Kuna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Rezerwaty przyrody" na " ")
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Zwierzę infobox
 
{{Zwierzę infobox
 
  |nazwa zwyczajowa      = Kuna
 
  |nazwa zwyczajowa      = Kuna
  |nazwa łacińska        = ''Martes foina'' (k.domowa)/''Martes martes'' (k.leśna)
+
  |nazwa łacińska        = ''Martes foina'' (kuna domowa)/''Martes martes'' (kuna leśna)
 
  |TSN                    =  
 
  |TSN                    =  
 
  |zoolog                = Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
 
  |zoolog                = Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
 
  |okres istnienia        =  
 
  |okres istnienia        =  
  |grafika                = Kuna-portret.jpg
+
  |grafika                = Kuna-portret_1.jpg
  |opis grafiki          = Kuna leśna (zdj.Les Pearce/flickr.com)
+
  |opis grafiki          = Kuna leśna<br> Fot. Huhu Uet. Źródło: [http://www.wikiwand.com/es/Martes_martes www.wikiwand.com]
  |typ                    = [[strunowce]]
+
  |typ                    = strunowce
  |podtyp                = [[kręgowce]]
+
  |podtyp                = kręgowce
  |gromada                = [[ssaki]]
+
  |gromada                = ssaki
  |rząd                  = [[drapieżne]]
+
  |rząd                  = drapieżne
  |rodzina                = [[łasicowate]]
+
  |rodzina                = łasicowate
  |rodzaj                = ''[[Mustela]]''
+
  |rodzaj                = ''Mustela''
 
  |gatunek                = Kuna
 
  |gatunek                = Kuna
 
  |synonimy              =  
 
  |synonimy              =  
Linia 18: Linia 18:
 
  |commons                =  
 
  |commons                =  
 
}}
 
}}
'''Kuna''' – ssak drapieżny. W Polsce występuje na całym obszarze kraju, zwykle zasiedla ludzkich siedziby (nawet duże aglomeracje!), ale bywa też w ruinach, i w lasach.  
+
'''Kuna''' – nazwa obejmująca kilka gatunków ssaków drapieżnych z rodziny łasicowatych, m.in. kunę leśną i kunę domową. W Polsce kuna występuje na całym obszarze kraju, zwykle przebywa w pobliżu ludzkich siedzib (nawet w dużych aglomeracjach), ale jest też spotykana w ruinach, i w lasach.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
[[Grafika:Kuna_1.jpg|300px|thumb|left|Młoda kuna domowa (zdj.Ralf/flickr.com)]]
+
== Kuna domowa (kamionka)==
 +
Ma wydłużone ciało (45-53 cm) i spory ogon (25-30 cm). Waży do 1,5 kg. Futerko jest koloru brązowego z jedną, charakterystyczną plamą na piersiach, która sięga przednich łap. Plama ta odróżnia ją od kuny leśnej, która ma plamę intensywnie żółtą i nierozwidloną jak u kuny domowej. Ogon i kończyny kuny są ciemnobrązowe.
  
[[Grafika:Kuna_2.jpg|200px|thumb|left|Kuna domowa (zdj.G.Mtnez/flickr.com)]]
+
Na łowy wybiera się nocą. Żywi się gryzoniami (myszami), płazami i gadami, ptakami i ich jajami oraz owadami. Jesienią je również owoce. Zdarza się, że zakrada się do kurników i atakuje drób.  
  
Ma wydłużone ciało (45-53 cm) z spory ogon (25-30 cm). Waży do 1,5 kg. Futerko koloru brązowego z jadną, charakterystyczną plamą na piersiach - która sięga aż przednich łap - to cecha, która odróżnia ją od kuny leśnej (ta plamę ma intensywnie żółtą i nie rozwidloną jak u kuny domowej). Ogon i kończyny ciemnobrązowe.
+
Okres rui kuny domowej to lipiec i sierpień (ruja dodatkowa styczeń i luty). Ciąża trwa długo – 9 miesięcy i kończy się porodem od 2 do 8 ślepych młodych. Po 3 miesiącach karmienia wyłącznie mlekiem matki młode zaczynają się żywić jak dorosłe osobniki. Dojrzewają w wieku ok. 2 lat. Kuna domowa żyje do 10 lat.  
  
Na łowy wybiera się nocą; żywi się gryzoniami (myszami), płazami i gadami, ptakami i ich jajami oraz owadami. Jesienią nie gardzi owocami. Zdarza się, że zakrada się do kurników i atakuje drób.
+
Podlega ochronie gatunkowej.
 
