Mingajny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
− | |nazwa = | + | |nazwa = Mingajny |
− | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
− | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Mingajn |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = mingajny.jpg |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Miejsce pochówku i ekshumacji poległych żołnierzy radzieckich w Mingajnach.<br>Źródło: [http://archipelag.ceik.eu archipelag.ceik.eu] |
− | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
− | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
− | |powiat = | + | |powiat = lidzbarski |
− | |gmina = | + | |gmina = Orneta |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 490 |
− | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = | + | |stopniN = 54 |minutN = 09 |sekundN = 30 |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 14 |sekundE = 46 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' | + | ''' Mingajny ''' (niem. ''Migehnen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Orneta (gmina miejsko-wiejska)|gminie Orneta]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 490 mieszkańców<ref>łącznie Mingajny, [[Mingajny-Kolonia]], [[Wola Lipecka]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Damian Ryniec]]<ref>[http://www.orneta.pl/soltysi/ Strona Urzędu Miasta i Gminy Orneta] </ref>. |
− | W latach | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
− | == | + | == Położenie == |
− | + | Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Ornecka|Równinie Orneckiej]], nad [[Rzeka Drwęca Warmińska|Drwęcą Warmińską]], 10 km na północny wschód od [[Orneta|Ornety]], w pobliżu granicy z [[Powiat braniewski|powiatem braniewskim]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 513 na odcinku Orneta – [[Lidzbark Warmiński]]. | |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | + | Wieś otrzymała przywilej lokacyjny 4 marca 1311 roku z rąk biskupa [[Henryk z Nysy|Henryka z Nysy]]. Nadał on 100 łanów położonych na starym [[Prusowie |pruskim]] polu osadniczym ''Mynyen'' braciom Henrykowi i Teodorykowi na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Uzyskali oni ponadto dziewięć łanów sołeckich, dziesięć wolnych łanów w uznaniu ich zasług na rzecz biskupstwa oraz kolejne cztery łany i prawo do założenia karczmy i młyna; cztery łany biskup przeznaczył na uposażenie kościoła. W tym okresie wzniesiono prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół, który w latach 1350-1375 zastąpiono nowym w stylu gotyckim - jego główny korpus zachował się do dziś. W 1505 roku biskup [[Łukasz Watzenrode]] odnowił przywilej lokacyjny dla Mingajn. Obejmowały one wówczas: 70 łanów czynszowych, 10 łanów, które zasadźcy otrzymali za swe zasługi, cztery łany wolne, sześć łanów sołeckich i cztery plebańskie, a więc ogółem 94 łany. W późniejszym czasie wieś powiększyła się o sześć łanów czynszowych oraz o opustoszałe grunty wsi ''Eisenwerk''. Pod koniec XVI wieku było tu 16 gospodarzy, a w połowie XVII wieku 20 gospodarzy i karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska. | |
− | |||
− | |||
− | + | Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 93 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 35 w handlu i komunikacji. | |
+ | |||
+ | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: | ||
+ | |||
+ | *1820 r. – 252 osoby | ||
+ | |||
+ | *1857 r. – 678 osób | ||
+ | |||
+ | *1905 r. – 875 osób | ||
+ | |||
+ | *1933 r. – 930 osób | ||
+ | |||
+ | *1939 r. – 890 osób | ||
+ | |||
+ | == Religia == | ||
+ | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Katarzyny w Henrykowie |parafii rzymskokatolickiej w Henrykowie]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
+ | == Zabytki == | ||
+ | *[[lkwim:Kościół pw. św. Wawrzyńca w Mingajnach |kościół]] | ||
+ | *[[Dwór w Mingajnach|dwór]] | ||
+ | *przykłady budownictwa, tzw. domy warmińskie (m.in. nr 15, 22, 34, 40), drewniane stodoły w zagrodach nr 30, 40, 55, 57 | ||
+ | *zespół kapliczek | ||
+ | *budynek dawnego klubu "Ruch" | ||
+ | |||
+ | == Turystyka == | ||
+ | *[[Szlak Kopernikowski: Olsztyn – Mingajny]] o długości 87 km – przebieg trasy: [[Olsztyn]] – [[Cerkiewnik]] – [[Dobre Miasto]] – [[Smolajny]] – Lidzbark Warmiński – Mingajny | ||
+ | *Szlak Kopernikowski (czerwony) o długości 236,7 km – przebieg trasy: Olsztyn – Dobre Miasto – Lidzbark Warmiński – Mingajny – [[Pieniężno]] | ||
== Ludzie związani z miejscowością == | == Ludzie związani z miejscowością == | ||
− | . | + | *[[Jarosław Kogut]] – (ur. 1960) – w latach 1983–1988 nauczyciel w tutejszej [[Szkoła podstawowa w Mingajnach |szkole ]], poeta, samorządowiec, burmistrz miasta i gminy Orneta, wicestarosta [[Powiat lidzbarski |powiatu lidzbarskiego]] |
− | [[ | ||
− | |||
− | == | + | ==Ciekawostki== |
− | + | *We wsi realizowany jest projekt [[lkwim:Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie|Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]] pod nazwą [http://archipelag.ceik.eu/ "Archipelag - atlas miejsc niezwykłych Warmii i Mazur"]. | |
− | [[ | ||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | ... | + | ''Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/> |
− | <br/> | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> |
+ | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
+ | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013]<br/> | ||
+ | [http://orneta-umig.bip-wm.pl/public/get_file_contents.php?id=206575| Strona Urzędu Miasta i Gminy Orneta] [12.11.2013]<br/> | ||
+ | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | ||
+ | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/braunsberg.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
− | < | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat lidzbarski]] |
+ | [[Kategoria: Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
+ | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
+ | [[Kategoria: 1301-1400]] |
Aktualna wersja na dzień 10:32, 9 cze 2016
Mingajny | |
| |
Miejsce pochówku i ekshumacji poległych żołnierzy radzieckich w Mingajnach.
