Radomno: Różnice pomiędzy wersjami

	Radomno
	; Kościół parafialny pw. Serca Jezusowego Radomnie. Źródło: www.gminanml.pl
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Nowe Miasto Lubawskie
Sołectwo	Radomno
Liczba ludności (2012)	590
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Kod pocztowy	13 - 304
Tablice rejestracyjne	NNM
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ; Radomno
	Położenie na mapie Polski ; Radomno
	{{#invoke:Koordynaty\|szablon}}

[wersja zweryfikowana]

Aktualna wersja na dzień 11:45, 26 lut 2015

Radomno (Radom, Radam, Rademin, Redmin, niem. Gross Radem ) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 590 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Marta Kotewicz^[1].

Położenie

Wokół wsi wije się Struga Radomno, mająca swój początek w jeziorze Radomno, a uchodząca do Drwęcy. Miejscowość położona jest w odległości ok. 10 km od Nowego Miasta Lubwskiego.

Dzieje miejscowości

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1402 r., ale Radomno najprawdopodobniej istniało już wcześniej. Za czasów krzyżackich Radomno należało do wójtostwa bratiańskiego. Trudno jest nakreślić etymologię nazwy miejscowości. Na początku XV w. wieś posiadała 69 włók, 25 domów i kościół. W 1414 r. w wyniku wojen polsko–krzyżackich poniosła straty wycenione na 1700 grzywien.

W XVII w. funkcjonowała tutaj szkoła. Na początku XVIII w. powstał nowy kościół, który w XX w. odbudowano w stylu neogotyckim. W 1712 r. przy kościele powstało bractwo św. Józefa, a w 1855 r. bractwo trzeźwości. W XIX w. mieszkańcy trudnili się rolnictwem, hodowlą bydła i koszykarstwem. W 1877 r. istniała trzyklasowa szkoła katolicka z 160 dziećmi i 2 nauczycielami i jednoklasowa szkoła ewangelicka z 90 dziećmi i 1 nauczyciele. Pod koniec XIX w. obszar wsi wynosił 1371 ha: 935 gruntów ornych, 106 łąk, 33 lasu. W 1868 r. było tutaj 171 budynków i 100 domów. W Radomnie mieszkało wówczas 940 osób: 679 katolików i 257 ewangelików. W 1885 r. było 119 domów i 235 dymów. W 1885 r. we wsi żyło 1 105 mieszkańców: 759 katolików, 344 ewangelików i 2 Żydów. W okresie międzywojennym Radomno było polska stacja graniczną. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.

Gospodarka

We wsi działa sklep spożywczy oraz firma świadcząca usługi videofilmowania.

Kultura

W Radomnie mieści się filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach.

Szkolnictwo

Jest tutaj szkoła podstawowa.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Bezpieczeństwo

Działa także jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Ludzie związani z miejscowością

Edmund Kajetanek (ur. 1930) – urodzony w Radomnie działacz kulturalny i oświatowy, pedagog, rzeźbiarz amator

Zabytki

zespół dworski wraz z zabudowaniami gospodarczymi z XIX w.
kościół parafialny z początku XX w.
XIX-wieczny cmentarz
dworzec kolejowy z początku XX w.
budynek szkoły z początku XX w.
plebania z początku XX w.
chałupa murowana z czerwonej cegły, kryta strzechą
most drewniany

Turystyka

szlak pieszy Samborowo – Łąkorek – przebieg trasy: Samborowo –Makowo –Iława – Radomno – Łąkorek
Szlak św. Jakuba: Olsztyn – Lipowiec - przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie – Lipowiec – dalej do Torunia
czerwony szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno – przebieg trasy: Nowe Miasto Lubawskie – Nawra – Chrośle – Radomno (PKS)

Przyroda

W pobliżu miejscowości znajduje się specjalny obszar ochrony siedlisk "Ostoja Radomno".

