Uniwersytet Albertyna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|Patron = | |Patron = | ||
}} | }} | ||
| − | + | '''Uniwersytet Albertyna''' (niem. ''Albertus-Universität Königsberg'') – uniwersytet w [[Królewiec|Królewcu]] założony przez pierwszego księcia pruskiego [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohnezollerna]] w 1544 roku. Albertyna była jedynym uniwersytetem działającym na terenie powstałego [[Prusy Książęce|Księstwa Pruskiego]]. Albertyna funkcjonowała w latach 1544-1945. | |
| − | '''Uniwersytet Albertyna''' (niem. ''Albertus-Universität Königsberg'') – uniwersytet w [[Królewiec|Królewcu]] założony przez pierwszego księcia pruskiego [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohnezollerna]] w 1544 roku. Albertyna była jedynym | + | <br/><br/> |
== Historia == | == Historia == | ||
| − | Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. [[Albrecht Hohenzollern]], książę pruski zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie | + | Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. [[Albrecht Hohenzollern]], książę pruski, zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie będącej częścią [[Królewiec|Królewca]]. Zadaniem tej placówki było przygotowanie wszystkich uczniów do dalszej edukacji w szkole wyższej. |
| − | + | W związku z powołaniem Uniwersytetu władca Prus wysłał do Korony, królestwa Danii, Szwecji oraz niektórych krajów niemieckich listy zawierające informację powołania w [[Królewiec|Królewcu]] Uniwersytetu Albertyna. Akt powstania Uniwersytetu wystawiono na 20 lipca 1544 roku, natomiast uroczyste otwarcie nastąpiło 17 sierpnia 1544 roku. Pierwszym rektorem Uniwersytetu został [[Georgius Sabinus]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | [[Georgius Sabinus]] | ||
| − | [[ | + | Po otwarciu Uniwersytetu założona w 1539 roku szkoła partykularna, przekształcona w pedagogium, przestała funkcjonować (1617). Zadaniem uczelni poza edukacją studentów było nadawanie tytułów naukowych. Związane z tym było uzyskanie od papieża albo od cesarza niemieckiego odpowiedniego przywileju. Niestety [[Albrecht Hohenzollern|Albrecht]] nie uzyskał takowego wsparcia. Ostatecznie uzyskał je u polskiego króla, Zygmunta Augusta, który w 1560 roku wydał specjalny dekret zrównujący Uniwersytet Albertyna z Uniwersytetem Krakowskim. Początkowo uczelnia posiadała 4 wydziały: teologii, medycyny, filozofii i prawa, z czasem utworzono jeszcze nauki przyrodnicze. |
| − | + | 20 lipca 1944 roku Uniwersytet Albertyna obchodził 400-lecie istnienia. W sierpniu 1944 miasto, a w tym kampus uniwersytecki, zostało zniszczony przez wojska sowieckie. | |
| − | + | Uniwersytet Albertyna swoją nazwę wziął od pruskiego księcia [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]]. | |
| − | [[ | ||
| − | [[ | + | == Cele i zadania == |
| + | Głównym celem uniwersytetu według jego założyciela było propagowanie ''czystej ewangelii'' w państwie [[Albrecht Hohenzollern|Albrechta Hohenzollerna]] oraz w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Kolejnym celem było kształcenie urzędników państwowych, kadry nauczycielskiej, medyków. | ||
| − | [[Simon Dach]] | + | == Rektorzy Uniwersytetu Albertyna == |
| − | + | *[[Georgius Sabinus]] 1544-1547 | |
| − | [[Immanuel Kant]] | + | *[[Christoph Jonas]] 1548<br/> |
| − | + | *[[Johannes Brettschneider]] 1549<br/> | |
| − | [[Wilhelm Georg Remer]] 1812<br/> | + | *Georgius Sabinus 1552-1553<br/> |
| − | + | *[[Celestyn Myślenta]] 1628-1652<br/> | |
| − | [[Ferdinand Lindemann]] | + | *[[Simon Dach]] 1656-1657<br/> |
