Dzień św. Mikołaja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Etnografia" na "Kategoria:Kultura niematerialna")
 
(Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
{{EWiM Obyczaje infobox
 
{{EWiM Obyczaje infobox
 
  |Nazwa                = Dzień św. Mikołaja
 
  |Nazwa                = Dzień św. Mikołaja
  |zdjecie              = Święty Mikołaj - biskup.jpg
+
  |zdjecie              =  
  |opis zdjecia          = Święty Mikołaj, biskup Miry 
+
  |opis zdjecia          =  
 
  |dzien                = 6 grudnia
 
  |dzien                = 6 grudnia
 
  |typ swieta            = katolickie, prawosławne
 
  |typ swieta            = katolickie, prawosławne
 
  |zwyczaje              =  
 
  |zwyczaje              =  
 
  |znaczenie            =  
 
  |znaczenie            =  
  |symbole              = Mitra, pastorał
+
  |symbole              = mitra, pastorał
 
  |inne nazwy            =
 
  |inne nazwy            =
 
  |commons              =
 
  |commons              =
Linia 16: Linia 16:
 
''' Dzień św. Mikołaja''' – obchodzone 6 grudnia święto biskupa Miry, który zasłynął jako cudotwórca, ratując żeglarzy i miasto od głodu. Odwagą i sprawiedliwością wykazał się, ratując od śmierci niesłusznie skazanych urzędników cesarskich. Św. Mikołaj to patron rybaków, żeglarzy i kupców.
 
''' Dzień św. Mikołaja''' – obchodzone 6 grudnia święto biskupa Miry, który zasłynął jako cudotwórca, ratując żeglarzy i miasto od głodu. Odwagą i sprawiedliwością wykazał się, ratując od śmierci niesłusznie skazanych urzędników cesarskich. Św. Mikołaj to patron rybaków, żeglarzy i kupców.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 +
 
== Zwyczaje na Warmii i Mazurach ==
 
== Zwyczaje na Warmii i Mazurach ==
 
W [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]] św. Mikołaja obierano na patrona kościołów głównie w rejonie [[Zalew Wiślany|Zalewu Wiślanego]] i [[Mierzeja Kurońska|Mierzei Kurońskiej]]. Jak podaje Jan Chłosta, na terenie dawnej diecezji warmińskiej święty był czczony w siedemnastu kościołach i kaplicach ([[Bażyny]], [[Biesowo]], [[Błudowo]], [[Dąbrówka Malborska]], [[Dobre Miasto]], [[Frombork]], [[Grzęda]], [[Klebark Wielki]], [[Kłębowo]], [[Królewo Malborskie]], [[Lamkowo]], [[Łajs]], [[Mingajny]], [[Podgrodzie]], [[Sętal]], [[Sząbruk]])<ref>Zob. J. Chłosta, ''Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii'', Olsztyn 2009, s. 29–30</ref>.
 
W [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]] św. Mikołaja obierano na patrona kościołów głównie w rejonie [[Zalew Wiślany|Zalewu Wiślanego]] i [[Mierzeja Kurońska|Mierzei Kurońskiej]]. Jak podaje Jan Chłosta, na terenie dawnej diecezji warmińskiej święty był czczony w siedemnastu kościołach i kaplicach ([[Bażyny]], [[Biesowo]], [[Błudowo]], [[Dąbrówka Malborska]], [[Dobre Miasto]], [[Frombork]], [[Grzęda]], [[Klebark Wielki]], [[Kłębowo]], [[Królewo Malborskie]], [[Lamkowo]], [[Łajs]], [[Mingajny]], [[Podgrodzie]], [[Sętal]], [[Sząbruk]])<ref>Zob. J. Chłosta, ''Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii'', Olsztyn 2009, s. 29–30</ref>.
  
W [[Braniewo|Braniewie]] istniało bractwo św. Mikołaja zrzeszające rybaków i kupców udających się w zamorskie podróże. We Fromborku i okolicach rybacy uznawali Świętego za wybawcę w chwilach zagrożenia na morzu. Natomiast na terenie [[Warmia|Warmii]] południowej wśród ludności funkcjonowały pieśni poświęcone biskupowi Miry (''Niech będzie Bóg nasz pochwalony w świętym Mikołaju''; ''Bądź pozdrowiony święty Mikołaju'').
+
W [[Braniewo|Braniewie]] istniało Bractwo Świętego Mikołaja zrzeszające rybaków i kupców udających się w zamorskie podróże. We Fromborku i okolicach rybacy uznawali Świętego za wybawcę w chwilach zagrożenia na morzu. Natomiast na terenie [[Warmia|Warmii]] południowej wśród ludności funkcjonowały pieśni poświęcone biskupowi Miry (''Niech będzie Bóg nasz pochwalony w świętym Mikołaju''; ''Bądź pozdrowiony święty Mikołaju'').
  
