Wilimy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zabytki:) |
(→Bibliografia) |
||
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wilimy | |nazwa = Wilimy | ||
| − | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
| − | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi =Wilim lub Wilimów |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| − | |gmina =Biskupiec | + | |gmina = Biskupiec |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 168 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
| − | |strefa numeracyjna = | + | |strefa numeracyjna = |
| − | |kod pocztowy = | + | |kod pocztowy = |
| − | |tablice rejestracyjne = | + | |tablice rejestracyjne = |
|SIMC = | |SIMC = | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
| − | |stopniN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 54 |sekundN = 00 |
| − | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 52 |sekundE = 00 |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Wilimy''' (niem. ''Willims'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. |
| + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 168 osób <ref>łącznie Wilimy i [[Boreczek]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magdalena Sadowska]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [17.12.2013]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| − | + | == Położenie == | |
| + | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie| Pojezierza Mrągowskiego]]. Wilimy leżą w pobliżu jeziora [[Jezioro Dadaj|Dadaj]]. Wieś jest oddalona o 10,5 km od [[Biskupiec| Biskupca]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Niemiecka nazwa ''Willms'' została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja ''Suszekaym'', będąca nawiązaniem do języka [[Prusowie| pruskiego]]. | |
| − | w | + | Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa [[Jan Stryprock| Jana Stryprocka]]. Zasadźcą został Prus, niejaki Suse, któremu przyznano 40 [[Włoka| włók]] na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Po [[Wojny polsko-krzyżackie|wojnie polsko–krzyżackiej]] (1519-1521) wieś częściowo opustoszała. Do roku 1533 udało się zasiedlić ponownie 3 z 6 włók ziemi leżących odłogiem. W 1586 roku wieś była już całkowicie zasiedlona. W tym czasie w Wilimach funkcjonowały dwie karczmy. W 1783 roku miejscowość składała się z 30 domów. |
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]]. | |
| − | + | Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w [[Czerwonka (gmina Biskupiec)| Czerwonce]]. | |
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | |
| + | *1820 r. - 175 osób | ||
| − | + | *1848 r. - 303 osoby | |
| − | + | *1939 r. - 364 osoby | |
| − | * | ||
| − | |||
| + | ==Ludzie związani z miejscowością== | ||
| + | [[Jan Benke]] (1882–?) – jeden z najaktywniejszych działaczy polskich, współpracował z [[Gazeta Grudziądzka| ''Gazetą Grudziądzką'']] oraz Gazetą Gdańską. W 1912 roku zamieszkał w Wilimach. Aktywnie włączył się w działania na rzecz Polski w okresie plebiscytowym, jako jeden z pierwszych na tym terenie wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Po 1945 roku był jednym z założycieli reaktywowanego [[Bank Ludowy|Banku Ludowego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | === | + | ==Kultura== |
| + | W Wilimach zorganizowano [[lkwim:Festiwal „Młode Talenty – Dadaj 2000”|Festiwal „Młode Talenty – Dadaj 2000”]] i [[lkwim:Festiwal „Młode Talenty” – Dadaj 2003|„Młode Talenty” – Dadaj 2003]]. | ||
| + | <br/> | ||
| − | + | == Turystyka == | |
| + | W miejscowości działa [[Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'' w Wilimach| Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'']], gospodarstwa [[Agroturystyka |agroturystyczne]] oraz [[Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'' w Wilimach|Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'']]. | ||
| + | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | + | *kapliczki warmińskie zlokalizowane we wsi i jej okolicach | |
| + | *budynek dawnej szkoły | ||
| + | *drewniany [[Krzyż drewniany z Arma Christi w Wilimach |krzyż przydrożny]] zlokalizowany przy zabudowie kolonijnej | ||
| + | *drewniane chałupy warmińskie | ||
| − | == | + | == Bibliografia == |
| + | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [18.12.2013]<br> | ||
| + | [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=147:gmina-biskupiec-wilimy&catid=27:wies-warminska&Itemid=125| Dom Warmiński] [18.12.2013]<br> | ||
| + | [http://gov.genealogy.net/item/show/WILIMSKO03KV| Genealogy.net] [12.12.2013] | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:51, 19 sty 2015
| Wilimy | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Biskupiec |
| Liczba ludności (2010) | 168 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wilimy | |
| Położenie na mapie Polski  Wilimy | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wilimy (niem. Willims) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 168 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Sadowska[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Pojezierza Mrągowskiego. Wilimy leżą w pobliżu jeziora Dadaj. Wieś jest oddalona o 10,5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa Willms została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja Suszekaym, będąca nawiązaniem do języka pruskiego. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa Jana Stryprocka. Zasadźcą został Prus, niejaki Suse, któremu przyznano 40 włók na prawie chełmińskim. Po wojnie polsko–krzyżackiej (1519-1521) wieś częściowo opustoszała. Do roku 1533 udało się zasiedlić ponownie 3 z 6 włók ziemi leżących odłogiem. W 1586 roku wieś była już całkowicie zasiedlona. W tym czasie w Wilimach funkcjonowały dwie karczmy. W 1783 roku miejscowość składała się z 30 domów.
W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli.
W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania Związku Polaków w Niemczech.
Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Czerwonce.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. - 175 osób
- 1848 r. - 303 osoby
- 1939 r. - 364 osoby
Ludzie związani z miejscowością
Jan Benke (1882–?) – jeden z najaktywniejszych działaczy polskich, współpracował z Gazetą Grudziądzką oraz Gazetą Gdańską. W 1912 roku zamieszkał w Wilimach. Aktywnie włączył się w działania na rzecz Polski w okresie plebiscytowym, jako jeden z pierwszych na tym terenie wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Po 1945 roku był jednym z założycieli reaktywowanego Banku Ludowego.
Kultura
W Wilimach zorganizowano Festiwal „Młode Talenty – Dadaj 2000” i „Młode Talenty” – Dadaj 2003.
Turystyka
W miejscowości działa Ośrodek Wypoczynkowy Leśna Kraina, gospodarstwa agroturystyczne oraz Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy Frajda.
Zabytki
- kapliczki warmińskie zlokalizowane we wsi i jej okolicach
- budynek dawnej szkoły
- drewniany krzyż przydrożny zlokalizowany przy zabudowie kolonijnej
- drewniane chałupy warmińskie
Bibliografia
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [18.12.2013]
Dom Warmiński [18.12.2013]
Genealogy.net [12.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Wilimy i Boreczek
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [17.12.2013]
