Ząbie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Dzieje miejscowości)
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =  
 
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe      
+
  |dopełniacz wsi        = Ząbia      
  |zdjęcie              = Ząbie. Tradycyjna kapliczka przydrożna.jpg 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Ząbie. Tradycyjna kapliczka przydrożna 
+
  |opis zdjęcia          =
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś niesołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olsztyński
 
  |powiat                = olsztyński
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Ząbie ''' – ...<br/><br/>
+
''' Ząbie ''' (niem. ''Sombien'') wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)| gminie Olsztynek]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 +
W 2010 roku była zamieszkana przez 37 osób.
 +
<br/><br/>
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Miejscowość jest położona na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], nad [[rzeka Łyna|rzeką Łyną]] w pobliżu [[Jezioro Łańskie| Jeziora Łańskiego]]. Wieś leży w odległości około 1 km na północ od [[Kurki| Kurek]].
+
Miejscowość jest położona na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], nad [[Rzeka Łyna|Łyną]] w pobliżu [[Jezioro Łańskie| Jeziora Łańskiego]]. Wieś leży w odległości około 1 km na północ od [[Kurki (gmina Olsztynek)| Kurek]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś została założona prawdopodobnie w XV wieku w dobrach kapituły warmińskiej. Przez długi okres czasu ludność pracowała w zawodach związanych z eksploatacją obszarów leśnych. Jeszcze w XVIII wieku większa część mieszkańców trudniła się bartnictwem. W 1656 roku Ząbie obejmowały obszar 20 łanów, na których gospodarzyło 12 chłopów. Od początku swego istnienia wieś wchodziła w skład parafii w [[Butryny| Butrynach]]. Od 1910 roku, po wybudowaniu kościoła w [[Orzechowo| Orzechowie]], wieś została przyłączona do nowo powstałej parafii. W 905 roku wybudowano budynek szkoły podstawowej, który zachował się do czasów obecnych. W 1939 roku Ząbie były zamieszkane przez około 100 osób. Wieś składała się wówczas z 25 domów. Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] wieś została zasiedlona przez Polaków. W 2005 roku miejscowość była zamieszkana przez 41 osób. Walory przyrodnicze i niezwykle atrakcyjne położenie sprawiły, że wieś przekształca się w miejscowość letniskową.
+
Wieś została założona prawdopodobnie w XV wieku w dobrach kapituły warmińskiej. Przez długi okres ludność pracowała w zawodach związanych z eksploatacją obszarów leśnych. Jeszcze w XVIII wieku większa część mieszkańców trudniła się bartnictwem. W 1656 roku Ząbie obejmowały obszar 20 łanów, na których gospodarzyło 12 chłopów. Od początku swego istnienia wieś wchodziła w skład parafii w [[Butryny| Butrynach]]. Od 1910 roku, po wybudowaniu kościoła w [[Orzechowo (gmina Olsztynek)| Orzechowie]], wieś została przyłączona do nowo powstałej parafii. W 1905 roku wybudowano budynek szkoły podstawowej, który zachował się do czasów obecnych. W 1939 roku Ząbie były zamieszkane przez około 100 osób. Wieś składała się wówczas z 25 domów. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] wieś została zasiedlona przez Polaków. W 2005 roku miejscowość była zamieszkana przez 41 osób. Walory przyrodnicze i niezwykle atrakcyjne położenie sprawiły, że przekształca się w miejscowość letniskową.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*W miejscowości znajdują się pola namiotowe, gospodarstwa agroturystyczne, domki letniskowe, stadnina koni, wypożyczalnia sprzętu wodnego oraz [[Ośrodek Wypoczynkowo-Szkoleniowy ''Ząbie'']].
+
*rezerwat [[Rezerwat Przyrody Las Warmiński|Las Warmiński]] utworzony w 1982 roku na terenie nadleśnictwa [[Nowe Ramuki]]; położony między Jeziorem Łańskim i miejscowością [[Ruś]]
*Szlak rowerowy o długości 45 km - przebieg trasy: Olsztynek-[[Kurki]]-Ząbie-[[Orzechowo]]
+
*pola namiotowe, gospodarstwa [[Agroturystyka| agroturystyczne]], domki letniskowe, stadnina koni, wypożyczalnia sprzętu wodnego oraz [[Ośrodek Wypoczynkowo–Szkoleniowy "Ząbie"]]
<br/>
+
*szlak rowerowy o długości 45 km - przebieg trasy: [[Olsztynek]] - Kurki - Ząbie - [[Orzechowo (gmina Olsztynek)|Orzechowo]]
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Tradycyjna warmińska dzwonniczkowa kapliczka przydrożna z czerwonej cegły, wzniesiona w XIX wieku. Kapliczka otoczona jest drewnianym płotkiem; w części frontowej znajduje się nisza ostrołukowa z figurką Matki Boskiej
+
*tradycyjna warmińska dzwonniczkowa kapliczka przydrożna z czerwonej cegły, wzniesiona w XIX wieku; otoczona drewnianym płotkiem; w części frontowej nisza ostrołukowa z figurką Matki Boskiej
*Drewniana chałupa z dwuspadowym dachem i podmurówką z kamienia polnego
+
*drewniana chałupa z dwuspadowym dachem i podmurówką z kamienia polnego
<br/>
+
*budynek dawnej szkoły z początku XX wieku, obecnie własność prywatna
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Kuźniewski Bogumił, ''Olsztynek: miasto i gmina'', Olsztynek 2007.
+
Kuźniewski Bogumił, ''Olsztynek: miasto i gmina'', Olsztynek 2007.<br>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 19.12.2103]
+
''Nidzica. Z dziejów miasta i okolic'', red. Władysław Korzeniowski i in., Olsztyn 1976.<br>
#[http://www.olsztynek.pl/strona-2550-miejscowosci_naszej_gminy_zabie.html| Portal Infromacyjny Olsztynka] [data dostępu: 19.12.2103]
+
''Ruś nad Łyną'', red. Jan Chłosta, Olsztyn 2004.<br>
 
