Łukta (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(→‎Historia gminy jako jednostki administracyjnej)
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 11: Linia 11:
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |rodzaj_gminy    = wiejska
 
  |zarządzający    = Wójt
 
  |zarządzający    = Wójt
−
  |wójt            = [[Robert Bronisław Malinowski|Robert Malinowski]]
+
  |wójt            = Robert Malinowski
 
  |adres_ug        = ul. Mazurska 2
 
  |adres_ug        = ul. Mazurska 2
 
  |kod_poczt_ug    = 14 - 105 Łukta
 
  |kod_poczt_ug    = 14 - 105 Łukta
Linia 28: Linia 28:
 
  |bip            = http://bip.warmia.mazury.pl/lukta_gmina_wiejska/
 
  |bip            = http://bip.warmia.mazury.pl/lukta_gmina_wiejska/
 
}}  
 
}}  
−
'''Gmina Łukta''' – gmina wiejska położona w zachodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwa warmińsko-mazurskiego]], w środkowo-wschodniej części [[Powiat ostródzki| powiatu ostródzkiego]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Łukta| Łukcie]].
+
'''Gmina Łukta''' – gmina wiejska położona w zachodniej części [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwa warmińsko-mazurskiego]], w środkowo-wschodniej części [[Powiat ostródzki|powiatu ostródzkiego]]. Siedziba gminy znajduje się w [[Łukta|Łukcie]].
−
 
 
 
Gmina rolniczo-turystyczna o dużej powierzchni zalesienia w ogólnej powierzchni gminy. Gmina posiada liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki.   
 
Gmina rolniczo-turystyczna o dużej powierzchni zalesienia w ogólnej powierzchni gminy. Gmina posiada liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki.   
−
 
+
W Wyborach Samorządowych 2018 i 2024 mandat wójta uzyskał Robert Malinowski.<ref>https://www.portalsamorzadowy.pl/wybory-2018/gmina/lukta,2390.html</ref>
−
Władzę w gminie sprawuje wójt [[Robert Bronisław Malinowski|Robert Malinowski]]<ref>Urząd Gminy Łukta [http://www.lukta.com.pl/wladze/]</ref>.
 
−
<br/><br/>
 
 
== Powierzchnia gminy ==
 
== Powierzchnia gminy ==
−
Gmina wiejska Łukta zajmuje powierzchnię 186,46 km<sup>2</sup><ref name="p1">Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3229]</ref>, w tym:
+
Gmina wiejska Łukta zajmuje powierzchnię 186,46 km<sup>2</sup><ref name="p1"> [http://stat.gov.pl/bdl/app/portret.display?p_czas=19&p_nts=14&p_tery=3229 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS]</ref>, w tym:
 
*użytki rolne: 32,2%  
 
*użytki rolne: 32,2%  
 
*lasy: 55,3%
 
*lasy: 55,3%
 
*wody: 8,4%
 
*wody: 8,4%
  
−
Gmina stanowi 10,5% powierzchni [[Powiat ostródzki| powiatu ostródzkiego]].
+
Gmina stanowi 10,5% powierzchni powiatu ostródzkiego.
−
 
 
 
== Demografia ==
 
== Demografia ==
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
 
Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi<ref name="p1"/>:
−
{{Galeria|Nazwa=Łukta (gmina wiejska)|wielkość=300|pozycja=right
+
[[Plik: Kościół w Łukcie.jpg|thumb|right|290px|Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie. Fot. Keller OE. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lukta_kosciol.JPG Commons Wikimedia]]]
−
|Plik: Kościół w Łukcie.jpg| Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie  
+
[[Plik:Rezerwat Wyspa Lipowa.jpg|thumb|right|290px|Rezerwat Wyspa Lipowa. Fot. Keller OE. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rezerwat_wyspa_lipowa.JPG Commons Wikimedia]
−
|Plik:Rezerwat Wyspa Lipowa.jpg| Rezerwat Wyspa Lipowa  
+
]]
−
}}
 
