Brzoza niska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 19: Linia 19:
 
  |Lista synonimów = }}
 
  |Lista synonimów = }}
 
<br/>
 
<br/>
−
 
 
'''Brzoza niska''' (''Betula humilis'' Schrank) – gatunek niewielkiego krzewu z rodziny brzozowatych (''Betulaceae'').   
 
'''Brzoza niska''' (''Betula humilis'' Schrank) – gatunek niewielkiego krzewu z rodziny brzozowatych (''Betulaceae'').   
−
 
+
<br/><br/>
−
 
 
 
=== Morfologia ===
 
=== Morfologia ===
−
 
  
 
''Betula humilis'' to niski i silnie rozgałęziony krzew osiągający wysokość do 2 m. Młode pędy są gęsto pokryte białymi brodawkami, o końcach czasami nieco owłosionych. Pędy skrócone drobne. Kora wszystkich pędów jest ciemnoszara. Liście są eliptyczne lub jajowate, o szerokości większej od długości, na szczycie tępe lub nieco zaostrzone, krótkoogonkowe (2–5 mm). Blaszka liściowa o długości 4–6 cm i szerokości 0,5–2,5 cm, nierównomiernie ząbkowana z 4–6 parami nerwów bocznych. Liście są obu stron jasnozielone. Pączki okryte łuskami, klapa środkowej łuski jest dłuższa od pozostałych i owłosiona.
 
''Betula humilis'' to niski i silnie rozgałęziony krzew osiągający wysokość do 2 m. Młode pędy są gęsto pokryte białymi brodawkami, o końcach czasami nieco owłosionych. Pędy skrócone drobne. Kora wszystkich pędów jest ciemnoszara. Liście są eliptyczne lub jajowate, o szerokości większej od długości, na szczycie tępe lub nieco zaostrzone, krótkoogonkowe (2–5 mm). Blaszka liściowa o długości 4–6 cm i szerokości 0,5–2,5 cm, nierównomiernie ząbkowana z 4–6 parami nerwów bocznych. Liście są obu stron jasnozielone. Pączki okryte łuskami, klapa środkowej łuski jest dłuższa od pozostałych i owłosiona.
 
Kwiaty zebrane w wiotkie i zwisające kotki, oddzielnie męskie i żeńskie. Brzoza niska jest rośliną jednopienną – na jednej roślinie występują zarówno kotki męski, jak i żeńskie. Kotki męskie o długości do 20 mm występują już w jesieni, są wówczas drobne i sterczące. Mniejsze kotki żeńskie mają długość 8–15 mm. Kwitnie od kwietnia do maja, jest wiatropylna. Owocem jest orzeszek ze skrzydełkami o długości połowy jego szerokości lub krótszymi.  
 
Kwiaty zebrane w wiotkie i zwisające kotki, oddzielnie męskie i żeńskie. Brzoza niska jest rośliną jednopienną – na jednej roślinie występują zarówno kotki męski, jak i żeńskie. Kotki męskie o długości do 20 mm występują już w jesieni, są wówczas drobne i sterczące. Mniejsze kotki żeńskie mają długość 8–15 mm. Kwitnie od kwietnia do maja, jest wiatropylna. Owocem jest orzeszek ze skrzydełkami o długości połowy jego szerokości lub krótszymi.  
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
 
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
−
 
  
 
Brzoza niska to gatunek borealny. Występuje w Europie i Azji. W Polsce przebiega południowa granica jej zasięgu. Jest to roślina rzadka w naszym kraju, znana z rozproszonych stanowisk na Pojezierzu Pomorskim i [[Pojezierze Mazurskie| Mazurskim]], Podlasiu i Lubelszczyźnie. Rzadziej jest spotykana w Wielkopolsce i na Białostocczyźnie.  
 
Brzoza niska to gatunek borealny. Występuje w Europie i Azji. W Polsce przebiega południowa granica jej zasięgu. Jest to roślina rzadka w naszym kraju, znana z rozproszonych stanowisk na Pojezierzu Pomorskim i [[Pojezierze Mazurskie| Mazurskim]], Podlasiu i Lubelszczyźnie. Rzadziej jest spotykana w Wielkopolsce i na Białostocczyźnie.  
Linia 38: Linia 33:
 
Brzoza niska rośnie na torfowiskach niskich, podmokłych łąkach i w zaroślach wierzb. Jest światłolubna, wyższe drzewa i krzewy z łatwością ją zagłuszają. Jest reliktem polodowcowym, który przywędrował do nas pod koniec epoki lodowcowej.  
 
Brzoza niska rośnie na torfowiskach niskich, podmokłych łąkach i w zaroślach wierzb. Jest światłolubna, wyższe drzewa i krzewy z łatwością ją zagłuszają. Jest reliktem polodowcowym, który przywędrował do nas pod koniec epoki lodowcowej.  
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
=== Wartość użytkowa ===
 
=== Wartość użytkowa ===
Linia 44: Linia 38:
 
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju jest to gatunek narażony na wymarcie (kategoria "V" na Czerwonej Liście).
 
