Feliks Reich: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|wikicytaty = | |wikicytaty = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }}<br/> | + | }} |
| + | ''' Feliks Reich ''' (ur. ok. 1470 r., prawdopodobnie w Toruniu, zm. 1 marca 1539 r. we [[Frombork|Fromborku]]) – kanonik warmiński, sekretarz biskupów warmińskich. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Życiorys== | ||
| + | Urodził się w 1470 r. lub między 1470 a 1475 r., najprawdopodobniej w Toruniu. Mógł być potomkiem Mikołaja z Torunia, studenta wiedeńskiego z 1449 r. Pochodził z diecezji pomezańskiej. Został pochowany w [[lkwim: Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku| katedrze fromborskiej]]. | ||
| − | + | ===Szkoła i wykształcenie=== | |
| + | Nie zachowały się informacje na temat wykształcenia Feliksa Reicha. Przypuszcza się jednak, że ukończył studia uniwersyteckie, o czym mogą świadczyć szerokie zainteresowania naukowe i umiejętności. | ||
| − | == | + | Był klerykiem. Posługiwał się tytułem magistra sztuk wyzwolonych oraz tytułem notariusza publicznego (apostolskiego i cesarskiego). |
| − | + | ||
| + | ===Działalność=== | ||
| + | Wiosną 1501 r. podjął funkcję sekretarza biskupa warmińskiego [[Łukasz Watzenrode|Łukasza Watzenrode]]. Od początku 1510 r. działał jako kapelan [[lkwim:Zamek w Lidzbarku Warmińskim|zamku lidzbarskiego]]. Niektóre źródła wskazują na równoczesne podjęcie tych dwóch funkcji dopiero w 1510 r. | ||
| + | |||
| + | Od 1512 r. był notariuszem publicznym i pisarzem kapituły fromborskiej, później natomiast sekretarzem kolejnych biskupów: [[Fabian Luzjański|Fabiana Luzjańskiego]] z [[Łężany|Łężan]] i [[Maurycy Ferber|Maurycego Ferbera]]. Od 30 września 1518 r. do 2 października 1525 r. był prepozytem kapituły kolegiackiej w [[Dobre Miasto|Dobrym Mieście]]. Od 1518 r. był także proboszczem [[Parafia pw. Najświętszego Zbawiciela w Głotowie|parafii w Głotowie]]. | ||
| − | + | 31 października 1526 r. otrzymał kanonię katedralną fromborską. W latach 1526-1532 był kanclerzem kapituły, a od 1528 r. do 1532 r. administratorem kapitulnym w [[Olsztyn|Olsztynie]] i [[Tolkmicko|Tolkmicku]]. Kapituła warmińska przyjęła Reicha do swojego grona na miejsce zmarłego wówczas archidiakona [[Jan Scultet|Jana Scultetiego]]. | |
| − | |||
| − | + | W marcu 1538 r. został wikariuszem generalnym biskupa [[lkwim:Jan Dantyszek|Jana Dantyszka]] i kustoszem kapituły fromborskiej. Pracował do sędziwego wieku. | |
| − | |||
| − | ===Działalność społeczna, kulturalna | + | ===Działalność społeczna, kulturalna, polityczna=== |
Ze względu na swoje uzdolnienia Reich aktywnie uczestniczył w poselstwach kapituły warmińskiej na zjazdach przedstawicieli stanów [[Warmia|Warmii]] i [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Szczególnie udzielał się w dyskusjach monetarnych. W 1525 r. wraz z [[Tiedemann Giese|Tiedemannem Giese]] uczestniczył w wyjeździe do Krakowa, gdzie prosił króla Polskiego o zwrot [[Braniewo|Braniewa]] i [[Tolkmicko|Tolkmicka]]. Udzielał się na rzecz powstrzymania reformacji w Prusach, o której pisał jako o herezji, którą należy wytępić. | Ze względu na swoje uzdolnienia Reich aktywnie uczestniczył w poselstwach kapituły warmińskiej na zjazdach przedstawicieli stanów [[Warmia|Warmii]] i [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Szczególnie udzielał się w dyskusjach monetarnych. W 1525 r. wraz z [[Tiedemann Giese|Tiedemannem Giese]] uczestniczył w wyjeździe do Krakowa, gdzie prosił króla Polskiego o zwrot [[Braniewo|Braniewa]] i [[Tolkmicko|Tolkmicka]]. Udzielał się na rzecz powstrzymania reformacji w Prusach, o której pisał jako o herezji, którą należy wytępić. | ||
