Hildenbrandia rzeczna
Hildenbrandia rzeczna | |
| |
Hildenbrandia rivularis | |
(Liebm.) J. Agardh | |
Hildenbrandia rzeczna. Fot. David Perez. źródło: Commons Wikimedia [10.07.2014] | |
Systematyka | |
Królestwo | rośliny |
Gromada | krasnorosty |
Klasa | krasnorosty właściwe (Florideophyceae) |
Rząd | hildenbrandiowce |
Rodzina | hildenbrandiowate |
Rodzaj | hildenbrandia |
Gatunek | hildenbrandia rzeczna |
Synonimy | |
Hildenbrandia rzeczna (Hildebrandia rivularis (Liebm.) J. Agardh) – gatunek słodkowodnego krasnorostu z rodziny hildenbrandiowatych (Hildebrandiaceae), rzędu hildebrandiowców (Hildebrandiales).
Morfologia
Plecha jest w postaci płaskiej skorupy ściśle przylegającej do skalnego podłoża, co sprawia, że wygląda jak nalot. Rozrasta się promieniście, przybierając okrągławy, plackowaty kształt. Jest zbudowana z komórek ułożonych w ściśle ze sobą zrośniętych pionowych rzędach, słabo rozgałęziających się. Dolna warstwa plechy przylega do podłoża, nie tworząc chwytników. Górna warstwa plechy jest gładka. Barwę ma krwistoczerwoną (od różu po bordo), zimą z brązowawym odcieniem. Tetrasporangia umieszczone są w zagłębieniach konceptakli porozrzucanych po powierzchni plechy. Komórki w przybliżeniu są cylindrycznokuliste. W komórkach znajdują się pojedyncze chloroplasty. Komórki w różnych częściach plechy mają odmienne rozmiary, różniące się nawet dwukrotnie, zwłaszcza w przypadku rozgałęziania się.
Rozmieszczenie i ekologia
Jest to gatunek słodkowodny i kosmopolityczny. Występowanie hildenbrandii stwierdzono w większej części Europy, basenie Morza Karaibskiego, wschodniej Azji i wschodniej Australii.
W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach – głównie na Pomorzu, rzadziej w Beskidach, w centralnej Polsce prawie niespotykana. Jest typowa dla wartko płynących rzek o stosunkowo czystej wodzie. Skorupiasty kształt plechy sprawia, że mieści się ona w warstwie granicznej, gdzie prąd oddziałuje słabiej. Hildebrandia częściej porasta te części kamieni, które znajdują się od strony natarcia prądu.
Na Warmii i Mazurach gatunek ten spotykany jest m.in. w następujących rzekach: Kirsnie koło Dobrego Miasta, Wadągu w Lesie Miejskim Olsztyna, Łynie w rezerwacie Las Warmiński, Krutyni w Mazurskim Parku Krajobrazowym, Bludzi w Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej oraz w rzece Ełk (Straduny).
Wartość użytkowa
W Polsce roślina ta objęta jest ochroną gatunkową od 2004 r. (jako jeden z trzech gatunków glonów spoza grupy ramienic). Gatunek został wpisany na Czerwoną listę glonów Polski ze statusem V – narażony.
Zobacz też
pl.wikipedia.org, Hildenbrandia rzeczna [22.05.2014]
Bibliografia
Żelazna-Wieczorek Joanna, Ziułkiewicz Maciej, Hildenbrandia rivularis (Rhodophyta) in Central Poland, "Acta Societatis Botanicorum Poloniae" 2008, nr 77, s. 41-777.
Wstępna ocena stanu poznania oraz zagrożenia bezkręgowców powiatu ełckiego. Raport zasobach i zagrożeniach w powiecie ełckim, red. Stanisław Czachorowski, Olsztyn 2003.