Robert Bilitewski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox | {{Biogram infobox | ||
| − | |imię i nazwisko = | + | |imię i nazwisko = Robert Bilitewski |
|imię i nazwisko org = | |imię i nazwisko org = | ||
|pseudonim = J. Wierzba | |pseudonim = J. Wierzba | ||
|grafika = Pomnik Bilitewski.jpg | |grafika = Pomnik Bilitewski.jpg | ||
| − | |opis grafiki = Pomnik ks. Jana Bilitewskiego | + | |opis grafiki = Pomnik ks. Jana Bilitewskiego. Źródło: [http://www.klebarkwielki.pl/ www.klebarkwielki.pl] |
|podpis = | |podpis = | ||
| − | |data urodzenia = 19 grudnia 1859 | + | |data urodzenia = 19 grudnia 1859 r. |
|miejsce urodzenia = Patryki | |miejsce urodzenia = Patryki | ||
|imię przy narodzeniu = | |imię przy narodzeniu = | ||
| − | |data śmierci = 29 maja 1935 | + | |data śmierci = 29 maja 1935 r. |
|miejsce śmierci = Klebark Wielki | |miejsce śmierci = Klebark Wielki | ||
|przyczyna śmierci = | |przyczyna śmierci = | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | + | '''Robert Bilitewski''' (ur. 19 grudnia 1859 r. w [[Patryki|Patrykach]], zm. 29 maja 1935 r. w [[Klebark Wielki|Klebarku Wielkim]]) – doktor filozofii, działacz narodowy na [[Warmia|Warmii]], ksiądz katolicki. | |
| − | '''Robert Bilitewski''' (ur. 19 grudnia 1859 | + | <br/><br/> |
| − | + | [[Plik:Bilitewski.jpg|thumb|right|290px|Zdjęcie wykonane w Wieliczce w 1919 r., na którym widnieje ks. Robert Bilitewski (pierwsza osoba z prawej). Źródło: [http://www.klebarkwielki.pl/ www.klebarkwielki.pl] | |
| − | + | ]] | |
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | |||
| − | |||
=== Szkoła i wykształcenie === | === Szkoła i wykształcenie === | ||
| − | Urodził się jako syn piekarza i właściciela dużego gospodarstwa rolnego. | + | Urodził się jako syn piekarza i właściciela dużego gospodarstwa rolnego. Studiował w Rzymie teologię, z której uzyskał również doktorat. Świecenia kapłańskie otrzymał również w Rzymie. |
| − | |||
| − | Studiował w Rzymie teologię, z której uzyskał również doktorat. | ||
| − | |||
| − | Świecenia kapłańskie | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
| − | Był wikariuszem w [[Barczewo| | + | Był wikariuszem w [[Barczewo|Barczewo]], [[Biskupiec|Biskupcu]], Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w [[Gryźliny (gmina Stawiguda) |Gryźlinach]] w latach 1894-1903. |
| − | W 1902 | + | W 1902 r. protestował u biskupa [[Andrzej Thiel|Thiela]] przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był prześladowany przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w [[Wilczkowo|Wilczkowie]] pod [[Dobre Miasto|Dobrym Miastem]]. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę. |
| + | <br/> | ||
| − | |||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
| − | + | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]], m.in. w [[Związek Polaków w Prusach Wschodnich|Związku Polaków w Prusach Wschodnich]]. Propagował biblioteki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych|Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. | |
| − | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]]. | ||
| − | |||
| − | |||
| + | W [[Gryźliny (gmina Stawiguda)|Gryźlinach]] założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "[[lkwim:Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]]", brał udział w założeniu [[Bank Ludowy w Olsztynie |Banku Ludowego w Olsztynie]] w 1911 r., był też pierwszym prezesem rady nadzorczej [["Rolnik" - Spółdzielnia Handlowo-Rolnicza|Spółdzielni Handlowo-Rolniczej "Rolnik" w Olsztynie]]. Wspólnie z księdzem [[Walenty Barczewski|Walentym Barczewskim]] reprezentował [[Warmia|Warmię]] w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.). | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: | + | Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: "Jeszcze Warmia nie zginęła". Dla sprawy polskiej dwukrotnie usiłował pozyskać nuncjusza papieskiego Achillesa Rattiego. W marcu 1920 r., wspólnie z [[Jan Baczewski|Janem Baczewskim]], przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na Warmii i [[Mazury|Mazurach]]. Po plebiscycie nie opuścił terenów Warmii. Został członkiem i mężem zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. 19 grudnia 2009 r. w [[Klebark Wielki|Klebarku Wielkim]] uczczono pamięć księdza doktora Roberta Bilitewskiego w 150. rocznicę jego urodzin. Odnowiono jego nagrobek na starym cmentarzu. |