 
Okres rui kuny domowej to lipiec i sierpień (ruja dodatkowa styczeń i luty). Ciąża trwa długo - 9 miesięcy i kończy się porodem  od 2 do 8 ślepych młodych. Po 3 miesiącach karmienia wyłącznie mlekiem matki, zaczynają się żywić, tym co dorosłe osobniki. Dojrzewają w wieku ok. 2 lat. Kuna domowa żyje do 10 lat; podlega ochronie gatunkowej.
 
  
 
== Kuna leśna (tumak)==
 
== Kuna leśna (tumak)==
 +
Kuna leśna jest to również ssak drapieżny. Występuje nielicznie w całej Polsce; często jej terytorium występowania pokrywa się z bytowaniem kuny domowej. Żyje w lasach liściastych i mieszanych – raczej w starych drzewostanach. Gniazda zakłada wysoko w starych dziuplach drzew. W razie niebezpieczeństwa kryje się w norach innych drobnych zwierząt. Poza okresem rui i wychowywania młodych żyje samotnie.
  
[[Grafika:Kuna_3.jpg|300px|thumb|left|Kuna leśna (zdj.Les Pearce/flickr.com)]]
+
Ma długie i giętkie ciało (długość ciała 40-54 cm; ogona – do 28 cm) oraz krótkie nogi. Osiąga wagę do 2 kg. Ma sierść barwy ciemnobrązowej (na grzbiecie) i jaśniejszą na podbrzuszu z charakterystyczną, żółtą plamą na piersiach.  
 
 
Bliska uzynka kamionki, również ssak drapieżny. Nielicznie występuje w całej Polsce; często jej terytorium występowania pokrywa się z bytowniem kuny domowej. Jej ulubionym miejscem bytowania są lasy liściaste i mieszane - raczej stare drzewostany. Gniazda zakłada wysoko w starych dziulach drzew. Kryje się w razie niebezpieczeństwa w norach innych drobnych zwierząt. Żyje samotnie, poza okresem riu i wychowywania młodych.
 
 
 
Ma długie i giętkie ciało (40-54 cm + ogon - do 28 cm) i krótkie nogi. Masa ciała do 2 kg. Ma sierść barwy ciemnobrązowej(na grzbiecie) i jaśniejszą na podbrzuszu z charakterystyczną, żółtą plamą na piersiach.
 
 
 
Aktywna nocą, wtedy też poluje - głównie na wiewiórki, króliki, drobne gryzonie oraz ptaki, ale także żaby, węże, ślimaki oraz zjada owoce i miód. Nie gardzi też padliną.
 
  
Ruja odbywa się w lipcu i sierpniu. Po niemal 9-miesięcznej ciąży, w maju - rodzą się młode od 2 do 7 osobników. Są głuche, ślepe i bezzębne. Po 3 miesiącu życia przestają pić mleko matki. Młode komunikują się z matką charakterystycznie ćwierkając. Jesienią stają się samodzielne i odłączają się od rodziców. Dojrzewają już po pierwszym roku życia, ale parzą się z reguły w 3-4 roku życia. Kuny leśne żyją do 10 lat (na wolności), w niewoli nawet 15.
+
Jest aktywna nocą, wtedy też poluje głównie na wiewiórki, króliki, drobne gryzonie oraz ptaki, ale także żaby, węże, ślimaki. Zjada również owoce, miód oraz padlinę.
  
 +
Ruja odbywa się w lipcu i sierpniu. Po niemal 9-miesięcznej ciąży, w maju, rodzą się młode w liczbie od 2 do 7 osobników. Są głuche, ślepe i bezzębne. Po trzecim miesiącu życia młode przestają pić mleko matki. Komunikują się z nią, charakterystycznie ćwierkając. Jesienią stają się samodzielne i odłączają się od rodziców. Dojrzewają po pierwszym roku życia, ale parzą się z reguły w 3–4 roku życia. Kuny leśne żyją do 10 lat (na wolności), w niewoli nawet 15.
 +
==Występowanie==
 +
Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] kuna (leśna i domowa) występuje powszechnie, m.in. w [[Mazurski Park Krajobrazowy|Mazurskim Parku Krajobrazowym]], [[Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy| Górznieńsko-Lidzbarskim Parku Krajobrazowym]], w [[Puszcza Romincka|Puszczy Rominckiej]], [[Lasy Skaliskie|Lasach Skaliskich]] oraz w licznych rezerwatach przyrody (np. w rezerwacie [[Rezerwat Borki|Borki]] czy [[Rezerwat Boczki|Boczki]]).
 
==Bibliografia==  
 
==Bibliografia==  
<references/>
+
Panfil Jan, ''Ssaki Pojezierza Mazurskiego'', Olsztyn 1984, s. 45-46.
[[Jan Panfil|Panfil J.]] 1984, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Wydawnictwo Pojezierze , Olsztyn 1984, 45,46 str.
 
