Szymanki
Szymanki | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | szczycieński |
Gmina | Wielbark |
Liczba ludności (2010) | 198 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 12-160 |
Tablice rejestracyjne | NSZ |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Szymanki (niem. Klein Schiemanen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 198 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elwira Milewska[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, na pograniczu kurpiowsko–mazurskim. Miejscowość leży w odległości 12 km na południe od Szczytna, przy drodze krajowej nr 57.
Dzieje miejscowości
Wieś szkatułowa istniała już przed 1780 rokiem, a około 1785 roku obejmowała 16 łanów. W 1820 roku powiększyła się o 9 łanów nowizn wziętych w dziedziczną dzierżawę, a do połowy tego samego stulecia powiększyła się do 64 łanów. Wieś o charakterze ulicówki, o zwartej murowanej zabudowie.
Wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1782 r. – 22 gospodarstwa
- 1818 r. – 147 osób, 24 gospodarstwa
- 1858 r. – 38 gospodarstw
- 1939 r. – 421 osób
Zabytki
- na wiejskim cmentarzu pochowany jest jeden żołnierz armii rosyjskiej poległy podczas I wojny światowej; grób nieoznaczony, bliższa lokalizacja jest nieznana
- kilka przykładów budownictwa drewnianego z końca XIX wieku: chałupy nr 28 i 30, drewniany gołębnik i stodoła w zagrodzie nr 14
- budynek dawnej szkoły, murowany, z końca XIX wieku
- kapliczka murowana z pierwszej ćwierci XX wieku
Turystyka
Przez miejscowość przebiega szlak rajdu konnego "Ewita", obejmującego następującą trasę: Sasek Mały – Szymanki – Ciemna Dąbrowa – Piecuchy – Wały – Gawrzyjałki – Wyżegi – Jerominy – Chochół – Świętajno – Marksoby – Orżyny – Jabłonka – Trelkowo – Kobylocha – Piece – Sawica – Witówko – Sasek.
Bibliografia
Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów gminy Wielbark, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44–47.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [24.08.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Urzędu Gminy Wielbark [10.09.2013]