Robity

Robity
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	elbląski
Gmina	Pasłęk
Liczba ludności (2010)	385
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Robity
Położenie na mapie Polski Robity
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Robity (niem. Robitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 385 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą: Robity i Zakład Rolny Robity. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Danuta Dargiel.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, 2 km na północ od Pasłęka, przy drodze wojewódzkiej nr 505.

Dzieje miejscowości

Początek Robitom dała staropruska osada, zapisywana jako Robiten. Pierwsza źródłowa wzmianka o miejscowości pochodzi z lat 1402–1408. Robity były wówczas niemiecką wsią czynszową. W 1472 roku wielki mistrz Heinrich von Richtenberg zapisał 14 łanów na prawie magdeburskim wraz z dworem w Robitach Peterowi Kobersehowi. W 1531 roku na skutek wojen polsko-krzyżackich obsadzonych było jedynie 8 łanów z 28 należących do wsi. W okresie wzmożonej akcji kolonizacyjnej w XVI i XVII wieku w Robitach i okolicach osiedlały się rodziny chłopskie sprowadzane z różnych części Niemiec. We wsi pojawiali się również mennonici. W 1600 roku w miejscowości gospodarzyło na prawie chełmińskim 7 chłopów.

W 1875 roku Robity były zamieszkane przez 146 osób. W okresie międzywojennym 142 mieszkańców gospodarzyło na obszarze 449 ha. W Robitach żyło wówczas 140 ewangelików. W 1939 roku wieś liczyła 153 mieszkańców. Największe gospodarstwo (84 ha) należało w tym czasie do Franza Guske. Ostatnim przedwojennym sołtysem Robit był Friedrich Liedtke. W miejscowości działała szkoła, w której nauczali: Adolf Wannovius i Heinz Siehnknecht.

Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość była nazywana Wallendrodowem. Nazwa Robity zaczęła funkcjonować od 1948 roku. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do Robit na przełomie 1945/1946 roku. W tym czasie w miejscowości żyło jeszcze 56 Niemców. Pierwszym polskim sołtysem wsi został Ignacy Babicz. We wsi powstało państwowe gospodarstwo rolne. Obecnie 300 ha ziemi wraz z zabudowaniami dawnego PGR-u stanowi własność prywatną.

Zabytki

• Pod koniec lat 20. XX w. nauczyciel z Marianki – Kurt Czechanowski – odnalazł w okolicach wsi prehistoryczne skorupy naczyń. W 1969 roku dokonano na terenie pobliskiej żwirowni kolejnego odkrycia – odnaleziono ponad 700 monet (polskich, szwedzkich, pruskich) pochodzących z XVII wieku. W 1999 i 2002 roku w okolicach Robit przeprowadzone zostały prace archeologiczne na obszarze dawnej osady staropruskiej. W czasie wykopalisk odnaleziono między innymi kilka noży oraz srebrny pierścionek.

Bibliografia

Mieczkowski Krzysztof, Tomaszewski Marian, Rowerem po krainie Kanału Elbląskiego. Przewodnik po szlakach rowerowych, Elbląg 2012.
Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
Bank Danych Lokalnych GUS [15.06.2014]
Lech Słodownik, Robity, glospasleka.pl [data dostępu: 15.06.2014]