Nipkowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Pierwotnie na tym obszarze istniała [[Prusowie|pruska]] osada, którą po roku 1249 przekształcono w pruską wieś chłopską. W 1361 roku pojawiła się ówczesna nazwa miejscowości – ''villa Nipkaw''. W 1399 na mocy wydanego dokumentu niejaki Simon Falnau przekształcił istniejącą wieś wolnych Prusów w wioskę obejmującą obszar 34 łanów. W okresie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] miejscowość została dotkliwie zniszczona | + | Pierwotnie na tym obszarze istniała [[Prusowie|pruska]] osada, którą po roku 1249 przekształcono w pruską wieś chłopską. W 1361 roku pojawiła się ówczesna nazwa miejscowości – ''villa Nipkaw''. W 1399 na mocy wydanego dokumentu niejaki Simon Falnau przekształcił istniejącą wieś wolnych Prusów w wioskę obejmującą obszar 34 łanów. W okresie [[wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] miejscowość została dotkliwie zniszczona, a następnie włączona do zakonnej domeny lennej. Po 1525 roku Nipkowie wraz z [[Jawty Wielkie| Jawtami Wielkimi]] i [[Jawty Małe|Jawtami Małymi]] oraz [[Wiśniówek|Wiśniówkiem]] stało się własnością rodu [[von Tettau]]. W 1569 roku majątek odkupił [[von Polentz|Samuel von Polentz]]. W 1700 roku nowymi właścicielami Nipkowia stała się rodzina [[Schack von Wittenau]]. W tym okresie miejscowość składała się z 21 budynków mieszkalnych. W 1912 roku majątek kupił Georg Engman. Wprowadził w Nipkowiu uprawę buraka cukrowego oraz zorganizował Związek Szkolny w porozumieniu z Holbeinem –właścicielem Jawt Małych. Ich działania doprowadziło do uruchomienia jednoklasowej szkoły, w której nauczali kolejno: Karl Priebe, Hermann Titz, a następnie Karl Hoffmann. |
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych na przestrzeni lat: | Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych na przestrzeni lat: | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
*1933 – 345 osób (łącznie z [[Nipkówko|Nipkówkiem]] i [[Jawty Małe|Jawtami Małymi]]) | *1933 – 345 osób (łącznie z [[Nipkówko|Nipkówkiem]] i [[Jawty Małe|Jawtami Małymi]]) | ||
*1939 – 362 osoby | *1939 – 362 osoby | ||
| + | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[dwór w Nipkowiu]] z 2. połowy XVIII wieku | *[[dwór w Nipkowiu]] z 2. połowy XVIII wieku | ||
Wersja z 11:25, 2 sty 2015
| Nipkowie | |
| | |
 Dwór w Nipkowie z 2. połowy XVIII wieku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | iławski |
| Gmina | Susz |
| Liczba ludności (2010) | 407[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nipkowie | |
| Położenie na mapie Polski  Nipkowie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nipkowie (niem. Gross Nipkau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Susz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 407 mieszkańców (łącznie z Karolewem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Piasecki[2].
Położenie
Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 22 km na północny zachód od Iławy i 1,5 km na zachód od Susza.
Dzieje miejscowości
Pierwotnie na tym obszarze istniała pruska osada, którą po roku 1249 przekształcono w pruską wieś chłopską. W 1361 roku pojawiła się ówczesna nazwa miejscowości – villa Nipkaw. W 1399 na mocy wydanego dokumentu niejaki Simon Falnau przekształcił istniejącą wieś wolnych Prusów w wioskę obejmującą obszar 34 łanów. W okresie wojny trzynastoletniej miejscowość została dotkliwie zniszczona, a następnie włączona do zakonnej domeny lennej. Po 1525 roku Nipkowie wraz z Jawtami Wielkimi i Jawtami Małymi oraz Wiśniówkiem stało się własnością rodu von Tettau. W 1569 roku majątek odkupił Samuel von Polentz. W 1700 roku nowymi właścicielami Nipkowia stała się rodzina Schack von Wittenau. W tym okresie miejscowość składała się z 21 budynków mieszkalnych. W 1912 roku majątek kupił Georg Engman. Wprowadził w Nipkowiu uprawę buraka cukrowego oraz zorganizował Związek Szkolny w porozumieniu z Holbeinem –właścicielem Jawt Małych. Ich działania doprowadziło do uruchomienia jednoklasowej szkoły, w której nauczali kolejno: Karl Priebe, Hermann Titz, a następnie Karl Hoffmann.
Liczba mieszkańców i budynków mieszkalnych na przestrzeni lat:
- 1817 – 108 osób, 14 domów
- 1831 – 176 osób, 19 domów
- 1864 – 167 osób, 8 domów
- 1871 – 214 osób, 8 domów
- 1885 – 183 osoby, 8 domów
- 1895 – 184 osoby, 8 domów
- 1905 – 165 osób, 8 domów
- 1933 – 345 osób (łącznie z Nipkówkiem i Jawtami Małymi)
- 1939 – 362 osoby
Zabytki
- dwór w Nipkowiu z 2. połowy XVIII wieku
- park dworski
Przypisy
- ↑ Łącznie Nipkowie i Karolewo (gm. Susz)|Karolewo.
- ↑ bip.susz.sisco.info [05.03.2014]
Bibliografia
Iława. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1972.
Niesiobędzki Wiesław, Powiat iławski. Dzieje, zabytki, pejzaż i kultura. Szkice historyczne, wydanie II, poprawione i poszerzone, Iława 2008.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
Plan rozwoju lokalnego gminy i miasta Susz [data dostępu: 5.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]
