Krawczyki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = | |dopełniacz wsi = | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas [[wojna polsko-krzyżacka 1414 roku|wojny polsko-krzyżackiej]] w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffów), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki [[Klekotki]] i [[Szwarunki]]; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany. Dwukondygnacyjny [[pałac w Krawczykach|pałac]] powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do [[parafia ewangelicka w Galinach|parafii ewangelickiej w Galinach]]. | Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas [[wojna polsko-krzyżacka 1414 roku|wojny polsko-krzyżackiej]] w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffów), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki [[Klekotki]] i [[Szwarunki]]; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany. Dwukondygnacyjny [[pałac w Krawczykach|pałac]] powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do [[parafia ewangelicka w Galinach|parafii ewangelickiej w Galinach]]. | ||
| − | + | [[File:Pałac po pożarze w 1961 roku.jpg|thumb|250 px|left|Pałac po pożarze w 1961 roku]] | |
Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był [[Jan Gabriel]]. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel [[Edward Szołoch]]. | Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był [[Jan Gabriel]]. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel [[Edward Szołoch]]. | ||
| Linia 56: | Linia 56: | ||
1983 - 279 osób | 1983 - 279 osób | ||
| − | + | [[File:Odbudowany pałac, obecnie szkoła.jpg|thumb|250 px|right|Odbudowany pałac. Obecnie szkoła]] | |
<br/> | <br/> | ||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
| Linia 73: | Linia 73: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*Park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu | *Park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu | ||
| − | *[[Pałac w Krawczykach]], przebudowany po 1945 roku | + | *[[Pałac w Krawczykach]], przebudowany po 1945 roku, obecnie budynek szkoły |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 16:00, 2 kwi 2014
| Krawczyki | |
| | |
 Pałac w Krawczykach. Początek XX wieku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bartoszyce |
| Liczba ludności (2010) | 237[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krawczyki | |
| Położenie na mapie Polski  Krawczyki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krawczyki (niem. Kraftshagen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bartoszyce. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 237 mieszkańców (łącznie z Klekotkami). W skład sołectwa wchodzą wsie Krawczyki i Klekotki. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wiesław Kaczerski[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 10 km na południe od Bartoszyc, między drogami krajowymi nr 51 i 57, przy granicy z powiatem lidzbarskim; przebiega przez nią linia kolejowa na odcinku Bartoszyce - Lidzbark Warmiński.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północnych obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Została założona w 1336 roku jako wieś należąca do Zakonu. W tym samym czasie wybudowano tu kościół, jednak spłonął on podczas wojny polsko-krzyżackiej w 1414 roku i nigdy nie został odbudowany. W XVI wieku wieś została nadana Denhoffom (Dönhoffów), którzy szybko włączyli ziemię chłopską do swego majątku. W skład klucza dóbr Dönhoffów wchodziły pod koniec XIX wieku również pobliskie folwarki Klekotki i Szwarunki; łącznie majątek ten obejmował obszar 1143 ha (stan na rok 1889), a więc zaliczał się do największych w powiecie bartoszyckim. W posiadaniu tej rodziny Krawczyki znajdowały się aż do lat 30. XX wieku, gdy majątek został rozparcelowany. Dwukondygnacyjny pałac powstał prawdopodobnie w XIX wieku, lecz w okresie powojennym został tak poważnie przebudowany, iż utracił cechy zabytkowe. Do 1945 roku Krawczyki należały do parafii ewangelickiej w Galinach.
Szkołę we wsi założono w XVIII wieku. W 1935 roku uczęszczało do niej 94 uczniów, a zatrudnionych było trzech nauczycieli. Po II wojnie światowej uruchomiono ją ponownie w 1946 roku; organizatorem i pierwszym kierownikiem placówki był Jan Gabriel. W późniejszym czasie duże zasługi położył dla jej rozwoju nauczyciel Edward Szołoch.
Pierwsi osadnicy przybyli tu już w 1945 roku. Wśród nich byli Aleksander Brygoła i Wacław Kulesza, którzy kolejno byli wójtami gminy Galiny. Według spisu powszechnego z 1983 roku w Krawczykach były 62 budynki mieszkalne (68 mieszkań) oraz 59 indywidualnych gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 702 ha. We wsi ponadto znajdowały się wówczas: punkt biblioteczny, klub, boisko sportowe, sklep wielobranżowy, sala kinowa na 60 miejsc oraz prywatna kuźnia.
Liczba mieszkańców
1857 - 197 osób
1933 - 504 osoby
1939 - 536 osób
1983 - 279 osób
Edukacja
Turystyka
- We wsi znajdują się gospodarstwa agroturystyczne, należące do Bartoszyckiego Stowarzyszenia Agroturystyki "WARMIACY"
Ludzie związani z miejscowością
- Aleksander Brygoła - gospodarz z Krawczyków, wójt gminy Galiny
- Wacław Kulesza - gospodarz z Krawczyków, wójt gminy Galiny
Zabytki
- Park pałacowy; obecnie w stanie szczątkowym, zachowały się pojedyncze egzemplarze starodrzewu
- Pałac w Krawczykach, przebudowany po 1945 roku, obecnie budynek szkoły
Bibliografia
- Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
- Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego gminy Bartoszyce [data dostępu: 5.03.2014]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Krawczyki i Klekotki.
- ↑ http://gmina-bartoszyce.pl/wykaz-soltysow/ [data dostępu: 5.03.2014]