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [19.12.2103]<br>
<br/>
+
[http://www.olsztynek.pl/strona-2550-miejscowosci_naszej_gminy_zabie.html| Portal Infromacyjny Olsztynka] [19.12.2103]
 
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
  
<br/>
 
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat olsztyński]]
 +
[[Kategoria: Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie niesołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500]]

Aktualna wersja na dzień 12:53, 8 sty 2016

Ząbie

Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Olsztynek
Liczba ludności (2010) 37
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Ząbie
Ząbie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Ząbie
Ząbie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Ząbie (niem. Sombien) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 37 osób.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, nad Łyną w pobliżu Jeziora Łańskiego. Wieś leży w odległości około 1 km na północ od Kurek.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona prawdopodobnie w XV wieku w dobrach kapituły warmińskiej. Przez długi okres ludność pracowała w zawodach związanych z eksploatacją obszarów leśnych. Jeszcze w XVIII wieku większa część mieszkańców trudniła się bartnictwem. W 1656 roku Ząbie obejmowały obszar 20 łanów, na których gospodarzyło 12 chłopów. Od początku swego istnienia wieś wchodziła w skład parafii w Butrynach. Od 1910 roku, po wybudowaniu kościoła w Orzechowie, wieś została przyłączona do nowo powstałej parafii. W 1905 roku wybudowano budynek szkoły podstawowej, który zachował się do czasów obecnych. W 1939 roku Ząbie były zamieszkane przez około 100 osób. Wieś składała się wówczas z 25 domów. Po zakończeniu II wojny światowej wieś została zasiedlona przez Polaków. W 2005 roku miejscowość była zamieszkana przez 41 osób. Walory przyrodnicze i niezwykle atrakcyjne położenie sprawiły, że przekształca się w miejscowość letniskową.

Turystyka

Zabytki

  • tradycyjna warmińska dzwonniczkowa kapliczka przydrożna z czerwonej cegły, wzniesiona w XIX wieku; otoczona drewnianym płotkiem; w części frontowej nisza ostrołukowa z figurką Matki Boskiej
  • drewniana chałupa z dwuspadowym dachem i podmurówką z kamienia polnego
  • budynek dawnej szkoły z początku XX wieku, obecnie własność prywatna

Bibliografia

Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
Nidzica. Z dziejów miasta i okolic, red. Władysław Korzeniowski i in., Olsztyn 1976.
Ruś nad Łyną, red. Jan Chłosta, Olsztyn 2004.
Bank Danych Lokalnych GUS [19.12.2103]
Portal Infromacyjny Olsztynka [19.12.2103]