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
−
!Opis || colspan=2|Ogółem || colspan=2|Kobiety || colspan=2|Mężczyźni
+
!Opis ||colspan=2|Ogółem ||colspan=2|Kobiety ||colspan=2|Mężczyźni
 
|--
 
|--
−
|jednostka || osób || % || osób || % || osób || %
+
|jednostka ||osób ||% ||osób ||% ||osób ||%
 
|--
 
|--
−
|liczba || 4544 || 100 || 2253 || 49,6 || 2291 || 50,4
+
|liczba ||4544 ||100 ||2253 ||49,6 ||2291 ||50,4
 
|--
 
|--
−
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) || colspan=2| 24 || colspan=2| 12 || colspan=2| 12
+
|gęstość zaludnienia<br />(mieszk./km²) ||colspan=2|24 ||colspan=2|12 ||colspan=2|12
 
|}
 
|}
 
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Łukta było dodatnie i wynosiło 6 osób<ref name="p1"/>.
 
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Łukta było dodatnie i wynosiło 6 osób<ref name="p1"/>.
  
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
 
== Historia gminy jako jednostki administracyjnej ==
−
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Łukta były częścią powiatu ostródzkiego w [[Województwo olsztyńskie| województwie olsztyńskim]]<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177]</ref>.<br/>
+
Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Łukta były częścią powiatu ostródzkiego w województwie olsztyńskim<ref> Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
−
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191]</ref>. Gromada Łukta przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312]</ref>.<br/>
+
 
−
Gmina wiejska Łukta została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Dąg, Florczaki, Ględy, Kojdy, Komorowo, Kotkowo, Łukta, Molza, Mostkowo, Nowaczyzna, Pelnik, Plichta, Sobno, Strzałkowo, Tabórz, Worliny, Wynki oraz miejscowość Orlik.<br/> 
+
W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady<ref>Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych,[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19540430191 isap.sejm.gov.pl]</ref>. Gromada Łukta przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy<ref>Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19720490312 isap.sejm.gov.pl]</ref>.
−
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.  [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091]</ref>, przestał istnieć powiat ostródzki. Gmina Łukta została bezpośrednio częścią [[województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]].<br/>
+
 
−
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652]</ref> umiejscowiły gminę Łukta w powołanym 1 stycznia 1999 roku [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat ostródzki| powiecie ostródzkim]].
+
Gmina wiejska Łukta została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku<ref>Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.</ref>. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Dąg, Florczaki, Ględy, Kojdy, Komorowo, Kotkowo, Łukta, Molza, Mostkowo, Nowaczyzna, Pelnik, Plichta, Sobno, Strzałkowo, Tabórz, Worliny, Wynki oraz miejscowość Orlik.
 +
 
 +
1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa<ref>Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]</ref>, przestał istnieć powiat ostródzki. Gmina Łukta została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.
 +
 
 +
Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]</ref> umiejscowiły gminę Łukta w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]].
  
 
Gmina wiejska Łukta graniczy z gminami: [[Świątki (gmina wiejska)|Świątki]], [[Jonkowo (gmina wiejska)|Jonkowo]], [[Gietrzwałd (gmina wiejska)|Gietrzwałd]], [[Ostróda (gmina wiejska)|Ostróda]], [[Miłomłyn (gmina miejsko-wiejska)|Miłomłyn]], [[Morąg (gmina miejsko-wiejska)|Morąg]].
 
Gmina wiejska Łukta graniczy z gminami: [[Świątki (gmina wiejska)|Świątki]], [[Jonkowo (gmina wiejska)|Jonkowo]], [[Gietrzwałd (gmina wiejska)|Gietrzwałd]], [[Ostróda (gmina wiejska)|Ostróda]], [[Miłomłyn (gmina miejsko-wiejska)|Miłomłyn]], [[Morąg (gmina miejsko-wiejska)|Morąg]].
  