| Linia 39: | Linia 46: | ||
*Posiadał bogatą bibliotekę. | *Posiadał bogatą bibliotekę. | ||
*Współpracował z [[lkwim:Mikołaj Kopernik|Mikołajem Kopernikiem]] w zakresie reformy monetarnej w Prusach. Wspólnie spisywali też majątek po biskupie [[Maurycy Ferber|Maurycym Ferberze]]. | *Współpracował z [[lkwim:Mikołaj Kopernik|Mikołajem Kopernikiem]] w zakresie reformy monetarnej w Prusach. Wspólnie spisywali też majątek po biskupie [[Maurycy Ferber|Maurycym Ferberze]]. | ||
| − | *Zasłynął z udziału w intrygach. W późnym wieku, na polecenie biskupa [[lkwim:Jan Dantyszek|Dantyszka]] śledził swojego przyjaciela | + | *Zasłynął z udziału w intrygach. W późnym wieku, na polecenie biskupa [[lkwim:Jan Dantyszek|Dantyszka]], śledził swojego przyjaciela Mikołaja Kopernika, podobnie jak i dwóch innych kanoników: L. Niderhoffa i Aleksandra Scultetiego. Będąc wiernym przestrzegania ślubów czystości rzekomo donosił przełożonemu o łamaniu przez Kopernika celibatu. Za swoje działania otrzymywał zapłatę w postaci piwa. Zdaniem odkrywcy tego faktu, [[Paweł Błażewicz|Pawła Błażewicza]], był wielkim miłośnikiem piwa lawendowego, którego zapasy po śmierci zapisał Kopernikowi. Jemu też w testamencie zapisał część swojego księgozbioru. |
*Reich jak wielu kanoników fromborskich korzystał z pomocy medycznej Mikołaja Kopernika. Sam cierpiał na częste krwotoki. | *Reich jak wielu kanoników fromborskich korzystał z pomocy medycznej Mikołaja Kopernika. Sam cierpiał na częste krwotoki. | ||
| − | + | ==Zobacz też== | |
| + | *''Astronomia, intrygi i… piwo'', materiał na stronie internetowej: [http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/783033,Astronomia-intrygi-i%E2%80%A6-piwo- polskieradio.pl] [19.01.2015] | ||
| + | *Janusz Małłek, ''Edukacja i praktyka medyczna Kopernika'', materiał na stronie internetowej: [http://copernicus.torun.pl/nauka/medycyna/3/ copernicus.torun.pl] [19.01.2015] | ||
| + | *''N. Coppernic, To Felix Reich. Reverend Sir, dearest friend…, Copernicus to Canon Felix Reich'', Frombork, 8 April [1526], materiał na stronie internetowej [http://copernicus.torun.pl/en/archives/letters/2/3/?view=gallery&file=1&page=1 copernicus.torun.pl ] [19.01.2015] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | + | Birch-Hirschfeld Triller Anneliese, ''Kanonicy dobromiejscy do 1520 r. i 1772-1811'', w: ''Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście'', Olsztyn 1999, "Hosianum", s. 87-88.<br/> | |
| − | + | Kopiczko Andrzej, ''Kanonicy dobromiejscy 1521-1771'', w: ''Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście'', Olsztyn 1999,"Hosianum", s. 92.<br/> | |
| − | + | Przeracki Jerzy, ''Sławni obywatele Dobrego Miasta'', "Rocznik Dobromiejski", T. 4 (2010) [wyd. 2011], s. 209.<br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Kategoria: Osoba|Reich, Feliks]] | [[Kategoria: Osoba|Reich, Feliks]] | ||
Wersja z 15:18, 26 sty 2015
| Feliks Reich | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1470 r. prawdopodobnie Toruń |
| Data i miejsce śmierci | 1 marca 1539 r. Frombork |
Feliks Reich (ur. ok. 1470 r., prawdopodobnie w Toruniu, zm. 1 marca 1539 r. we Fromborku) – kanonik warmiński, sekretarz biskupów warmińskich.
Spis treści
Życiorys
Urodził się w 1470 r. lub między 1470 a 1475 r., najprawdopodobniej w Toruniu. Mógł być potomkiem Mikołaja z Torunia, studenta wiedeńskiego z 1449 r. Pochodził z diecezji pomezańskiej. Został pochowany w katedrze fromborskiej.
