Brusiny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – | + | ''' Brusiny ''' (niem. ''Gross Brausen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat iławski|powiecie iławskim]], w [[Susz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Susz]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. |
| − | Miejscowość w 2010 roku liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Ziętarska]]<ref>http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 [ | + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Agnieszka Ziętarska]]<ref>[http://bip.susz.sisco.info/?id=1739 bip.susz.sisco.info] [05.03.2014]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| Linia 41: | Linia 40: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
[[File:Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej.jpg|thumb|300px|left|Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej]]Miejscowość została założona w 1338 roku. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po 1700 roku wieś stała się własnością rodu [[von Auerswald]], do którego należały [[Pławty Wielkie]], [[Trupel]], [[Ulnowo]] i [[Trumiejki]]. W połowie XVIII wieku majątek wraz z folwarkiem [[Fabiany]] znalazły się w rękach rodziny [[von Besler|von Beslerów]]. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX wieku wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 roku wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił [[von Oldenburg|Elard von Oldenburg]]. W 1928 roku wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer). | [[File:Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej.jpg|thumb|300px|left|Dwór w Brusinach. Fotografia sprzed II wojny światowej]]Miejscowość została założona w 1338 roku. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]]. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po 1700 roku wieś stała się własnością rodu [[von Auerswald]], do którego należały [[Pławty Wielkie]], [[Trupel]], [[Ulnowo]] i [[Trumiejki]]. W połowie XVIII wieku majątek wraz z folwarkiem [[Fabiany]] znalazły się w rękach rodziny [[von Besler|von Beslerów]]. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX wieku wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 roku wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił [[von Oldenburg|Elard von Oldenburg]]. W 1928 roku wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer). | ||
| − | |||
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych | Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych | ||
| Linia 58: | Linia 56: | ||
1905 - 140 osób, 9 domów | 1905 - 140 osób, 9 domów | ||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[Dwór w Brusinach|Dwór]] z pierwszej połowy XIX wieku | *[[Dwór w Brusinach|Dwór]] z pierwszej połowy XIX wieku | ||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | ''Iława. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.<br/> | |
| − | + | Niesiobędzki Wiesław, ''Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne'', wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier'', Danzig und Elbing 1858.<br/> | |
| − | + | [http://bip.susz.sisco.info/?id=539| Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/rosenberg.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [05.03.2014] | |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | |||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat iławski]] [[Kategoria: Susz (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 01:17, 30 lip 2014
| Brusiny | |
| | |
 Brusiny. Dwór z XIX wieku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Susz |
| Liczba ludności (2010) | 95 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Brusiny | |
| Położenie na mapie Polski  Brusiny | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Brusiny (niem. Gross Brausen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 95 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Ziętarska[1].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 19 km na północny zachód od Iławy i 6 km na południowy wschód od Suszu, na północ od drogi wojewódzkiej nr 521.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona w 1338 roku. Zasadźca wsi otrzymał karczmę w dożywotnie użytkowanie. Brusiny uległy zniszczeniu w okresie wojny trzynastoletniej. Opuszczone grunty włączono do domeny lennej Zakonu Krzyżackiego. Po 1700 roku wieś stała się własnością rodu von Auerswald, do którego należały Pławty Wielkie, Trupel, Ulnowo i Trumiejki. W połowie XVIII wieku majątek wraz z folwarkiem Fabiany znalazły się w rękach rodziny von Beslerów. Karol Wilhelm Johann von Besler w XIX wieku wybudował miejscową szkołę. W latach 1805-1830 K.W.J. von Besler sprawował urząd landrata suskiego. W 1885 roku wieś i majątek obejmowały obszar 653 ha uprawnych gruntów, 112 ha łąk oraz 238 ha lasów. W tym czasie Brusiny oraz folwark Brusiny Małe zakupił Elard von Oldenburg. W 1928 roku wzniesiono nowy szkolny budynek wraz z mieszkaniem nauczyciela (w tym czasie był nim niejaki Rudolf Willer).
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych
1817 - 192 osoby, 17 domów
1831 - 205 osób, 20 domów
1864 - 156 osób, 12 domów
1871 - 152 osoby, 12 domów
1885 - 150 osób, 11 domów
1895 - 140 osób, 9 domów
1905 - 140 osób, 9 domów
Zabytki
- Dwór z pierwszej połowy XIX wieku
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
Przypisy
- ↑ bip.susz.sisco.info [05.03.2014]