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
 
== Miejscowości na terenie gminy ==
−
Sołectwa: [[Dąg]], [[Florczaki]], [[Ględy]], [[Kojdy]], [[Komorowo]], [[Kotkowo]], [[Kozia Góra]], [[Łukta]], [[Molza]], [[Mostkowo]], [[Pelnik]], [[Plichta]], [[Ramoty]], [[Sobno]], [[Tabórz]], [[Worliny]], [[Wynki]], [[Zajączkowo]].  
+
Sołectwa: [[Dąg]], [[Florczaki]], [[Ględy (gmina Łukta)|Ględy]], [[Kojdy]], [[Komorowo (gmina Łukta)|Komorowo]], [[Kotkowo]], [[Kozia Góra]], [[Łukta]], [[Molza]], [[Mostkowo]], [[Pelnik]], [[Plichta]], [[Ramoty]], [[Sobno]], [[Tabórz]], [[Worliny]], [[Wynki]], [[Zajączkowo (gmina Łukta)|Zajączkowo]].
 +
 
 +
Pozostałe miejscowości: [[Białka]], [[Maronie]], [[Nowe Ramoty]], [[Skwary]], [[Strzałkowo]], [[Lusajny]], [[Markuszewo]], [[Niedźwiady]], [[Orlik]], [[Swojki]], [[Trokajny (gmina Łukta)|Trokajny]], [[Dragolice]], [[Gucin]], [[Nowaczyzna]], [[Pupki (gmina Łukta) |Pupki]], [[Spórka]], [[Szeląg]], [[Chudy Dwór]].
  
−
Pozostałe miejscowości: [[Białka]], [[Maronie]], [[Nowe Ramoty]], [[Skwary]], [[Strzałkowo]], [[Lusajny]], [[Markuszewo]], [[Niedźwiady]], [[Orlik]], [[Swojki]], [[Trokajny]], [[Dragolice]], [[Gucin]], [[Nowaczyzna]], [[Pupki (gmina Łukta) |Pupki]], [[Spórka]], [[Szeląg]], [[Chudy Dwór]].
 
−
 
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==
−
Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Łukta jest rolnictwo, leśnictwo i turystyka. Są to historycznie wykształcone funkcje gospodarcze, o których przesądziły warunki naturalne.<br/>
+
Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Łukta jest rolnictwo, leśnictwo i turystyka. Są to historycznie wykształcone funkcje gospodarcze, o których przesądziły warunki naturalne.
−
Powierzchnia gruntów rolnych stanowi nieco ponad 32% (ok. 5995 ha) powierzchni gminy, w tym: grunty orne stanowią 63% (3753 ha), łąki i pastwiska 29% (1718 ha), a sady 0,3% (19 ha). W gminie dominują dobre gleby III i IV klasy bonitacyjnej. Najbardziej przydatne rolniczo gleby występują w północnej części gminy w rejonie miejscowości Kozia Góra, Gucin, Mostkowo, Zajączkowo, częściowo także Nowaczyzna i Florczaki. Są to gleby należące do kompleksów pszennego dobrego i pszenno–żytniego. Użytki zielone skupiają się głównie w dolinach rzek: Łukta, Morąg, Pasłęka i Taborzanka. Na mniejszych powierzchniach występują też na wzniesieniach moreny czołowej oraz w obniżeniach pojeziornych i powytopiskowych. Występują one na glebach pochodzenia organicznego: torfowych i murszowych.<br/>
+
 
 +
Powierzchnia gruntów rolnych stanowi nieco ponad 32% (ok. 5995 ha) powierzchni gminy, w tym: grunty orne stanowią 63% (3753 ha), łąki i pastwiska 29% (1718 ha), a sady 0,3% (19 ha). W gminie dominują dobre gleby III i IV klasy bonitacyjnej. Najbardziej przydatne rolniczo gleby występują w północnej części gminy w rejonie miejscowości Kozia Góra, Gucin, Mostkowo, Zajączkowo, częściowo także Nowaczyzna i Florczaki. Są to gleby należące do kompleksów pszennego dobrego i pszenno–żytniego. Użytki zielone skupiają się głównie w dolinach rzek: Łukta, Morąg, Pasłęka i Taborzanka. Na mniejszych powierzchniach występują też na wzniesieniach moreny czołowej oraz w obniżeniach pojeziornych i powytopiskowych. Występują one na glebach pochodzenia organicznego: torfowych i murszowych.
 +
 
 
W gminie dominują małe gospodarstwa indywidualne - do 5 ha. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w hodowli zwierzęcej chów bydła i drobiu. Brak uciążliwego przemysłu oraz czyste środowisko sprzyjają rozwojowi rolnictwa ekologicznego.
 