| − | + | *[[Immanuel Kant]] 1786-1788<br/> | |
| − | [[Götz von Selle]] | + | *[[Wilhelm Remer|Wilhelm Georg Remer]] 1812<br/> |
| − | + | *[[Ferdinand Lindemann]] 1892-1893<br/> | |
| + | *[[Götz von Selle]] | ||
== Polacy związani z Albertyną == | == Polacy związani z Albertyną == | ||
| − | Pierwszymi | + | Pierwszymi Polakami, którzy związali się z Albertyną, byli profesor [[Abraham Kulwieć]], który wykładał język grecki i hebrajski, oraz [[Stanisław Rafajłowicz]] - teolog. |
Wśród znanych studentów Albertyny można wyróżnić: [[Erazm Gliczner|Erazma Glicznera]], [[Marcin Kwiatkowski|Marcina Kwiatkowskiego]], [[Jan Kochanowski|Jana Kochanowskiego]], [[Piotr Kochanowski|Piotra Kochanowskiego]], [[Andrzej Kochanowski|Andrzeja Kochanowskiego]] oraz [[Stanisław Sarnicki|Stanisława Sarnickiego]]. | Wśród znanych studentów Albertyny można wyróżnić: [[Erazm Gliczner|Erazma Glicznera]], [[Marcin Kwiatkowski|Marcina Kwiatkowskiego]], [[Jan Kochanowski|Jana Kochanowskiego]], [[Piotr Kochanowski|Piotra Kochanowskiego]], [[Andrzej Kochanowski|Andrzeja Kochanowskiego]] oraz [[Stanisław Sarnicki|Stanisława Sarnickiego]]. | ||
| Linia 49: | Linia 43: | ||
Wśród pierwszych studiujących tu znanych Polaków byli: Bieniasz Budny, Erazm Gliczner, Marcin Kwiatkowski, Jan Kochanowski, Piotr Kochanowski, Andrzej Kochanowski, Jan i Jakub Niemojewscy i Stanisław Sarnicki. Astronomią zajmował się m.in. [[Krzysztof Celestyn Mrongowiusz|Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza]], [[Gustaw Gizewiusz|Gustawa Gizewiusza]], [[Władysław Semadeni|Władysława Semadeniego]]. | Wśród pierwszych studiujących tu znanych Polaków byli: Bieniasz Budny, Erazm Gliczner, Marcin Kwiatkowski, Jan Kochanowski, Piotr Kochanowski, Andrzej Kochanowski, Jan i Jakub Niemojewscy i Stanisław Sarnicki. Astronomią zajmował się m.in. [[Krzysztof Celestyn Mrongowiusz|Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza]], [[Gustaw Gizewiusz|Gustawa Gizewiusza]], [[Władysław Semadeni|Władysława Semadeniego]]. | ||
| − | Poza tym z Uniwersytetem Albertyna byli związani: [[Jerzy Olech]], [[Marcin Gregor]], [[Herman Pełka]], [[August Grzybowski]]. | + | Poza tym z Uniwersytetem Albertyna byli związani: [[Jerzy Olech]], [[Marcin Gregor]], [[Herman Pełka]], [[August Grzybowski]]. |
| + | |||
Z dawną Albertyną (obecnie Uniwersytetem w Kaliningradzie) związani byli: [[Maksymilian Andryson]], [[Arnold Kwietniowski]], [[Stanisław Srokowski]], [[Albert Bartoszewicz]], [[Kazimierz Ławrynowicz]]. | Z dawną Albertyną (obecnie Uniwersytetem w Kaliningradzie) związani byli: [[Maksymilian Andryson]], [[Arnold Kwietniowski]], [[Stanisław Srokowski]], [[Albert Bartoszewicz]], [[Kazimierz Ławrynowicz]]. | ||
| − | + | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | |||
J. Serczyk, ''Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945)'', Olsztyn 1994. | J. Serczyk, ''Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945)'', Olsztyn 1994. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: | + | [[Kategoria: Szkolnictwo]][[Kategoria: Wyższe uczelnie]][[1501-1600]] |
Wersja z 14:10, 21 lut 2015
| Uniwersytet Albertyna | |
| | |
| Data założenia: | 20 lipca 1544 roku |
| Poziom szkoły: | Uniwersytet |
| Adres: | |
Uniwersytet Albertyna (niem. Albertus-Universität Königsberg) – uniwersytet w Królewcu założony przez pierwszego księcia pruskiego Albrechta Hohnezollerna w 1544 roku. Albertyna była jedynym uniwersytetem działającym na terenie powstałego Księstwa Pruskiego. Albertyna funkcjonowała w latach 1544-1945.