Źródło: archipelag.ceik.eu | |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | lidzbarski |
Gmina | Orneta |
Liczba ludności (2010) | 490 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Mingajny (niem. Migehnen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 490 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Damian Ryniec[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Orneckiej, nad Drwęcą Warmińską, 10 km na północny wschód od Ornety, w pobliżu granicy z powiatem braniewskim; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 513 na odcinku Orneta – Lidzbark Warmiński.
Dzieje miejscowości
Wieś otrzymała przywilej lokacyjny 4 marca 1311 roku z rąk biskupa Henryka z Nysy. Nadał on 100 łanów położonych na starym pruskim polu osadniczym Mynyen braciom Henrykowi i Teodorykowi na prawie chełmińskim. Uzyskali oni ponadto dziewięć łanów sołeckich, dziesięć wolnych łanów w uznaniu ich zasług na rzecz biskupstwa oraz kolejne cztery łany i prawo do założenia karczmy i młyna; cztery łany biskup przeznaczył na uposażenie kościoła. W tym okresie wzniesiono prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół, który w latach 1350-1375 zastąpiono nowym w stylu gotyckim - jego główny korpus zachował się do dziś. W 1505 roku biskup Łukasz Watzenrode odnowił przywilej lokacyjny dla Mingajn. Obejmowały one wówczas: 70 łanów czynszowych, 10 łanów, które zasadźcy otrzymali za swe zasługi, cztery łany wolne, sześć łanów sołeckich i cztery plebańskie, a więc ogółem 94 łany. W późniejszym czasie wieś powiększyła się o sześć łanów czynszowych oraz o opustoszałe grunty wsi Eisenwerk. Pod koniec XVI wieku było tu 16 gospodarzy, a w połowie XVII wieku 20 gospodarzy i karczmarz. W 1783 roku była to wieś królewska.
Przed wybuchem II wojny światowej większość mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa i leśnictwa, 93 osób pracowało w przemyśle i rzemiośle, a 35 w handlu i komunikacji.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1820 r. – 252 osoby
- 1857 r. – 678 osób
- 1905 r. – 875 osób
- 1933 r. – 930 osób
- 1939 r. – 890 osób
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Henrykowie.
Zabytki
- kościół
- dwór
- przykłady budownictwa, tzw. domy warmińskie (m.in. nr 15, 22, 34, 40), drewniane stodoły w zagrodach nr 30, 40, 55, 57
- zespół kapliczek
- budynek dawnego klubu "Ruch"
Turystyka
- Szlak Kopernikowski: Olsztyn – Mingajny o długości 87 km – przebieg trasy: Olsztyn – Cerkiewnik – Dobre Miasto – Smolajny – Lidzbark Warmiński – Mingajny
- Szlak Kopernikowski (czerwony) o długości 236,7 km – przebieg trasy: Olsztyn – Dobre Miasto – Lidzbark Warmiński – Mingajny – Pieniężno
Ludzie związani z miejscowością
- Jarosław Kogut – (ur. 1960) – w latach 1983–1988 nauczyciel w tutejszej szkole , poeta, samorządowiec, burmistrz miasta i gminy Orneta, wicestarosta powiatu lidzbarskiego
Ciekawostki
- We wsi realizowany jest projekt Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie pod nazwą "Archipelag - atlas miejsc niezwykłych Warmii i Mazur".
Bibliografia
Braniewo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Strona Urzędu Miasta i Gminy Orneta [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Mingajny, Mingajny-Kolonia, Wola Lipecka
- ↑ Strona Urzędu Miasta i Gminy Orneta