W gminie dominują małe gospodarstwa indywidualne - do 5 ha. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w hodowli zwierzęcej chów bydła i drobiu. Brak uciążliwego przemysłu oraz czyste środowisko sprzyjają rozwojowi rolnictwa ekologicznego.
  
−
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Łukta wynosiła pod koniec 2013 roku 266. W tym 10 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 256 tworzy sektor prywatny. 69 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 24 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 40 firmy w dziale budownictwo, 23 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy wystepują zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego i drzewnego, m.in: Mleczarnia Ekołukta sp. z o.o., PPUH "PROSPER" sp. z o.o. w Łukcie, tartaki.<br/>  
+
Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Łukta wynosiła pod koniec 2013 roku 266. W tym 10 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 256 tworzy sektor prywatny. 69 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 24 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 40 firmy w dziale budownictwo, 23 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm<ref name="p1"/>. Na terenie gminy wystepują zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego i drzewnego, m.in: Mleczarnia Ekołukta sp. z o.o., PPUH "PROSPER" sp. z o.o. w Łukcie, tartaki.
 +
 
 +
Gmina Łukta stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (urozmaicona rzeźba terenu, jeziora, lasy, rzeki, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu, które stanowią około 90% ogólnej powierzchni w gminie). Powierzchnia lasów i wód stwarza dobre warunki do rozwoju różnorodnych form wypoczynku oraz rekreacji. Bazę turystyczną stanowią: hotele, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Łukta, Woliny, Wynki, Molza, Plichta, Florczaki<ref> [http://www.lukta.com.pl/kat/gospodarstwa-agroturystyczne/ UG Łukta]</ref>.
  
−
Gmina Łukta stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (urozmaicona rzeźba terenu, jeziora, lasy, rzeki, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu, które stanowią około 90% ogólnej powierzchni w gminie). Powierzchnia lasów i wód stwarza dobre warunki do rozwoju różnorodnych form wypoczynku oraz rekreacji. Bazę turystyczną stanowią: hotele, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Łukta, Woliny, Wynki, Molza, Plichta, Florczaki<ref>UG Łukta [http://www.lukta.com.pl/kat/gospodarstwa-agroturystyczne/]</ref>.<br/>
+
Gmina Łukta należy do [[Lokalna Organizacja Turystyczna "Kraina Nieodkrytych Tajemnic" |Lokalnej Organizacji Turystycznej "Kraina Nieodkrytych Tajemnic"]] oraz [[Związek Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki"|Związku Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki"]] oraz [[Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko"|Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko"]].   
−
Gmina Łukta należy do [[Lokalna Organizacja Turystyczna "Kraina Nieodkrytych Tajemnic" | Lokalnej Organizacji Turystycznej "Kraina Nieodkrytych Tajemnic"] oraz [[Związek Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki"|Związku Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki"]] oraz [[Związek Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko"| Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko"]].   
 
  
−
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Łukta wynosiła 470 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 5,2%  bezrobotnych w [[Powiat ostródzki| powiecie ostródzkim]].
+
Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Łukta wynosiła 470 osób<ref name="p1"/>, co stanowi 5,2%  bezrobotnych w powiecie ostródzkim.
  
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 21,9% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
 
Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 21,9% ludności<ref>Bank Danych Lokalnych GUS</ref>.
Linia 103: Linia 105:
  
 
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Łukta należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
 
Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Łukta należą<ref>Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [http://www.nid.pl/pl/]</ref>:
−
*[[lkwim:Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie| kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
+
*[[lkwim:Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie|kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie]] wraz z przykościelnym cmentarzem
−
*[[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego we Florczakach| kościół pw. św. Antoniego Padewskiego we Florczakach]]  
+
*[[lkwim:Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego we Florczakach|kościół pw. św. Antoniego Padewskiego we Florczakach]]  
 
*dwory w Komorowie, Koziej Górze, Ramotach  
 
*dwory w Komorowie, Koziej Górze, Ramotach  
 
*cmentarz ewangelicki w Ględach
 
*cmentarz ewangelicki w Ględach
Linia 117: Linia 119:
 
