Szymanki

Szymanki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Wielbark
Liczba ludności (2010)	198
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-160
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Szymanki
Położenie na mapie Polski Szymanki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Szymanki (niem. Klein Schiemanen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Wielbark. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 198 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Elwira Milewska.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części Pojezierza Mazurskiego, na pograniczu kurpiowsko–mazurskim. Miejscowość leży w odległości 12 km na południe od Szczytna, przy drodze krajowej nr 57.

Dzieje miejscowości

Wieś szkatułowa istniała już przed 1780 rokiem, a około 1785 roku obejmowała 16 łanów. W 1820 roku powiększyła się o 9 łanów nowizn wziętych w dziedziczną dzierżawę, a do połowy tego samego stulecia powiększyła się do 64 łanów. Wieś o charakterze ulicówki, o zwartej murowanej zabudowie.

Wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

• 1782 r. – 22 gospodarstwa

• 1818 r. – 147 osób, 24 gospodarstwa

• 1858 r. – 38 gospodarstw

• 1939 r. – 421 osób

Zabytki

• na wiejskim cmentarzu pochowany jest jeden żołnierz armii rosyjskiej poległy podczas I wojny światowej; grób nieoznaczony, bliższa lokalizacja jest nieznana
• kilka przykładów budownictwa drewnianego z końca XIX wieku: chałupy nr 28 i 30, drewniany gołębnik i stodoła w zagrodzie nr 14
• budynek dawnej szkoły, murowany, z końca XIX wieku
• kapliczka murowana z pierwszej ćwierci XX wieku

Turystyka

Przez miejscowość przebiega szlak rajdu konnego "Ewita", obejmującego następującą trasę: Sasek Mały – Szymanki – Ciemna Dąbrowa – Piecuchy – Wały – Gawrzyjałki – Wyżegi – Jerominy – Chochół – Świętajno – Marksoby – Orżyny – Jabłonka – Trelkowo – Kobylocha – Piece – Sawica – Witówko – Sasek.

Bibliografia

Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów gminy Wielbark, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 44–47.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [24.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [24.08.2013]