Szkoła i wykształcenie
Nie zachowały się informacje na temat wykształcenia Feliksa Reicha. Przypuszcza się jednak, że ukończył studia uniwersyteckie, o czym mogą świadczyć szerokie zainteresowania naukowe i umiejętności.
Był klerykiem. Posługiwał się tytułem magistra sztuk wyzwolonych oraz tytułem notariusza publicznego (apostolskiego i cesarskiego).
Działalność
Wiosną 1501 r. podjął funkcję sekretarza biskupa warmińskiego Łukasza Watzenrode. Od początku 1510 r. działał jako kapelan zamku lidzbarskiego. Niektóre źródła wskazują na równoczesne podjęcie tych dwóch funkcji dopiero w 1510 r.
Od 1512 r. był notariuszem publicznym i pisarzem kapituły fromborskiej, później natomiast sekretarzem kolejnych biskupów: Fabiana Luzjańskiego z Łężan i Maurycego Ferbera. Od 30 września 1518 r. do 2 października 1525 r. był prepozytem kapituły kolegiackiej w Dobrym Mieście. Od 1518 r. był także proboszczem parafii w Głotowie.
31 października 1526 r. otrzymał kanonię katedralną fromborską. W latach 1526-1532 był kanclerzem kapituły, a od 1528 r. do 1532 r. administratorem kapitulnym w Olsztynie i Tolkmicku. Kapituła warmińska przyjęła Reicha do swojego grona na miejsce zmarłego wówczas archidiakona Jana Scultetiego.
W marcu 1538 r. został wikariuszem generalnym biskupa Jana Dantyszka i kustoszem kapituły fromborskiej. Pracował do sędziwego wieku.
Działalność społeczna, kulturalna, polityczna
Ze względu na swoje uzdolnienia Reich aktywnie uczestniczył w poselstwach kapituły warmińskiej na zjazdach przedstawicieli stanów Warmii i Prus Królewskich. Szczególnie udzielał się w dyskusjach monetarnych. W 1525 r. wraz z Tiedemannem Giese uczestniczył w wyjeździe do Krakowa, gdzie prosił króla Polskiego o zwrot Braniewa i Tolkmicka. Udzielał się na rzecz powstrzymania reformacji w Prusach, o której pisał jako o herezji, którą należy wytępić.
Ciekawostki
- Posiadał bogatą bibliotekę.
- Współpracował z Mikołajem Kopernikiem w zakresie reformy monetarnej w Prusach. Wspólnie spisywali też majątek po biskupie Maurycym Ferberze.
- Zasłynął z udziału w intrygach. W późnym wieku, na polecenie biskupa Dantyszka, śledził swojego przyjaciela Mikołaja Kopernika, podobnie jak i dwóch innych kanoników: L. Niderhoffa i Aleksandra Scultetiego. Będąc wiernym przestrzegania ślubów czystości rzekomo donosił przełożonemu o łamaniu przez Kopernika celibatu. Za swoje działania otrzymywał zapłatę w postaci piwa. Zdaniem odkrywcy tego faktu, Pawła Błażewicza, był wielkim miłośnikiem piwa lawendowego, którego zapasy po śmierci zapisał Kopernikowi. Jemu też w testamencie zapisał część swojego księgozbioru.
- Reich jak wielu kanoników fromborskich korzystał z pomocy medycznej Mikołaja Kopernika. Sam cierpiał na częste krwotoki.
Zobacz też
- Astronomia, intrygi i… piwo, materiał na stronie internetowej: polskieradio.pl [19.01.2015]
- Janusz Małłek, Edukacja i praktyka medyczna Kopernika, materiał na stronie internetowej: copernicus.torun.pl [19.01.2015]
- N. Coppernic, To Felix Reich. Reverend Sir, dearest friend…, Copernicus to Canon Felix Reich, Frombork, 8 April [1526], materiał na stronie internetowej copernicus.torun.pl [19.01.2015]
Bibliografia
Birch-Hirschfeld Triller Anneliese, Kanonicy dobromiejscy do 1520 r. i 1772-1811, w: Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście, Olsztyn 1999, "Hosianum", s. 87-88.
Kopiczko Andrzej, Kanonicy dobromiejscy 1521-1771, w: Słownik Biograficzny Kapituły Kolegiackiej w Dobrym Mieście, Olsztyn 1999,"Hosianum", s. 92.
Przeracki Jerzy, Sławni obywatele Dobrego Miasta, "Rocznik Dobromiejski", T. 4 (2010) [wyd. 2011], s. 209.