*zabytkowy park w Koziej Górze  
 
*zabytkowy park w Koziej Górze  
  
−
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Łukta można uzyskać na stronach internetowych: [http://www.lukta.com.pl/ UG Łukta], [www.lot.mazury.pl LOT "Kraina Nieodkrytych Tajemnic"].
+
Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Łukta można uzyskać na stronach internetowych: [http://www.lukta.com.pl/ lukta.com.pl], [http://www.lot.mazury.pl lot.mazury.pl].
−
+
 
 +
== Religia ==
 +
*[[Parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie]]
 +
*[[Parafia św. Antoniego we Florczakach]]
 +
 
 
== Szkolnictwo ==
 
== Szkolnictwo ==
 
W gminie wiejskiej Łukta istnieją następujące placówki edukacyjne:
 
W gminie wiejskiej Łukta istnieją następujące placówki edukacyjne:
−
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łukcie]] - z filią w Mostkowie
+
*[[Zespół Szkolno-Przedszkolny w Łukcie]] - przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum oraz z filia szkoły podstawowej w Mostkowie.
  
 
== Sport ==
 
== Sport ==
Linia 148: Linia 154:
  
 
Obszary [[Natura 2000]]:
 
Obszary [[Natura 2000]]:
−
*[[Natura 2000 Jezioro Długie| Specjalny obszar ochrony siedlisk Jezioro Długie]] (642,91 ha)
+
*[[Natura 2000 Jezioro Długie|Specjalny obszar ochrony siedlisk Jezioro Długie]] (642,91 ha)
−
*[[Natura 2000 Dolina Pasłęki| Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
+
*[[Natura 2000 Dolina Pasłęki|Obszar specjalnej ochrony ptaków Dolina Pasłęki]] (20 669,89 ha)
−
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka| Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
+
*[[Natura 2000 Rzeka Pasłęka|Specjalny obszar ochrony siedlisk Rzeka Pasłęka]] (8 418,46 ha)
−
 
 
−
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Łukta znajduje się 24 pomniki przyrody oraz użytki ekologiczne: [[Użytek ekologiczny "Czarne Duże i Małe"|"Czarne Duże i Małe"]] [[Użytek ekologiczny "Harcerskie"|"Harcerskie"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Bobrynek"|"Jezioro Bobrynek"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Mielnik"|"Jezioro Mielnik"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Pelwek"|"Jezioro Pelwek"]]<ref name="p3"/>.
 
  
 +
Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Łukta znajdują się 24 pomniki przyrody oraz użytki ekologiczne: [[Użytek ekologiczny "Czarne Duże i Małe"|"Czarne Duże i Małe"]] [[Użytek ekologiczny "Harcerskie"|"Harcerskie"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Bobrynek"|"Jezioro Bobrynek"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Mielnik"|"Jezioro Mielnik"]], [[Użytek ekologiczny "Jezioro Pelwek"|"Jezioro Pelwek"]]<ref name="p3"/>.
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
−
 
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>
 
Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19460280177 isap.sejm.gov.pl] [20.10.2014] <br/>

Aktualna wersja na dzień 09:17, 23 kwi 2024

Gmina Łukta
Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Robert Malinowski
Powierzchnia 186,46 km²
Liczba sołectw 18
Liczba miejscowości 37
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia 		4544
24 osób/km²
Strefa numeracyjna 89
Tablice rejestracyjne NOS
TERYT 2815042
Urząd gminy
ul. Mazurska 2 14 - 105 Łukta
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Łukta – gmina wiejska położona w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w środkowo-wschodniej części powiatu ostródzkiego. Siedziba gminy znajduje się w Łukcie. Gmina rolniczo-turystyczna o dużej powierzchni zalesienia w ogólnej powierzchni gminy. Gmina posiada liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe sprzyjające rozwojowi turystyki, w tym agroturystyki. W Wyborach Samorządowych 2018 i 2024 mandat wójta uzyskał Robert Malinowski.[1]

Powierzchnia gminy

Gmina wiejska Łukta zajmuje powierzchnię 186,46 km2[2], w tym:

  • użytki rolne: 32,2%
  • lasy: 55,3%
  • wody: 8,4%

Gmina stanowi 10,5% powierzchni powiatu ostródzkiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[2]:

Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Łukcie. Fot. Keller OE. Źródło: Commons Wikimedia
Rezerwat Wyspa Lipowa. Fot. Keller OE. Źródło: Commons Wikimedia
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
liczba 4544 100 2253 49,6 2291 50,4
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²) 		24 12 12

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2013 roku w gminie wiejskiej Łukta było dodatnie i wynosiło 6 osób[2].

