Kosewo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Kosewo'''</big> (niem. Kossewen, Rechenberg, Koschouen) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[gmina | + | <big>'''Kosewo'''</big> (niem. Kossewen, Rechenberg, Koschouen) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)| gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie |województwa olsztyńskiego]]. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Roman Rapkowski]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 39: | Linia 39: | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Wieś lokowana na 40 [[włóka| włókach]]. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska zasadźcy - Grzegorza Kosa z [[Góra | Góry]] w Piskiem, który nabył w 1546 r. 4 [[łan| łany]] sołeckie za 88 grzywien. Ziemia Kosewa była przez 10 lat wolna od czynszu. Jednak po upływie 5 lat zobowiązano mieszkańców do świadczenia [[tłoka ręczna| tłoki ręcznej]] na rzecz folwarku w [[Szestno |Szestnie]]. Od 1651 r. funkcjonował tu posterunek leśny podległy rejonowi w [[Krutyń |Krutyni]]. W 1693 r. mieszkańcami wsi byli sami Polacy. | + | Wieś lokowana na 40 [[włóka| włókach]]. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska zasadźcy - Grzegorza Kosa z [[Góra |Góry]] w Piskiem, który nabył w 1546 r. 4 [[łan| łany]] sołeckie za 88 grzywien. Ziemia Kosewa była przez 10 lat wolna od czynszu. Jednak po upływie 5 lat zobowiązano mieszkańców do świadczenia [[tłoka ręczna| tłoki ręcznej]] na rzecz folwarku w [[Szestno |Szestnie]]. Od 1651 r. funkcjonował tu posterunek leśny podległy rejonowi w [[Krutyń |Krutyni]]. W 1693 r. mieszkańcami wsi byli sami Polacy. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
===Gospodarka=== | ===Gospodarka=== | ||
| − | W miejscowości znajduje się 5 pensjonatów, dwa pola kempingowe oraz kilka gospodarstw agroturystycznych i kwater prywatnych do wynajęcia. Wieś ma charakter typowo | + | W miejscowości znajduje się 5 pensjonatów, dwa pola kempingowe oraz kilka gospodarstw agroturystycznych i kwater prywatnych do wynajęcia. Wieś ma charakter typowo turystyczny. |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
===Przyroda=== | ===Przyroda=== | ||
| − | |||
Obecnie w pobliżu znajduje się [[Stacja Badawcza Instytutu Parazytologii PAN w Kosewie|Stacja Badawcza Instytutu Parazytologii PAN]], która na powierzchni 330 ha prowadzi hodowlę jeleni, danieli, łosi, muflonów, koników polskich oraz koni Przewalskiego. | Obecnie w pobliżu znajduje się [[Stacja Badawcza Instytutu Parazytologii PAN w Kosewie|Stacja Badawcza Instytutu Parazytologii PAN]], która na powierzchni 330 ha prowadzi hodowlę jeleni, danieli, łosi, muflonów, koników polskich oraz koni Przewalskiego. | ||
| Linia 77: | Linia 77: | ||
===Edukacja=== | ===Edukacja=== | ||
| + | We wsi działa [[Szkoła Podstawowa w Kosewie|Szkoła Podstawowa]]. | ||
| − | + | <br/> | |
| + | |||
| + | ===Religia=== | ||
| + | W miejscowości znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Kosewie |parafii rzymskokatolickiej pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
===Turystyka=== | ===Turystyka=== | ||
| − | |||
W okolicach Kosewa zostało przygotowanych 160 kilometrów ścieżek rowerowo-pieszych. | W okolicach Kosewa zostało przygotowanych 160 kilometrów ścieżek rowerowo-pieszych. | ||
| Linia 112: | Linia 115: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1501-1600]] | ||
Wersja z 09:28, 15 lip 2014
| Kosewo | |
| | |
 Panorama Kosewa, źródło: http://www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mrągowo |
| Sołectwo | Kosewo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kosewo | |
| Położenie na mapie Polski  Kosewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kosewo (niem. Kossewen, Rechenberg, Koschouen) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Roman Rapkowski.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się pomiędzy trzema jeziorami: Probarskim, Kuc i Juksty. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: część zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni).
Dzieje miejscowości
Wieś lokowana na 40 włókach. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska zasadźcy - Grzegorza Kosa z Góry w Piskiem, który nabył w 1546 r. 4 łany sołeckie za 88 grzywien. Ziemia Kosewa była przez 10 lat wolna od czynszu. Jednak po upływie 5 lat zobowiązano mieszkańców do świadczenia tłoki ręcznej na rzecz folwarku w Szestnie. Od 1651 r. funkcjonował tu posterunek leśny podległy rejonowi w Krutyni. W 1693 r. mieszkańcami wsi byli sami Polacy.
W 1739 r. zbudowano tutaj szkołę, do której uczęszczały też dzieci z Czerwonek, Śniodowa i Zawad. W 1818 r. Michał Zalewski uczył w języku polskim. W wyniku separacji gruntów, wieś rozbudowała się wzdłuż traktu wiodącego w stronę Mrągowa, tak że w 1866 r. tę część wsi nazywano Kosewem Górnym (Ober Kossewen). Na terenie wsi gleba była niskiej urodzajności, dlatego ludność trudniła się także wypalaniem wapna, eksploatacją złóż kruszywa - zwłaszcza kamienia polnego i żwiru. Zabudowa wsi ukształtowała się w formie nieregularnego skupiska zagród chłopskich przy Jeziorze Probarskim, jako centralna część wsi.
W latach 1887-1889 zbudowano szosę do Baranowa i Mikołajek, a w 1911 r. przekazano do użytku przystanek kolejowy linii Mrągowo – Orzysz. Natomiast w 1913 r. położono szosę dojazdową Kosewo - Probark - Bronikowo. W 1935 r. we wsi funkcjonowała szkoła dwuklasowa, w której uczyło się 111 dzieci. W Kosewie Górnym wybudowano szkołę jednoklasową, do której uczęszczało 47 dzieci.
Liczba ludności, domów i gospodarstw w kolejnych latach:
1785 r. - 27 domów
1815 r. - 33 domy, 195 mieszkańców
1838 r. - 39 domów, 239 mieszkańców
1849 r. - 36 domów, 224 mieszkańców
1939 r. - 158 domów (101 gospodarstw rolniczych), 608 mieszkańców
Gospodarka
W miejscowości znajduje się 5 pensjonatów, dwa pola kempingowe oraz kilka gospodarstw agroturystycznych i kwater prywatnych do wynajęcia. Wieś ma charakter typowo turystyczny.
Przyroda
Obecnie w pobliżu znajduje się Stacja Badawcza Instytutu Parazytologii PAN, która na powierzchni 330 ha prowadzi hodowlę jeleni, danieli, łosi, muflonów, koników polskich oraz koni Przewalskiego.
Edukacja
We wsi działa Szkoła Podstawowa.
Religia
W miejscowości znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego.
Turystyka
W okolicach Kosewa zostało przygotowanych 160 kilometrów ścieżek rowerowo-pieszych.
Sport
W roku 1999 przez Kosewo biegła trasa odcinka specjalnego Baranowo – Użranki 25. Rajdu Kormoran.
Zabytki
We wsi znajduje się zabytkowy cmentarz.
Bibliografia
Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 960 ss.