Bibliografia

Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997.
Nowe Miasto. Z dziejów miasta i powiatu, pod red. Zbigniewa Witkowskiego, Olsztyn 1953.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IX, Warszawa 1888.
Strona Gminy Nowe Miasto Lubawskie [12.09.2013]
Republika pl [12.09.2013]

Przypisy

↑ Strona Gminy Nowe Miasto Lubawskie [12.09.2013]

[1] Strona Gminy Nowe Miasto Lubawskie [12.09.2013]

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Wieś infobox
   |nazwa                 = Radomno
@@ Linia 7: / Linia 5: @@
   |herb artykuł          =
   |dopełniacz wsi        = Radomna
-  |zdjęcie               = Cmentarz Radomno.jpg
+  |zdjęcie               = Kościół Radomno_1.jpg
-  |opis zdjęcia          = Zabytkowy cmentarz w Radomnie, źródło: http://www.schulzbratian.republika.pl, 12.09.2013.
+  |opis zdjęcia          = Kościół parafialny pw. Serca Jezusowego Radomnie. Źródło: [http://gminanml.pl/miejscowoci/radomno.html www.gminanml.pl]
   |rodzaj miejscowości   = wieś sołecka
-  |województwo           = warmińsko - mazurskie
+  |województwo           = warmińsko-mazurskie
   |powiat                = nowomiejski
   |gmina                 = Nowe Miasto Lubawskie
@@ Linia 17: / Linia 15: @@
   |wysokość              =
   |liczba ludności       = 590
-  |rok                   = 2012, źródło: http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-radomno.html
+  |rok                   = 2012
   |strefa numeracyjna    = (+48) 56
   |kod pocztowy          = 13 - 304
@@ Linia 30: / Linia 28: @@
   |wikisłownik           =
   |www                   =
-}}
+}}<br/>
-<big>'''Radomno'''</big> (Radom, Radam, Rademin, Redmin, niem. Gross Radem ) – [[wieś sołecka]] w Polsce w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] przynależała do województwa toruńskiego.
+'''Radomno''' (''Radom'', ''Radam'', ''Rademin'', ''Redmin'', niem. ''Gross Radem'' ) – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie |województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminie Nowe Miasto Lubawskie]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny|administracyjnie]] należała do województwa toruńskiego. W 2012 roku wieś liczyła 590 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Marta Kotewicz]]<ref>[http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-radomno.htm/ Strona Gminy Nowe Miasto Lubawskie] [12.09.2013]</ref>.
+<br/><br/>
+== Położenie ==
+Wokół wsi wije się [[Struga Radomno]], mająca swój początek w jeziorze [[Jezioro Radomno |Radomno]], a uchodząca do [[Rzeka Drwęca| Drwęcy]]. Miejscowość położona jest w odległości ok. 10 km od [[Nowe Miasto Lubawskie| Nowego Miasta Lubwskiego]].
 <br/>
-=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+== Dzieje miejscowości ==
-Wokół wsi wije się [[Struga Radomno]], mająca swój początek w [[Jezioro Radomno |Jeziorze Radomno]], a uchodząca do [[Rzeka Drwęca| rzeki Drwęcy]]. Miejscowość położona jest na terenie [[Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)|gminy Nowe Miasto Lubawskie]], która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę. Obszar gminy obejmuje [[Pojezierze Brodnickie]], [[Garb Lubawski]] i głęboko wciętą dolinę Drwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od [[Nowy Dwór Bratiański |Nowego Dworu Bratiańskiego]] znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi [[Chrośle]] i na południe od [[Jamielnik |Jamielnika]] występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
+Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1402 r., ale Radomno najprawdopodobniej istniało już wcześniej. Za czasów [[Zakon Krzyżacki| krzyżackich]] Radomno należało do [[Wójtostwo bratiańskie| wójtostwa bratiańskiego]]. Trudno jest nakreślić etymologię nazwy miejscowości. Na początku XV w. wieś posiadała 69 [[Włóka| włók]], 25 domów i kościół.  W 1414 r. w wyniku [[Wojny polsko-krzyżackie |wojen polsko–krzyżackich]] poniosła straty wycenione na 1700 grzywien.