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej tereny dzisiejszej gminy Łukta były częścią powiatu ostródzkiego w województwie olsztyńskim[3].

W 1954 roku istniejące dotychczas gminy zamieniono na gromady[4]. Gromada Łukta przetrwała do kolejnej reformy administracyjnej w 1972 roku, która przywracała podział państwa na gminy[5].

Gmina wiejska Łukta została powołana na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej z dnia 6 grudnia 1972 roku[6]. W jej skład wchodziły obszary sołectw: Dąg, Florczaki, Ględy, Kojdy, Komorowo, Kotkowo, Łukta, Molza, Mostkowo, Nowaczyzna, Pelnik, Plichta, Sobno, Strzałkowo, Tabórz, Worliny, Wynki oraz miejscowość Orlik.

1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[7], przestał istnieć powiat ostródzki. Gmina Łukta została bezpośrednio częścią województwa olsztyńskiego.

Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[8] umiejscowiły gminę Łukta w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim.

Gmina wiejska Łukta graniczy z gminami: Świątki, Jonkowo, Gietrzwałd, Ostróda, Miłomłyn, Morąg.

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Dąg, Florczaki, Ględy, Kojdy, Komorowo, Kotkowo, Kozia Góra, Łukta, Molza, Mostkowo, Pelnik, Plichta, Ramoty, Sobno, Tabórz, Worliny, Wynki, Zajączkowo.

Pozostałe miejscowości: Białka, Maronie, Nowe Ramoty, Skwary, Strzałkowo, Lusajny, Markuszewo, Niedźwiady, Orlik, Swojki, Trokajny, Dragolice, Gucin, Nowaczyzna, Pupki, Spórka, Szeląg, Chudy Dwór.

Gospodarka

Głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego gminy Łukta jest rolnictwo, leśnictwo i turystyka. Są to historycznie wykształcone funkcje gospodarcze, o których przesądziły warunki naturalne.

Powierzchnia gruntów rolnych stanowi nieco ponad 32% (ok. 5995 ha) powierzchni gminy, w tym: grunty orne stanowią 63% (3753 ha), łąki i pastwiska 29% (1718 ha), a sady 0,3% (19 ha). W gminie dominują dobre gleby III i IV klasy bonitacyjnej. Najbardziej przydatne rolniczo gleby występują w północnej części gminy w rejonie miejscowości Kozia Góra, Gucin, Mostkowo, Zajączkowo, częściowo także Nowaczyzna i Florczaki. Są to gleby należące do kompleksów pszennego dobrego i pszenno–żytniego. Użytki zielone skupiają się głównie w dolinach rzek: Łukta, Morąg, Pasłęka i Taborzanka. Na mniejszych powierzchniach występują też na wzniesieniach moreny czołowej oraz w obniżeniach pojeziornych i powytopiskowych. Występują one na glebach pochodzenia organicznego: torfowych i murszowych.

W gminie dominują małe gospodarstwa indywidualne - do 5 ha. Do podstawowych form gospodarowania zalicza się produkcję roślinną i hodowlę zwierząt. W produkcji roślinnej dominuje uprawa zbóż, w hodowli zwierzęcej chów bydła i drobiu. Brak uciążliwego przemysłu oraz czyste środowisko sprzyjają rozwojowi rolnictwa ekologicznego.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie Łukta wynosiła pod koniec 2013 roku 266. W tym 10 podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 256 tworzy sektor prywatny. 69 firm było zarejestrowanych w dziale handel hurtowy i detaliczny, 24 firm w dziale przetwórstwo przemysłowe, 40 firmy w dziale budownictwo, 23 w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo. Działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi prowadziło 9 firm[2]. Na terenie gminy wystepują zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego i drzewnego, m.in: Mleczarnia Ekołukta sp. z o.o., PPUH "PROSPER" sp. z o.o. w Łukcie, tartaki.