| − | + | W uroczystościach uczestniczyli między innymi ks. prałat [[Henryk Błaszczyk]], który poświęcił nowy krzyż, oraz wójt gminy [[Jerzy Laskowski]], który przypomniał działania księdza Roberta związane z zakładaniem polskich szkół na terenie Warmii. Z nagrobka odczytano imię matki księdza Bilitewskiego, ponieważ dotąd nie było ono znane historykom. | |
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | ''Szkice olsztyńskie'', red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.<br | + | ''Szkice olsztyńskie'', red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.<br> |
Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963. | Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963. | ||
| + | <br/> | ||
| + | == Zobacz też == | ||
| + | [http://www.klebarkwielki.pl klebarkwielki.pl] [27.12.2013] | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria:Związek Polaków w Niemczech|Bilitewski,Robert]] | |
| − | + | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Bilitewski, Robert]] | |
| − | + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Bilitewski,Robert]] [[Kategoria:Działacze społeczni|Bilitewski, Robert]] | |
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński|Bilitewski, Robert]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Olsztyn|Bilitewski, Robert]] |
| + | [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | ||
| + | [[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | ||
| + | [[Kategoria: Powiat lidzbarski|Bilitewski, Robert]] | ||
| + | [[Kategoria: Lubomino (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | ||
| + | [[Kategoria: 1801-1918|Bilitewski, Robert]] | ||
| + | [[Kategoria: 1919-1944|Bilitewski, Robert]] | ||
Aktualna wersja na dzień 09:21, 27 sie 2015
| Robert Bilitewski J. Wierzba | |
| | |
 Pomnik ks. Jana Bilitewskiego. Źródło: www.klebarkwielki.pl
| |
| Data i miejsce urodzenia | 19 grudnia 1859 r. Patryki |
| Data i miejsce śmierci | 29 maja 1935 r. Klebark Wielki |
| Miejsce spoczynku | Klebark Wielki |
| Zawód | ksiądz katolicki |
Robert Bilitewski (ur. 19 grudnia 1859 r. w Patrykach, zm. 29 maja 1935 r. w Klebarku Wielkim) – doktor filozofii, działacz narodowy na Warmii, ksiądz katolicki.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Urodził się jako syn piekarza i właściciela dużego gospodarstwa rolnego. Studiował w Rzymie teologię, z której uzyskał również doktorat. Świecenia kapłańskie otrzymał również w Rzymie.
Praca
Był wikariuszem w Barczewo, Biskupcu, Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w Gryźlinach w latach 1894-1903.
W 1902 r. protestował u biskupa Thiela przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był prześladowany przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w Wilczkowie pod Dobrym Miastem. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na Warmii, m.in. w Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Propagował biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych.
W Gryźlinach założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "Gazety Olsztyńskiej", brał udział w założeniu Banku Ludowego w Olsztynie w 1911 r., był też pierwszym prezesem rady nadzorczej Spółdzielni Handlowo-Rolniczej "Rolnik" w Olsztynie. Wspólnie z księdzem Walentym Barczewskim reprezentował Warmię w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.).
Ciekawostki
Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: "Jeszcze Warmia nie zginęła". Dla sprawy polskiej dwukrotnie usiłował pozyskać nuncjusza papieskiego Achillesa Rattiego. W marcu 1920 r., wspólnie z Janem Baczewskim, przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na Warmii i Mazurach. Po plebiscycie nie opuścił terenów Warmii. Został członkiem i mężem zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. 19 grudnia 2009 r. w Klebarku Wielkim uczczono pamięć księdza doktora Roberta Bilitewskiego w 150. rocznicę jego urodzin. Odnowiono jego nagrobek na starym cmentarzu.
W uroczystościach uczestniczyli między innymi ks. prałat Henryk Błaszczyk, który poświęcił nowy krzyż, oraz wójt gminy Jerzy Laskowski, który przypomniał działania księdza Roberta związane z zakładaniem polskich szkół na terenie Warmii. Z nagrobka odczytano imię matki księdza Bilitewskiego, ponieważ dotąd nie było ono znane historykom.
Bibliografia
Szkice olsztyńskie, red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Zobacz też
klebarkwielki.pl [27.12.2013]