Spis treści
Historia
Początek Uniwersytetu Albertyna datuje się na 1539 rok. Albrecht Hohenzollern, książę pruski, zlecił stanom pruskim utrzymanie szkoły oraz znalezienie odpowiednich funduszy. Początkiem Albertyny była szkoła partykularna założona w Knipawie będącej częścią Królewca. Zadaniem tej placówki było przygotowanie wszystkich uczniów do dalszej edukacji w szkole wyższej.
W związku z powołaniem Uniwersytetu władca Prus wysłał do Korony, królestwa Danii, Szwecji oraz niektórych krajów niemieckich listy zawierające informację powołania w Królewcu Uniwersytetu Albertyna. Akt powstania Uniwersytetu wystawiono na 20 lipca 1544 roku, natomiast uroczyste otwarcie nastąpiło 17 sierpnia 1544 roku. Pierwszym rektorem Uniwersytetu został Georgius Sabinus.
Po otwarciu Uniwersytetu założona w 1539 roku szkoła partykularna, przekształcona w pedagogium, przestała funkcjonować (1617). Zadaniem uczelni poza edukacją studentów było nadawanie tytułów naukowych. Związane z tym było uzyskanie od papieża albo od cesarza niemieckiego odpowiedniego przywileju. Niestety Albrecht nie uzyskał takowego wsparcia. Ostatecznie uzyskał je u polskiego króla, Zygmunta Augusta, który w 1560 roku wydał specjalny dekret zrównujący Uniwersytet Albertyna z Uniwersytetem Krakowskim. Początkowo uczelnia posiadała 4 wydziały: teologii, medycyny, filozofii i prawa, z czasem utworzono jeszcze nauki przyrodnicze.
20 lipca 1944 roku Uniwersytet Albertyna obchodził 400-lecie istnienia. W sierpniu 1944 miasto, a w tym kampus uniwersytecki, zostało zniszczony przez wojska sowieckie. Uniwersytet Albertyna swoją nazwę wziął od pruskiego księcia Albrechta Hohenzollerna.
Cele i zadania
Głównym celem uniwersytetu według jego założyciela było propagowanie czystej ewangelii w państwie Albrechta Hohenzollerna oraz w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Kolejnym celem było kształcenie urzędników państwowych, kadry nauczycielskiej, medyków.
Rektorzy Uniwersytetu Albertyna
- Georgius Sabinus 1544-1547
- Christoph Jonas 1548
- Johannes Brettschneider 1549
- Georgius Sabinus 1552-1553
- Celestyn Myślenta 1628-1652
- Simon Dach 1656-1657
- Immanuel Kant 1786-1788
- Wilhelm Georg Remer 1812
- Ferdinand Lindemann 1892-1893
- Götz von Selle
Polacy związani z Albertyną
Pierwszymi Polakami, którzy związali się z Albertyną, byli profesor Abraham Kulwieć, który wykładał język grecki i hebrajski, oraz Stanisław Rafajłowicz - teolog.
Wśród znanych studentów Albertyny można wyróżnić: Erazma Glicznera, Marcina Kwiatkowskiego, Jana Kochanowskiego, Piotra Kochanowskiego, Andrzeja Kochanowskiego oraz Stanisława Sarnickiego.
Wśród pierwszych studiujących tu znanych Polaków byli: Bieniasz Budny, Erazm Gliczner, Marcin Kwiatkowski, Jan Kochanowski, Piotr Kochanowski, Andrzej Kochanowski, Jan i Jakub Niemojewscy i Stanisław Sarnicki. Astronomią zajmował się m.in. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza, Gustawa Gizewiusza, Władysława Semadeniego.
Poza tym z Uniwersytetem Albertyna byli związani: Jerzy Olech, Marcin Gregor, Herman Pełka, August Grzybowski.
Z dawną Albertyną (obecnie Uniwersytetem w Kaliningradzie) związani byli: Maksymilian Andryson, Arnold Kwietniowski, Stanisław Srokowski, Albert Bartoszewicz, Kazimierz Ławrynowicz.
Bibliografia
J. Serczyk, Albertyna. Uniwersytet w Królewcu (1544-1945), Olsztyn 1994.
1501-1600
