osób
- 1857 r. – 679 osób
- 1885 r. – 935 osób
- 1933 r. – 1037 osób
- 1939 r. – 998 osób
- 1988 r. – 426 osób
Ludzie związani z miejscowością
- Jan Liszewski (1852–1894) – działacz polityczny i społeczny, etnograf, założyciel „Gazety Olsztyńskiej’’; w latach 1879–1881 był nauczycielem w szkole w Bredynkach.
- Augustyna Wiewióra (1900-1984) – urodzona w Bredynkach zasłużona nauczycielka i działaczka oświatowa.
Kultura
We wsi działa filia Miejskiej Biblioteki Publicznej w Biskupcu.
Zabytki
- kaplica filialna z końca XIX wieku
- dwie kapliczki przydrożne: w centrum wsi i na rozstaju dróg
- drewniana chałupa warmińska (nr 66)
Turystyka
- szlak rowerowy: Biskupiec - Rzeck - Rasząg - Zabrodzie - Kobułty - Parelskie Wzgórza - Lipowo - Stanclewo - Bredynki - Dębowo - Czerwonka - Biesowo - jezioro Galk - jezioro Dadaj
Bibliografia
- Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [15.09.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [15.09.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [15.09.2013]
