Zalec: Różnice pomiędzy wersjami
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Zalec | |nazwa = Zalec | ||
| Linia 6: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Zalca | |dopełniacz wsi = Zalca | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Zalec.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Zabudowa wiejska.<br>Fot. Mieczysław Kalski. |
| − | |rodzaj miejscowości = wieś | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = mrągowski | |powiat = mrągowski | ||
|gmina = Mrągowo | |gmina = Mrągowo | ||
| Linia 15: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Zalec | |sołectwo = Zalec | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 210 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 23: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 54 |sekundN = 0 |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 21 |minutE = 25 |sekundE = 0 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Zalec''' (niem. ''Salza'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat mrągowski |powiecie mrągowskim]], w [[Mrągowo (gmina wiejska)|gminie Mrągowo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 210 mieszkańców. W kadencji 2011–2015 sołtysem wsi jest [[Robert Ciołek]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_wiejska/101/1844/REJESTR_GMINNYCH_JEDNOSTEK_POMOCNICZYCH/ Wrota Warmii i Mazur] [12.11.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | == | + | ==Położenie== |
| − | Miejscowość położona jest | + | Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 59 w odległości ok. 7 km od [[Mrągowo| Mrągowa]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Nazwa miejscowości najprawdopodobniej pochodzi od sąsiedniego jeziora Salza, dziś Zalec. | + | Nazwa miejscowości najprawdopodobniej pochodzi od sąsiedniego jeziora [[Jezioro Salza |Salza]], dziś Zalec. W 1444 r. Polak Jeniche Mylastzki otrzymał przywilej od wielkiego mistrza [[Konrad von Erlichshausen|Konrada von Erlichshausena]] na dobra służebne wielkości 20 łanów, na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]]. Został zobowiązany do dwóch służb konnych w zbroi. W wyniku wojny trzynastoletniej dobra opustoszały. W 1541 r. [[Starostwo sześcieńskie| starosta]] [[Georg von Diebes]] sprzedał za 108 grzywien 4 łany sołeckie Polakowi Marcinowi Pieszczykowi (lub Pieseczek). Zasadźca miał obsadzić 40 łanów czynszowych. Ziemia została objęta 12 latami [[Wolnizna |wolnizny]]. Po upływie tego okresu wieś musiała świadczyć [[Szarwark |szarwark]] dla folwarku w [[Śmiętki |Śmiętkach]]. W 1564 r. było tutaj 28 gospodarstw, a w 1568 r. już 36 oraz dwie uposażone w ziemię karczmy. W 1657 r. miejscowość zniszczył najazd tatarski. W 1663 r. 8 łanów z 6 latami wolnizny nabył Stefan Kochanowski. Na początku XVIII w. liczba mieszkańców gwałtownie zmalała w wyniku zarazy. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Przed 1740 r. zbudowano szkołę, w której nauczycielem przez ponad 60 lat był [[Jan Skubich]]. W 1785 r. we wsi było 30 [[Dym| dymów]]. Od 1792 r. wieś stała się ośrodkiem dorocznych łowów na wilki. Po parcelacji majątków w 1832 r. liczba gospodarstw wzrosła do 52, a zabudowa wsi ukształtowała się w postaci długiej ulicówki wzdłuż traktu Mrągowo - [[Ryn]]– [[Giżycko]]. Pod koniec XIX w. liczba mieszkańców wynosiła 470. Byli to przeważnie ewangelicy, którzy mówili trochę po polsku, trochę po niemiecku . Pod koniec XIX w. znajdował się tutaj pomnik wystawiony Fryderykowi Wilhelmowi IV, który podróżował po [[Mazury| Mazurach]] w 1845 r. W 1928 r. w Zalcu żyło 476 mieszkańców, funkcjonowała także placówka pocztowa. W 1939 r. istniało 57 gospodarstw chłopskich. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Gospodarka== |
| − | + | We wsi znajduje się gospodarstwo [[Agroturystyka |agroturystyczne]] oraz przedsiębiorstwo rolnicze. | |
<br/> | <br/> | ||
| + | == Bibliografia== | ||
| + | ''Mrągowo. Z dziejów powiatu i okolic'', pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975. <br/> | ||
| + | [http://www.it.mragowo.pl/media/art/707/file/historia.pdf/ Portal Informacji Turystycznej Mrągowa] [12.09.2013]<br/> | ||
| + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.09.2013] | ||
| − | + | {{Przypisy}} | |
| − | + | <references/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | < | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat mrągowski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Mrągowo (gmina wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1401-1500]] |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 09:28, 14 mar 2015
| Zalec | |
| | |
 Zabudowa wiejska.
Fot. Mieczysław Kalski. | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | mrągowski |
| Gmina | Mrągowo |
| Sołectwo | Zalec |
| Liczba ludności (2010) | 210 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NMR |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zalec | |
| Położenie na mapie Polski  Zalec | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zalec (niem. Salza) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 210 mieszkańców. W kadencji 2011–2015 sołtysem wsi jest Robert Ciołek[1].
Położenie
Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 59 w odległości ok. 7 km od Mrągowa.
Dzieje miejscowości
Nazwa miejscowości najprawdopodobniej pochodzi od sąsiedniego jeziora Salza, dziś Zalec. W 1444 r. Polak Jeniche Mylastzki otrzymał przywilej od wielkiego mistrza Konrada von Erlichshausena na dobra służebne wielkości 20 łanów, na prawie magdeburskim. Został zobowiązany do dwóch służb konnych w zbroi. W wyniku wojny trzynastoletniej dobra opustoszały. W 1541 r. starosta Georg von Diebes sprzedał za 108 grzywien 4 łany sołeckie Polakowi Marcinowi Pieszczykowi (lub Pieseczek). Zasadźca miał obsadzić 40 łanów czynszowych. Ziemia została objęta 12 latami wolnizny. Po upływie tego okresu wieś musiała świadczyć szarwark dla folwarku w Śmiętkach. W 1564 r. było tutaj 28 gospodarstw, a w 1568 r. już 36 oraz dwie uposażone w ziemię karczmy. W 1657 r. miejscowość zniszczył najazd tatarski. W 1663 r. 8 łanów z 6 latami wolnizny nabył Stefan Kochanowski. Na początku XVIII w. liczba mieszkańców gwałtownie zmalała w wyniku zarazy.
Przed 1740 r. zbudowano szkołę, w której nauczycielem przez ponad 60 lat był Jan Skubich. W 1785 r. we wsi było 30 dymów. Od 1792 r. wieś stała się ośrodkiem dorocznych łowów na wilki. Po parcelacji majątków w 1832 r. liczba gospodarstw wzrosła do 52, a zabudowa wsi ukształtowała się w postaci długiej ulicówki wzdłuż traktu Mrągowo - Ryn– Giżycko. Pod koniec XIX w. liczba mieszkańców wynosiła 470. Byli to przeważnie ewangelicy, którzy mówili trochę po polsku, trochę po niemiecku . Pod koniec XIX w. znajdował się tutaj pomnik wystawiony Fryderykowi Wilhelmowi IV, który podróżował po Mazurach w 1845 r. W 1928 r. w Zalcu żyło 476 mieszkańców, funkcjonowała także placówka pocztowa. W 1939 r. istniało 57 gospodarstw chłopskich.
Gospodarka
We wsi znajduje się gospodarstwo agroturystyczne oraz przedsiębiorstwo rolnicze.
Bibliografia
Mrągowo. Z dziejów powiatu i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Portal Informacji Turystycznej Mrągowa [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.09.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [12.11.2013]
