Węgorzewo: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 138: Linia 138:
 
W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski [[Vęgoria Węgorzewo]]. W tym ostatnim sezonie Vęgoria spadła do IV ligi warmińsko-mazurskiej i gra w niej obecnie (sezon 2012/2013).
 
W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski [[Vęgoria Węgorzewo]]. W tym ostatnim sezonie Vęgoria spadła do IV ligi warmińsko-mazurskiej i gra w niej obecnie (sezon 2012/2013).
 
<br/>
 
<br/>
−
[[File:Panorama Węgorzewa. Rok 1945.gif|thumb|300px|Panorama Węgorzewa. Rok 1945]]
+
 
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==

Wersja z 15:56, 22 paź 2014


Węgorzewo
Herb
Herb Węgorzewa
Rodzaj miejscowości miasto
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Węgorzewo
Liczba ludności (2011) 11 660
Strefa numeracyjna (+48) 87
Kod pocztowy 11-600 do 11-601
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Węgorzewo
Węgorzewo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Węgorzewo
Węgorzewo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Węgorzewo (Węgobork, niem. Angerburg, lit. Ungura) – miasto w Polsce, położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Węgorzewo.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa suwalskiego, a w latach 1999-2001 wchodziło w skład powiatu giżyckiego. Od 1 stycznia 2002 roku miasto powiatowe.

Charakterystyka fizjograficzna

Miasto położone jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko-Węgorzewskim, nad rzeką Węgorapą (Angerapp), która swą nazwę zawdzięcza dużej ilości wyławianych z niej węgorzy. Miasto położone w odległości 2 km od jeziora Mamry.


Dzieje miejscowości

Miejscowość powstała na terenie dawnego grodu pogańskiego Angetete. W 1335 roku Krzyżacy zbudowali u ujścia Węgorapy do jeziora Mamry drewniany zamek, zwany Angerburg (w wolnym tłumaczeniu: zamek nad krętą rzeką). Został on spalony w 1365 roku w czasie najazdu Litwinów. Nowy zamek wzniesiono w tym samym miejscu w roku 1398. W XV wieku, niedaleko zamku, powstała osada nazywana początkowo Gieratową Wolą (Gerothwohl), potem Nową Wsią. To właśnie Nowa Wieś rozwinęła się później w miasto. Próba lokacji Węgorzewa w roku 1412 nie powiodła się. W 1469 roku Zakon oddał zamek w zastaw za długi z tytułu niezapłaconego żołdu braciom Hansowi i Anzelmowi Tettauom. Dziesięć lat później biskup warmiński Łukasz Watzenrode wydał pozwolenie na wybudowanie w osadzie kaplicy. W 1510 roku w dokumentach wymieniana jest już osada Gerothwohl, której przywilej lokacyjny wydano ostatecznie w roku 1514. Od 1525 roku węgorzewski zamek stał się siedzibą starostów książęcych. 4 kwietnia 1571 miejscowość (pojawia się już nazwa Angerburg) uzyskała prawa miejskie nadane przez księcia Albrechta Fryderyka Hohenzollerna. Mazurzy spolszczyli szybko nazwę Angerburg na Węgobork. W chwili otrzymania praw miejskich przyszłe Węgorzewo liczyło ok. 200-300 mieszkańców.

Plik:Przyznanie praw miejskich w 1571 roku.gif
Przyznanie praw miejskich w 1571 roku

Z chwilą otrzymania praw miejskich działająca do tej pory szkoła w Węgorzewie została przekształcona w tzw. szkołę łacińską, której ukończenie uprawniało do podjęcia studiów uniwersyteckich. Pierwszym rektorem był Michał Danowski, zwany Danoviusem. Wiek XVIII to czas rozkwitu szkoły. W 1656 i 1657 roku miasto zostało doszczętnie zniszczone w czasie najazdu Tatarów. Kolejny pożar w 1707 roku również poczynił znaczne szkody. Po zniszczeniach miasto rozwijało się wskutek napływu polskich osadników z Mazowsza. W 1694 roku zamieszkiwało Węgorzewo 2567 Polaków i 426 Niemców. Kolejna klęskę miasto przeżyło w latach 1709-1710 w czasie epidemii dżumy. W 1730 roku wprowadzono oświetlenie ulic latarniami. W 1734 roku na węgorzewskim zamku gościł król Stanisław Leszczyński, który zmuszony został do ucieczki z kraju po wyniesieniu na tron Augusta III Sasa. Około roku 1795 miasto liczyło 2135 mieszkańców. W czasie kampanii napoleońskiej w roku 1807 w mieście zorganizowano w gmachu zamkowym szpital dla sprzymierzonych z Prusami żołnierzy rosyjskich. W 1829 roku otwarto pierwsze na Mazurach seminarium nauczycielskie, kształcące niemiecka kadrę nauczycielską. W 1885 roku Węgorzewo zamieszkiwały 4 427 osób.