-<br/>
-=== Dzieje miejscowości ===
+W XVII w. funkcjonowała tutaj szkoła. Na początku XVIII w. powstał nowy kościół, który w XX w. odbudowano w stylu neogotyckim. W 1712 r. przy kościele powstało bractwo św. Józefa, a w 1855 r. bractwo trzeźwości.  W XIX w. mieszkańcy trudnili się rolnictwem, hodowlą bydła i koszykarstwem. W 1877 r. istniała trzyklasowa szkoła katolicka z 160 dziećmi i 2 nauczycielami i jednoklasowa szkoła ewangelicka z 90 dziećmi i 1 nauczyciele. Pod koniec XIX w. obszar wsi wynosił 1371 ha: 935 gruntów ornych, 106 łąk, 33 lasu. W 1868 r. było tutaj 171 budynków i 100 domów. W Radomnie mieszkało wówczas 940 osób: 679 katolików i 257 ewangelików. W 1885 r. było 119 domów i 235 [[Dym |dymów]]. W 1885 r. we wsi żyło 1 105 mieszkańców: 759 katolików, 344 ewangelików i 2 Żydów. W okresie międzywojennym Radomno było polska stacja graniczną. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.
-Pierwsze wzmianki i miejscowości pochodzą z 1402 r. ale Radomno najprawdopodobniej istniało już wcześniej. Za czasów krzyżackich Radomno należało do [[Wójtostwo bratiańskie| wójtostwa bratiańskiego]]. Trudno jest nakreślić etymologię nazwy miejscowości. Na początku XV w. wieś posiadała 69 włók, 25 domów i kościół.  W 1414 r. w wyniku wojen polsko – krzyżackich poniosła straty wycenione na 1700 grzywien. W XVII w. funkcjonowała tutaj szkoła. Na początku XVIII w. powstał nowy kościół, który w XX w. odbudowano w stylu neogotyckim. W 1712 r. przy kościele powstało bractwo św. Józefa a w 1855 r. bractwo trzeźwości.  W XIX w. mieszkańcy trudnili się rolnictwem, hodowlą bydła i koszykarstwem. W 1877 r. istniała 3 – klasowa szkoła katolicka z 160 dziećmi i 2 nauczycielami i 1 – klasowa szkoła ewangelicka z 90 dziećmi i 1 nauczyciele. Pod koniec XIX w. obszar wsi wynosił 1371 ha: 935 gruntów ornych, 106 łąk, 33 lasu. W 1868 r. było tutaj 171 budynków i 100 domów. W Radomnie mieszkało wówczas 940 osób: 679 katolików i 257 ewangelików. W 1885 r. było 119 domów i 235 dymów . W 1885 r. znajdowało się we wsi 1105 mieszkańców: 759 katolików, 344 ewangelików i 2 Żydów. W okresie międzywojennym Radomno było polska stacja graniczną. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.
 <br/>
-===Gospodarka===
+==Gospodarka==
-We wsi działa sklep spożywczy, lekarz weterynarii oraz video - filmowanie.
+We wsi działa sklep spożywczy oraz firma świadcząca usługi videofilmowania.
 <br/>
-===Kultura===
+==Kultura==
 W Radomnie mieści się [[Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach Filia w Radomnie |filia]] [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Gwiździnach |Gminnej Biblioteki Publicznej w Gwiździnach]].
 <br/>
-===Edukacja===
+==Szkolnictwo==
-Jest tutaj [[Szkoła Podstawowa w Radomnie |Szkoła Podstawowa]].
+Jest tutaj [[Szkoła Podstawowa w Radomnie |szkoła podstawowa]].
 <br/>
-===Religia===
+==Religia==
-We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Radomnie |parafii rzymskokatolickiej pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa]].
+We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Radomnie |parafii rzymskokatolickiej]].
 <br/>
-===Bezpieczeństwo===
+==Bezpieczeństwo==
-Działa także jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna w Radomnie|Ochotniczej Straży Pożarnej]].
+Działa także jednostka [[Ochotnicza Straż Pożarna|Ochotniczej Straży Pożarnej]].
 <br/>
-=== Ludzie związani z miejscowością: ===
+== Ludzie związani z miejscowością ==
-*[[lkwim:Edmund Kajetanek |Edmund Kajetanek]] (ur. 1930) - urodzony w Radomnie działacz kulturalny i oświatowy, pedagog, rzeźbiarz amator.
