Grajwo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Zobacz też)
Linia 28: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}<br/>
+
}}
''' Grajwo ''' (niem. ''Graywen'', od 1938 r. ''Graiwen'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Giżycko|gminie Giżycko]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Grajwo ''' (niem. ''Graywen'', od 1938 r. ''Graiwen'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[Giżycko (gmina wiejska)|gminie Giżycko]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
 
 
Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wacław Rawłuszko]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 +
Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wacław Rawłuszko]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/gizycko_gmina_wiejska/115/Wykaz_solectw/ bip.warmia.mazury.pl] [05.03.2014]</ref>.
 +
<br/><br/>
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 2 na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]], nad niewielkim jeziorem [[Jezioro Grajewko|Grajewko]], na wschód od jeziora [[Jezioro Niegocin|Niegocin]] i od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Orzysz|Orzysza]].
 
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], 2 na południowy wschód od [[Giżycko|Giżycka]], nad niewielkim jeziorem [[Jezioro Grajewko|Grajewko]], na wschód od jeziora [[Jezioro Niegocin|Niegocin]] i od drogi krajowej nr 63 w kierunku [[Orzysz|Orzysza]].
Linia 40: Linia 38:
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała ona 30 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo<ref>Zob. G. Białuński, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.</ref>. W 1550 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku [[wielka epidemia dżumy|epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Giżycku|parafii ewangelickiej w Giżycku]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]]. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała 30 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]], w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo<ref>Zob. G. Białuński, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.</ref>. W 1550 roku książę [[Albrecht Hohenzollern]] nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku [[epidemia dżumy 1709-1711|epidemii dżumy]] na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w [[Giżycko|Giżycku]].
  
Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954-1972 Grajwo należało do [[gromada Upałty|gromady Upałty]].
+
Przed II wojną światową Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954–1972 Grajwo należało do gromady [[Upałty]].
 
 
 
 
Liczba mieszkańców
 
 
 
1857 - 226 osób
 
 
 
1933 - 244 osoby
 
 
 
1939 - 245 osób
 
 
 
1970 - 198 osób, 18 gospodarstw
 
 
<br/>
 
  
 +
Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:
 +
*1857 – 226 osób
 +
*1933 – 244 osoby
 +
*1939 – 245 osób
 +
*1970 – 198 osób, 18 gospodarstw
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Cmentarz ewangelicki, na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej - miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej
+
*Cmentarz ewangelicki
 
+
Cmentarz położony jest na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej
<br/>
+
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.
+
Białuński Grzegorz, ''Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie'', Olsztyn 1996.<br/>
#''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
+
''Giżycko. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.<br/>
#Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
+
Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
+
''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| Deutsche Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/loetzen.html| verwaltungsgeschichte.de] [05.03.2014]<br/>
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/grajwo?s| Olsztyńska Strona Rowerowa] [data dostępu: 5.03.2014]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/grajwo?s| rowery.olsztyn.pl] [05.03.2014]<br/>
 
<br/>
 
<br/>
  
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Gmina Giżycko]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat giżycki]] [[Kategoria: Giżycko (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1501-1600]]

Wersja z 18:23, 21 paź 2014

Grajwo

Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
Grajwo. Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Giżycko
Liczba ludności (2010) 148
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Grajwo
Grajwo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Grajwo
Grajwo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Grajwo (niem. Graywen, od 1938 r. Graiwen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Giżycko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 148 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wacław Rawłuszko[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, 2 na południowy wschód od Giżycka, nad niewielkim jeziorem Grajewko, na wschód od jeziora Niegocin i od drogi krajowej nr 63 w kierunku Orzysza.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów państwa zakonu krzyżackiego. Została założona w roku 1507 lub niedługo wcześniej. W 1508 roku obejmowała 30 łanów na prawie chełmińskim, w tym trzy sołeckie, i była już w pełni obsadzona. Jest bardzo możliwe, że sołtys pochodził z rodziny Grajewskich herbu Gozdawa, którzy swe dobra na Mazowszu zwali Grajwo[2]. W 1550 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał wsi nowy przywilej. Wieś znacznie ucierpiała w wyniku epidemii dżumy na początku XVIII wieku; w 1713 roku zagospodarowanych tu było zaledwie 11 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Giżycku.

Przed II wojną światową Grajwo liczyło nieco ponad 32 łany; działała tu dwuklasowa szkoła, w której zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Nie została ona reaktywowana po wojnie. Na początku lat 70. funkcjonowało tu kółko rolnicze i spółka wodnomelioracyjna; we wsi było 24 budynków mieszkalnych (1970). W latach 1954–1972 Grajwo należało do gromady Upałty.

Liczba mieszkańców w następujących latach wynosiła:

  • 1857 – 226 osób
  • 1933 – 244 osoby
  • 1939 – 245 osób
  • 1970 – 198 osób, 18 gospodarstw

Zabytki

  • Cmentarz ewangelicki

Cmentarz położony jest na północny zachód od wsi, na brzegu jeziora Grajewko; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej – miejsce spoczynku 20 żołnierzy armii niemieckiej

Przypisy

  1. bip.warmia.mazury.pl [05.03.2014]
  2. Zob. G. Białuński, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996, s. 86, przypis 227.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.
Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
rowery.olsztyn.pl [05.03.2014]