Gmina Łukta stanowi obszar atrakcyjny turystycznie ze względu na swoje uwarunkowania naturalne (urozmaicona rzeźba terenu, jeziora, lasy, rzeki, niski stopień zanieczyszczenia środowiska, obszary chronionego krajobrazu, które stanowią około 90% ogólnej powierzchni w gminie). Powierzchnia lasów i wód stwarza dobre warunki do rozwoju różnorodnych form wypoczynku oraz rekreacji. Bazę turystyczną stanowią: hotele, gospodarstwa agroturystyczne znajdujące się w miejscowościach: Łukta, Woliny, Wynki, Molza, Plichta, Florczaki[9].

Gmina Łukta należy do Lokalnej Organizacji Turystycznej "Kraina Nieodkrytych Tajemnic" oraz Związku Stowarzyszeń "Kraina Drwęcy i Pasłęki" oraz Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego "Czyste Środowisko".

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2013 roku w gminie Łukta wynosiła 470 osób[2], co stanowi 5,2% bezrobotnych w powiecie ostródzkim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 21,9% ludności[10].

Kultura i turystyka

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Kaziuki Wilniuki w Łukcie
  • Dni Łukty
  • Dożynki Gminne

Ludzie związani z gminą

Zabytki znajdujące się na terenie gminy

Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Łukta należą[11]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

  • szlaki rowerowe:
    • żółty: Łukta – Komorowo – Pelnik – Łęguty – Grazymy – Wynki – Łukta
    • zielony: Łukta – Dragolice – Florczaki – Nowaczyzna – Swojki – Żabi Róg – Gubity – Kozia Góra – Gucin – Kolonia Mostkowo – Łukta
    • niebieski: Łukta – Molza – Dąg – Plichta – Tabórz – Niedźwiady – Białka Leśna – Florczaki Kolonia – Ramoty – Łukta
  • obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty i pomniki przyrody
  • jeziora, lasy, rzeki
  • zabytkowy park w Koziej Górze

Informacje na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy Łukta można uzyskać na stronach internetowych: lukta.com.pl, lot.mazury.pl.

Religia

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Łukta istnieją następujące placówki edukacyjne:

Sport

Na terenie gminy działają kluby sportowe:

  • GLKS "Warmiak"
  • KS "Jastrząb" Ględy

Inne organizacje i instytucje

Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody. Należą do nich[12]:

Rezerwaty:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary Natura 2000:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy wiejskiej Łukta znajdują się 24 pomniki przyrody oraz użytki ekologiczne: "Czarne Duże i Małe" "Harcerskie", "Jezioro Bobrynek", "Jezioro Mielnik", "Jezioro Pelwek"[12].

Przypisy

  1. ↑ https://www.portalsamorzadowy.pl/wybory-2018/gmina/lukta,2390.html
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Portret terytorium, Bank Danych Lokalnych GUS
  3. ↑ Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych, isap.sejm.gov.pl
  4. ↑ Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych,isap.sejm.gov.pl
  5. ↑ Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  6. ↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  7. ↑ Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl
  8. ↑ Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl
  9. ↑ UG Łukta
  10. ↑ Bank Danych Lokalnych GUS
  11. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [1]
  12. ↑ 12,0 12,1 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [2]

Bibliografia

Dz.U. 1946 nr 28 poz.177, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. w sprawie tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych. isap.sejm.gov.pl [20.10.2014]
Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl[20.12.2014]
Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów. isap.sejm.gov.pl [20.12.2014]
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
Program ochrony środowiska gminy Łuktana lata 2004-2007 z perspektywą do roku 2011
Bank Danych lokalnych GUS, Portret terytorium [20.12.2014]
BIP Urzędu Gminy Łukta [20.12.2014]
Urząd Gminy Łukta [20.12.2014]
Leksykon kultury Warmii i Mazur [20.12.2014]
Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [20.12.2014]
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie [20.12.2014]
UStat Olsztyn [20.12.2014]
Wykaz szkół i placówek oświatowych w województwie warmińsko-mazurskim [20.12.2014]

Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Łukta_(gmina_wiejska)&oldid=158083”