Eugeniusz Buchholz

Pole-obowiązkowe Jan Ornecki, Warmiak, Prawdomir
Budynek księgarni i drukarni Buchholza na Starym Mieście w Olsztynie po odbudowie po II wojnie światowej. Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Data i miejsce urodzenia	6 marca 1865 r. Orneta
Data i miejsce śmierci	17 lutego 1928 r. Orneta
Zawód	literat, redaktor, tłumacz, księgarz

Eugeniusz Buchholz (ur. 6 marca 1865 r. w Ornecie, zm. tamże 17 lutego 1928 r.) – literat, redaktor, tłumacz, księgarz.

Życiorys

Ojciec Eugeniusza Buchoholza, August Buchholz, był piekarzem, a od 1881 roku właścicielem cegielni. Matką Eugeniusza była Berta z domu Thiel, natomiast jego bratem był historyk i nauczyciel Franz Buchholz.

Eugeniusz Buchholz jest autorem książki poświęconej osobie biskupa Stanisława Hozjusza oraz podręcznika przeznaczonego do nauki języka polskiego. Jako tłumacz podjął się przekładu na język niemiecki utworów Ignacego Krasickiego, Władysława Reymonta, Fiodora Dostojewskiego, Iwana Turgieniewa, Mikołaja Gogola. Do jego korespondencyjnych serdecznych znajomych należał Wojciech Kętrzyński oraz ksiądz Walenty Barczewski.

Od połowy lat 90. XIX stulecia Buchholz przeżywał trudne chwile. Paraliż nóg przykuł go do wózka inwalidzkiego. W 1906 roku podjął decyzję o sprzedaży olsztyńskiej księgarni. Powrócił do rodzinnej Ornety, gdzie zamieszkał w domu opieki prowadzonym przez siostry katarzynki. Przez plebiscytem 1920 roku publikował swoje artykuły w niemieckich dodatkach do "Gazety Olsztyńskiej".

Zmarł w wieku 63 lat.

Szkoła i wykształcenie

Przez trzy lata (1880–1883) Buchholz uczęszczał do gdańskiej szkoły handlowej. W Poznaniu, do którego przeniósł się na pewien czas, poznawał tajniki rynku księgarskiego, zasady wydawania i redakcji. W trakcie swojego pobytu w Królewcu przesyłał korespondencje do "Ermländische Zeitung", na którego łamach były one publikowane.

Praca

W 1887 roku Buchholz stał się właścicielem składu papieru oraz księgarni w Barczewie, należącej wcześniej do Adama Napieralskiego. Księgarnia ta stała się wkrótce znana za sprawą zatargu z lokalną policją, która bezskutecznie próbowała nakłonić właściciela do usunięcia polskiego napisu znajdującego się na ścianie frontowej budynku.

Od 1888 roku teksty Buchholza ukazywały się w "Dzienniku Poznańskim". Rok później, za namową księdza Feliksa Schreibera, księgarz zamieszkał w Olsztynie. Założył tu drukarnię, skład papieru oraz księgarnię, w której sprzedawał tytuły sprowadzane z Pomorza i Wielkopolski. Podjął współpracę z redakcją "Pielgrzyma" oraz "Przewodnika Katolickiego".

W latach 90. XIX wieku rozpoczął działalność wydawcy prasowego. Pisma przez niego wydawane drukowano po polsku, a należały do nich "Nowiny Warmińskie" (1890–1891) oraz "Warmiak" (1893–1905). Buchholz wydał także drukiem "Kalendarz Polsko-Warmijski na rok 1892". Wśród publikowanych niemieckojęzycznych tytułów znalazły się natomiast "Allensteiner Volkszeitung" oraz "Allensteiner Volksblatt" (1891–1896).

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

W 1891 roku razem z Sewerynem Pieniężnym (seniorem) założył olsztyńskie Polsko-Katolickie Towarzystwo "Zgoda" pw. św. Kazimierza.

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chłosta Jan, Znani i nieznani mieszkańcy olsztyniacy XIX i XX wieku, Olsztyn 1996.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku, Warszawa 1983.