Rozwój żeglugi na jeziorach mazurskich i wybudowanie linii kolejowej ożywiło miasto. W czasie I wojny światowej toczyły się w okolicy walki między wojskami niemieckim a rosyjskimi. Miasto nie ucierpiało szczególnie, a większość mieszkańców została wcześniej ewakuowana. Zainteresowanie turystów Węgorzewem objawiło się w okresie międzywojennym. Powstała wówczas przystań żeglarska, a na jeziorze Święcajty rozgrywano zawody żeglarskie i bojerowe. W swoim przewodniku po Mazurach i Warmii, Mieczysław Orłowicz wspomina o działających w okresie dwudziestolecia międzywojennego 4 hotelach węgorzewskich i cukierniach Pahlke i Warstadt. W 1922 roku założono największe w Niemczech stawy hodowlane, w których wylęgało się rocznie 36 mln szczupaków i sielaw. W roku 1925 Węgorzewo liczyło 7 098 mieszkańców. W 1939 roku miasto zamieszkiwało 9 846 osób. W 1945 roku Węgorzewo zostało zniszczone w około 80% przez Armię Czerwoną. Tuż po wojnie miasto, (które otrzymało nazwę Węgorzewo) liczyło zaledwie 450 mieszkańców.

Węgorzewo jest miastem garnizonowym. Rozmieszczony jest tutaj 11 Mazurski Pułk Artylerii im. gen. Józefa Bema, sformowany 31 grudnia 2010 roku na bazie 1 Mazurskiej Brygady Artylerii im. gen. Józefa Bema. Aktualnie funkcję burmistrza sprawuje Krzysztof Piwowarczyk[1].

Gospodarka

W mieście działa Stowarzyszenie Lokalna Grupa Rybacka ''Wielkie Jeziora Mazurskie''[2], Związek Stowarzyszeń na Rzecz Rozwoju Gmin Północnego Obszaru Wielkich Jezior Mazurskich[3], a tak@e oddział Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Przedsiębiorstwa: PHU EKO-AGROTECH Zbigniew Michałowski.

Bezpieczeństwo

W mieście znajduje się Komenda Powiatowa Policji, Oddział Państwowej Straży Granicznej i Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej.

Kultura

W mieście działa powołane w roku 1991 Muzeum Kultury Ludowej, a także Węgorzewskie Centrum Kultury i Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna. W latach 1989-1996 wydawano tu "Wiadomości Węgorzewskie", a w latach 2001-2004 "Kuriera Węgorzewskiego". Ukazuje się tutaj periodyk regionalny Studia Angerburgica, a także dodatek do Gazety Olsztyńskiej, pt. Węgorzewski Tydzień.

Wydarzenia kulturalne

W mieście organizowane są liczne imprezy i wydarzenia kulturalne, zarówno cykliczne, jak i jednorazowe, jak np.:

Zespoły i grupy artystyczne związane z Węgorzewem


Edukacja

Współczesna węgorzewska marina

W mieście funkcjonują 2 przedszkola, 3 szkoły podstawowe, 2 gimnazja, 3 licea, szkoła policealna, technikum, 2 zasadnicze szkoły zawodowe.


Religia


Organizacje i stowarzyszenia


Sport

W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski Vęgoria Węgorzewo. W tym ostatnim sezonie Vęgoria spadła do IV ligi warmińsko-mazurskiej i gra w niej obecnie (sezon 2012/2013).


Turystyka


Przyroda

W miejscowości znajduje się pomnik przyrody - głaz narzutowy.

Zabytki:

Zamek. Stan obecny


Węgorzewskie pomniki


Ludzie związani z miejscowością:


Inne


Bibliografia:

  1. Stanisław Achremczyk, Historia Warmii i Mazur, t. 1-2, Olsztyn 2011.
  2. Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
  3. Mazury. Przewodnik Pascala, oprac. Sylwia Kulczyk i in., Bielsko-Biała 2006.
  4. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
  5. Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
  6. Rocznik Demograficzny GUS na rok 2012, Warszawa 2012.
  7. Andrzej Rzempołuch, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
  8. Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
  9. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  10. Angerburg Ostpeussen:http://angerburg.de/ [data dostępu: 29.07.2013]
  11. Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 29.07.2013]
  12. Oficjalna strona festiwalu Seven Festival: http://www.sevenfestival.com/ [data dostępu: 29.07.2013]
  13. Olsztyńska Strona Rowerowa:http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1945/warminsko-mazurskie/wegorzewo ; http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/wegorzewo [data dostępu: 29.07.2013]
  14. Serwi internetowy MazuryAktywne:http://mazuryaktywne.pl/cmentarz-na-wzgorzu-mysliwych-pod-wegorzewem: [data dostępu: 29.07.2013]
  15. Węgorzewskie Centrum Kultury: http://www.wck.mazury.pl/ [data dostępu: 29.07.2013]
  16. Wirtualny Sztetl: http://www.sztetl.org.pl/pl/article/wegorzewo/12,cmentarze/1790,cmentarz-zydowski-w-wegorzewie-ul-szkolna-/

Przypisy

  1. Skocz do góry ↑ http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=301 [data dostępu: 20.09.2013]
  2. Skocz do góry ↑ http://www.mazurylgr.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=107&Itemid=188 [data dostępu: 15.09.2013]
  3. Skocz do góry ↑ http://www.3.mazurylgd9.pl/[data dostępu: 15.09.2013]


Źródło: „http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php?title=Węgorzewo&oldid=29404”