Pod koniec lat 20. XX wieku we [[Franknowo|Franknowie]] kultywowano zwyczaj składania odwiedzin we wszystkich domach. Z mitrą na głowie i pastorałem w ręku mężczyzna reprezentujący św. Mikołaja rozdawał najmłodszym orzechy i jabłka, recytując przy tym wiersze. W zamian otrzymywał symboliczne dary od gospodarzy.
+
Pod koniec lat 20. XX wieku we [[Franknowo|Franknowie]] kultywowano zwyczaj składania odwiedzin w domach. Z mitrą na głowie i pastorałem w ręku mężczyzna reprezentujący św. Mikołaja rozdawał najmłodszym orzechy i jabłka, recytując przy tym wiersze. W zamian otrzymywał symboliczne dary od gospodarzy.
  
 
W latach 20. XX wieku pojawił się wśród najmłodszych zwyczaj stawiania na oknie wyczyszczonego buta lub chodaka wypełnionego marchwią i owsem. Dary te były przeznaczone dla konia świętego Mikołaja. W zamian dzieci oczekiwały drobnych podarków.
 
W latach 20. XX wieku pojawił się wśród najmłodszych zwyczaj stawiania na oknie wyczyszczonego buta lub chodaka wypełnionego marchwią i owsem. Dary te były przeznaczone dla konia świętego Mikołaja. W zamian dzieci oczekiwały drobnych podarków.
Linia 31: Linia 32:
  
  
[[Kategoria: Kultura]][[Kategoria: Etnografia]][[Kategoria: Wierzenia i Obyczaje]]
+
[[Kategoria: Kultura]][[Kategoria:Kultura niematerialna]][[Kategoria: Wierzenia i obyczaje]]

Aktualna wersja na dzień 19:07, 17 mar 2015

Dzień św. Mikołaja

Dzień 6 grudnia
Typ święta katolickie, prawosławne
Symbole mitra, pastorał

Dzień św. Mikołaja – obchodzone 6 grudnia święto biskupa Miry, który zasłynął jako cudotwórca, ratując żeglarzy i miasto od głodu. Odwagą i sprawiedliwością wykazał się, ratując od śmierci niesłusznie skazanych urzędników cesarskich. Św. Mikołaj to patron rybaków, żeglarzy i kupców.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

W Prusach Wschodnich św. Mikołaja obierano na patrona kościołów głównie w rejonie Zalewu Wiślanego i Mierzei Kurońskiej. Jak podaje Jan Chłosta, na terenie dawnej diecezji warmińskiej święty był czczony w siedemnastu kościołach i kaplicach (Bażyny, Biesowo, Błudowo, Dąbrówka Malborska, Dobre Miasto, Frombork, Grzęda, Klebark Wielki, Kłębowo, Królewo Malborskie, Lamkowo, Łajs, Mingajny, Podgrodzie, Sętal, Sząbruk)[1].

W Braniewie istniało Bractwo Świętego Mikołaja zrzeszające rybaków i kupców udających się w zamorskie podróże. We Fromborku i okolicach rybacy uznawali Świętego za wybawcę w chwilach zagrożenia na morzu. Natomiast na terenie Warmii południowej wśród ludności funkcjonowały pieśni poświęcone biskupowi Miry (Niech będzie Bóg nasz pochwalony w świętym Mikołaju; Bądź pozdrowiony święty Mikołaju).

Pod koniec lat 20. XX wieku we Franknowie kultywowano zwyczaj składania odwiedzin w domach. Z mitrą na głowie i pastorałem w ręku mężczyzna reprezentujący św. Mikołaja rozdawał najmłodszym orzechy i jabłka, recytując przy tym wiersze. W zamian otrzymywał symboliczne dary od gospodarzy.

W latach 20. XX wieku pojawił się wśród najmłodszych zwyczaj stawiania na oknie wyczyszczonego buta lub chodaka wypełnionego marchwią i owsem. Dary te były przeznaczone dla konia świętego Mikołaja. W zamian dzieci oczekiwały drobnych podarków.

Przypisy

  1. Zob. J. Chłosta, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009, s. 29–30

Bibliografia

Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.