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju jest to gatunek narażony na wymarcie (kategoria "V" na Czerwonej Liście).
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
=== Ciekawostki ===
 
=== Ciekawostki ===
  
−
 
+
Najbogatsze nagromadzenie stanowisk brzozy niskiej na obszarze całego kraju występuje na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]]. Gatunek ten znany jest tu z około 50 stanowisk, skupionych w większości w regionie [[Wielkie Jeziora Mazurskie| Wielkich Jezior Mazurskich]]. Populacje brzozy niskiej chronione są m.in. w rezerwatach „[[Rezerwat Cielętnik| Cielętnik]]”, „[[Rezerwat Jeziorko koło Drozdowa| Jeziorko koło Drozdowa]]”, „[[Rezerwat Sołtysek| Sołtysek]]” i „[[Rezerwat Zabrodzie| Zabrodzie]]”.
−
Najbogatsze nagromadzenie stanowisk brzozy niskiej na obszarze całego kraju występuje na [[Warmia i Mazury| Warmii i Mazurach]]. Gatunek ten znany jest tu z około 50 stanowisk, skupionych w większości w regionie [[Wielkie Jeziora Mazurskie| Wielkich Jezior Mazurskich]]. Populacje brzozy niskiej chronione są m.in. w rezerwatach „[[Rezerwat Cielętnik| Cielętnik]]”, „[[Rezerwat Jeziorko koło Drozdowa| Jeziorko koło Drozdowa]]”, „[[Rezerwat Sołtysek| Sołtysek]]” i „[[Rezerwat Zabrodzie| Zabrodzie]]”.
 
 
<br/>
 
<br/>
−
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 62: Linia 53:
 
== Linki zewnętrzne ==
 
== Linki zewnętrzne ==
  
−
http://pl.wikipedia.org/wiki/Brzoza_niska
+
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Brzoza_niska pl.wikipedia.org, Brzoza niska] [19.04.2014]<br/>
−
 
+
[http://jezioro.com.pl/flora/okaz.html?id=980 jezioro.com.pl][19.04.2014]<br/>
−
http://jezioro.com.pl/flora/okaz.html?id=980
 
−
 
 
−
<br/>
 
  
  
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]]
 
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Rośliny]] [[Kategoria: Rośliny Warmii i Mazur]] [[Kategoria: Rośliny chronione]]

Wersja z 17:01, 22 maj 2014

Brzoza niska
Betula humilis
Schrank
Brzoza niska - pokrój [1]
Brzoza niska - pokrój [2]
Systematyka
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny naczyniowe
Gromada okrytonasienne
Klasa dwuliścienne
Rząd bukowce
Rodzina brzozowate
Rodzaj brzoza
Gatunek arnika górska
Synonimy


Brzoza niska (Betula humilis Schrank) – gatunek niewielkiego krzewu z rodziny brzozowatych (Betulaceae).

Morfologia

Betula humilis to niski i silnie rozgałęziony krzew osiągający wysokość do 2 m. Młode pędy są gęsto pokryte białymi brodawkami, o końcach czasami nieco owłosionych. Pędy skrócone drobne. Kora wszystkich pędów jest ciemnoszara. Liście są eliptyczne lub jajowate, o szerokości większej od długości, na szczycie tępe lub nieco zaostrzone, krótkoogonkowe (2–5 mm). Blaszka liściowa o długości 4–6 cm i szerokości 0,5–2,5 cm, nierównomiernie ząbkowana z 4–6 parami nerwów bocznych. Liście są obu stron jasnozielone. Pączki okryte łuskami, klapa środkowej łuski jest dłuższa od pozostałych i owłosiona. Kwiaty zebrane w wiotkie i zwisające kotki, oddzielnie męskie i żeńskie. Brzoza niska jest rośliną jednopienną – na jednej roślinie występują zarówno kotki męski, jak i żeńskie. Kotki męskie o długości do 20 mm występują już w jesieni, są wówczas drobne i sterczące. Mniejsze kotki żeńskie mają długość 8–15 mm. Kwitnie od kwietnia do maja, jest wiatropylna. Owocem jest orzeszek ze skrzydełkami o długości połowy jego szerokości lub krótszymi.

Rozmieszczenie i ekologia

Brzoza niska to gatunek borealny. Występuje w Europie i Azji. W Polsce przebiega południowa granica jej zasięgu. Jest to roślina rzadka w naszym kraju, znana z rozproszonych stanowisk na Pojezierzu Pomorskim i Mazurskim, Podlasiu i Lubelszczyźnie. Rzadziej jest spotykana w Wielkopolsce i na Białostocczyźnie.

Brzoza niska rośnie na torfowiskach niskich, podmokłych łąkach i w zaroślach wierzb. Jest światłolubna, wyższe drzewa i krzewy z łatwością ją zagłuszają. Jest reliktem polodowcowym, który przywędrował do nas pod koniec epoki lodowcowej.

Wartość użytkowa

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W skali kraju jest to gatunek narażony na wymarcie (kategoria "V" na Czerwonej Liście).

Ciekawostki

Najbogatsze nagromadzenie stanowisk brzozy niskiej na obszarze całego kraju występuje na Warmii i Mazurach. Gatunek ten znany jest tu z około 50 stanowisk, skupionych w większości w regionie Wielkich Jezior Mazurskich. Populacje brzozy niskiej chronione są m.in. w rezerwatach „ Cielętnik”, „ Jeziorko koło Drozdowa”, „ Sołtysek” i „ Zabrodzie”.

Bibliografia

B. Polakowski: Świat roślinny Warmii i Mazur. Olsztyn: Pojezierze, 1971.

K. Zarzycki, Z. Szeląg: Red list of the vascular plants in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20.

Linki zewnętrzne

pl.wikipedia.org, Brzoza niska [19.04.2014]
jezioro.com.pl[19.04.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Brzoza_niska&oldid=67361”