+*[[lkwim:Edmund Kajetanek |Edmund Kajetanek]] (ur. 1930) – urodzony w Radomnie działacz kulturalny i oświatowy, pedagog, rzeźbiarz amator
+== Zabytki ==
+*[[Zespół dworski w Radomnie|zespół dworski]] wraz z zabudowaniami gospodarczymi z XIX w.
+*[[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Radomnie |kościół parafialny]] z początku XX w.
+*XIX-wieczny cmentarz
+*dworzec kolejowy z początku XX w.
+*budynek szkoły z początku XX w.
+*plebania z początku XX w.
+*chałupa murowana z czerwonej cegły, kryta strzechą
+*most drewniany
-Z miejscowością związana jest także postać pisarza i tłumacza [[Fredericka Philip Grove]]. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest [[Marta Kotewicz]].
+== Turystyka ==
+*[[Szlak pieszy Samborowo - Łąkorek |szlak pieszy Samborowo – Łąkorek]] – przebieg trasy: [[Samborowo]]  –[[Makowo]]  –[[Iława]] – Radomno – [[Łąkorek]]
-[[File:Radomno.jpg|300 px |thumb|Radomno na starych fotografiach, źródło: http://www.schulzbratian.republika.pl, 12.09.2013.]]
+*[[Szlak św. Jakuba: Olsztyn – Lipowiec]] - przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Łupstych]] – [[Gietrzwałd]] – [[Tomaryny]] – [[Guzowy Piec]] – [[Parwółki]] – [[Stare Jabłonki]] – [[Ostróda]] – Samborowo – [[Frednowy]] – [[Tynwałd]] – [[Szałkowo]] – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie – [[Lipowiec]] – dalej do Torunia
-<br/>
+*[[Czerwony szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno |czerwony szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno]] – przebieg trasy: Nowe Miasto Lubawskie – [[Nawra]] – [[Chrośle]] – Radomno (PKS)
-=== Zabytki: ===
-Na terenie miejscowości znajdują się następujące zabytki: [[Zespół dworski w Radomnie|zespół dworski]] wraz z zabudowaniami gospodarczymi z XIX w., [[Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Radomnie |kościół parafialny]] z początku XX w., XIX-wieczny cmentarz, dworzec kolejowy z początku XX w., szkoła podstawowa z początku XX w., plebania z początku XX w., chałupa murowana z czerwonej cegły, kryta strzechą i most drewniany.
-<br/>
-=== Turystyka ===
-*[[Szlak pieszy Samborowo - Łąkorek]] - przebieg trasy: [[Samborowo]] - [[Makowo]] - [[Iława]] - Radomno - [[Łąkorek]].
-*[[Szlak św. Jakuba: Olsztyn - Lipowiec]] - przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Łupstych]] – [[Gietrzwałd]] – [[Tomaryny]] – [[Guzowy Piec]] – [[Parwółki]] – [[Stare Jabłonki]] – [[Ostróda]] – [[Samborowo]] – [[Frednowy]] – [[Tynwałd]] – [[Szałkowo]] – [[Iława]] – Radomno – [[Nowe Miasto Lubawskie]] - [[Lipowiec]] - dalej do Torunia.
-*[[Czerwony szlak pieszy Nowe Miasto Lubawskie – Radomno]] - przebieg trasy: [[Nowe Miasto Lubawskie]] – [[Nawra]] – [[Chrośle]] – Radomno (PKS)
-<br/>
-===Przyroda===
+==Przyroda==
 W pobliżu miejscowości znajduje się specjalny obszar ochrony siedlisk [[Natura 2000 Ostoja Radomno |"Ostoja Radomno"]].
 <br/>
-=== Bibliografia: ===
+== Bibliografia ==
-''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997, 82 ss.
+''Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy'', Toruń 1997. <br/>
+''Nowe Miasto. Z dziejów miasta i powiatu'', pod red. Zbigniewa Witkowskiego, Olsztyn 1953.<br/>
-''Nowe Miasto. Z dziejów miasta i powiatu'', pod red. Zbigniewa Witkowskiego, Olsztyn 1953, 240 ss.
+''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IX, Warszawa 1888. <br/>
+[http://gminanml.pl/soectwa/soectwo-radomno.html/ Strona Gminy Nowe Miasto Lubawskie] [12.09.2013]<br/>
-''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IX, Warszawa 1888, 960 ss.
+[http://www.schulzbratian.republika.pl,/ Republika pl] [12.09.2013]
+{{Przypisy}}
-<br/>
+<references/>
-== Zobacz też ==
-http://gminanml.pl
-<br/>
 [[Kategoria: Powiat nowomiejski]]
 [[Kategoria: Nowe Miasto Lubawskie (gmina wiejska)]]
 [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 [[Kategoria: 1401-1500]]