  
[[Kategoria:Zwierzęta]]
 
 
[[Kategoria:Przyroda]]
 
[[Kategoria:Przyroda]]
 +
[[Kategoria: Parki krajobrazowe]]
 
[[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]
 
[[Kategoria:Zwierzęta Warmii i Mazur]]

Aktualna wersja na dzień 17:28, 21 mar 2015

Kuna

Martes foina (kuna domowa)/Martes martes (kuna leśna)`
Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
Martes foina (kuna domowa)/Martes martes (kuna leśna) Erxleben, 1777/Linnaeus, 1758
Kuna leśna Fot. Huhu Uet. Źródło: www.wikiwand.com
Kuna leśna
Fot. Huhu Uet. Źródło: www.wikiwand.com
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Rząd drapieżne
Rodzina łasicowate
Rodzaj Mustela
Gatunek Kuna

Kuna – nazwa obejmująca kilka gatunków ssaków drapieżnych z rodziny łasicowatych, m.in. kunę leśną i kunę domową. W Polsce kuna występuje na całym obszarze kraju, zwykle przebywa w pobliżu ludzkich siedzib (nawet w dużych aglomeracjach), ale jest też spotykana w ruinach, i w lasach.

Kuna domowa (kamionka)

Ma wydłużone ciało (45-53 cm) i spory ogon (25-30 cm). Waży do 1,5 kg. Futerko jest koloru brązowego z jedną, charakterystyczną plamą na piersiach, która sięga przednich łap. Plama ta odróżnia ją od kuny leśnej, która ma plamę intensywnie żółtą i nierozwidloną jak u kuny domowej. Ogon i kończyny kuny są ciemnobrązowe.

Na łowy wybiera się nocą. Żywi się gryzoniami (myszami), płazami i gadami, ptakami i ich jajami oraz owadami. Jesienią je również owoce. Zdarza się, że zakrada się do kurników i atakuje drób.

Okres rui kuny domowej to lipiec i sierpień (ruja dodatkowa styczeń i luty). Ciąża trwa długo – 9 miesięcy i kończy się porodem od 2 do 8 ślepych młodych. Po 3 miesiącach karmienia wyłącznie mlekiem matki młode zaczynają się żywić jak dorosłe osobniki. Dojrzewają w wieku ok. 2 lat. Kuna domowa żyje do 10 lat.

Podlega ochronie gatunkowej.

Kuna leśna (tumak)

Kuna leśna jest to również ssak drapieżny. Występuje nielicznie w całej Polsce; często jej terytorium występowania pokrywa się z bytowaniem kuny domowej. Żyje w lasach liściastych i mieszanych – raczej w starych drzewostanach. Gniazda zakłada wysoko w starych dziuplach drzew. W razie niebezpieczeństwa kryje się w norach innych drobnych zwierząt. Poza okresem rui i wychowywania młodych żyje samotnie.

Ma długie i giętkie ciało (długość ciała 40-54 cm; ogona – do 28 cm) oraz krótkie nogi. Osiąga wagę do 2 kg. Ma sierść barwy ciemnobrązowej (na grzbiecie) i jaśniejszą na podbrzuszu z charakterystyczną, żółtą plamą na piersiach.

Jest aktywna nocą, wtedy też poluje głównie na wiewiórki, króliki, drobne gryzonie oraz ptaki, ale także żaby, węże, ślimaki. Zjada również owoce, miód oraz padlinę.

Ruja odbywa się w lipcu i sierpniu. Po niemal 9-miesięcznej ciąży, w maju, rodzą się młode w liczbie od 2 do 7 osobników. Są głuche, ślepe i bezzębne. Po trzecim miesiącu życia młode przestają pić mleko matki. Komunikują się z nią, charakterystycznie ćwierkając. Jesienią stają się samodzielne i odłączają się od rodziców. Dojrzewają po pierwszym roku życia, ale parzą się z reguły w 3–4 roku życia. Kuny leśne żyją do 10 lat (na wolności), w niewoli nawet 15.

Występowanie

Na Warmii i Mazurach kuna (leśna i domowa) występuje powszechnie, m.in. w Mazurskim Parku Krajobrazowym, Górznieńsko-Lidzbarskim Parku Krajobrazowym, w Puszczy Rominckiej, Lasach Skaliskich oraz w licznych rezerwatach przyrody (np. w rezerwacie Borki czy Boczki).

Bibliografia

Panfil Jan, Ssaki Pojezierza Mazurskiego, Olsztyn 1984, s. 45-46.