Rogiedle: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
(Nie pokazano 27 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Rogiedli | |dopełniacz wsi = Rogiedli | ||
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = rogiedlek.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Kościół w Rogiedlach.<br>Źródło: [https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Rogiedle_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82.JPG Wikimedia Commons] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 361 |
− | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 54|minutN = 02 |sekundN = 56 | + | |stopniN = 54 |minutN = 02 |sekundN = 56 |
|stopniE = 20 |minutE = 17 |sekundE = 00 | |stopniE = 20 |minutE = 17 |sekundE = 00 | ||
|commons = | |commons = | ||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
− | }} | + | }} |
− | ''' Rogiedle''' – ...<br/><br/> | + | ''' Rogiedle''' (niem. ''Regerteln'') – wieś sołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lubomino (gmina wiejska)|gminie Lubomino]]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. |
− | + | W 2010 roku miejscowość liczyła 361 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Elżbieta Szadura]]<ref>[http://www.lubomino.ug.gov.pl/solectwa/ lubomino.ug.gov.pl] </ref>. | |
+ | <br/><br/> | ||
== Położenie== | == Położenie== | ||
− | + | Miejscowość leży w odległości 11 km od [[Dobre Miasto| Dobrego Miasta]]. | |
<br/> | <br/> | ||
+ | == Dzieje miejscowości == | ||
+ | W 1297 roku biskup warmiński [[Jan Stryprock]] wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem we wsi był wówczas duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku [[wojny polsko-krzyżackie| wojen polsko-krzyżackich]] wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński [[lkwim: Marcin Kromer| Marcin Kromer]] konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej. | ||
− | + | W 1815 roku władze pruskie próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób. | |
− | |||
− | |||
− | + | W miejscowości działa [[Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal" w Rogiedlach|Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal"]]. We wsi cyklicznie organizowany jest [[Kiermas św. Małgorzaty w Rogiedlach|Kiermas św. Małgorzaty]]. | |
− | . | ||
− | [[ | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | == Edukacja == | ||
+ | *[[Szkoła Podstawowa w Lubominie, Oddział w Rogiedlach]] | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | + | *[[lkwim:Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach|kościół gotycki]] z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę – kulę kamienną – pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich; e wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona | |
− | [[ | + | *cmentarz przykościelny |
− | < | + | *cmentarz rzymskokatolicki |
− | + | *kapliczka skrzynkowa, Rogiedle 42 | |
+ | {{Przypisy}} | ||
+ | <references/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | ... | + | Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002. |
− | <br/> | + | Chrzanowski Tadeusz, ''Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii'', Olsztyn 1978.<br/> |
− | + | ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej'', redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. I, Olsztyn 1999.<br/> | |
− | + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [10.03.2014]<br/> | |
+ | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#598/pl/i/rogiedle_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._malgorzaty ciekawemazury.pl] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/rogiedle Olsztyńska Strona Rowerowa] [05.03.2014]<br/> | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka ewidencja zabytków] [05.03.2014] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] [[Kategoria: Lubomino (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]] [[Kategoria: 1201-1300]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat lidzbarski]][[Kategoria: |
Wersja z 11:22, 31 maj 2016
Rogiedle | |
| |
Kościół w Rogiedlach.
Źródło: Wikimedia Commons | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Lubomino |
Liczba ludności (2010) | 361 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rogiedle (niem. Regerteln) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość liczyła 361 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elżbieta Szadura[1].
Położenie
Miejscowość leży w odległości 11 km od Dobrego Miasta.
Dzieje miejscowości
W 1297 roku biskup warmiński Jan Stryprock wystawił akt lokacyjny wsi. Odbiorcą nadania obejmującego 100 łanów ziemi był Aleksander von Lichtenau. Pierwsze wzmianki o miejscowym kościele pochodzą z 1358 roku. Duszpasterzem we wsi był wówczas duchowny o imieniu Ignacy. W wyniku wojen polsko-krzyżackich wieś odniosła duże zniszczenia, opustoszała, a ziemia leżała odłogiem. Kolejny biskup warmiński Szymon Rudnicki podjął decyzję o odnowieniu lokacji. W tym czasie Rogiedle znajdowały się w rękach 2 braci – Wolfganga i Piotra Oleśnickich. W 1580 roku biskup warmiński Marcin Kromer konsekrował miejscowy kościół pw. św. Małgorzaty. W 1783 roku Rogiedle składające się z 12 budynków miały status wsi królewskiej.
W 1815 roku władze pruskie próbowały osiedlić w Rogiedlach 150 rodzin protestanckich. Próba ta częściowo się powiodła. W 1885 roku w Rogiedlach było 226 ewangelików i 201 katolików. Trzy lata po podjęciu działań związanych z osiedleniem protestantów miejscowość liczyła 234 mieszkańców. W 1894 roku dzięki poparciu króla pruskiego w miejscowości wzniesiono kościół ewangelicki. W 1850 roku świątyni katolickiej dobudowano wieżę, a sam kościół do 1913 roku pełnił funkcję kościoła filialnego. W 1939 roku Rogiedle były zamieszkane przez 360 osób. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość uzyskała status wsi sołeckiej. We wsi uruchomiona została szkoła. W 1998 roku Rogiedle były zamieszkane przez 349 osób.
W miejscowości działa Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania "Gal". We wsi cyklicznie organizowany jest Kiermas św. Małgorzaty.
Edukacja
Zabytki
- kościół gotycki z przełomu XIV i XV wieku; w północno-zachodnią ścianę świątyni wbudowano koło młyńskie, natomiast w narożną skarpę – kulę kamienną – pamiątkę z czasów wojen polsko-krzyżackich; e wnętrzu zachował się m.in. barokowy ołtarz główny z 1680 roku, boczne ołtarze regencyjne (1730), wczesnobarokowa ambona
- cmentarz przykościelny
- cmentarz rzymskokatolicki
- kapliczka skrzynkowa, Rogiedle 42
Przypisy
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. I, Olsztyn 1999.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]
Olsztyńska Strona Rowerowa [05.03.2014]
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]