Wilimy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
− | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wilimy | |nazwa = Wilimy | ||
Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi =Wilim | + | |dopełniacz wsi =Wilim lub Wilimów |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = 168 | + | |liczba ludności = 168 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
Linia 31: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' Wilimy''' (niem. ''Willims'') – | + | ''' Wilimy''' (niem. ''Willims'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Biskupiec (gmina miejsko-wiejska)| gminie Biskupiec]]. |
− | W latach | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 168 osób <ref>łącznie Wilimy i [[Boreczek]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Magdalena Sadowska]]<ref>[http://www.biskupiec.pl/inf_um.htm/ Strona Gminy Biskupiec] [17.12.2013]</ref>. |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie| Pojezierza Mrągowskiego]]. Wilimy leżą w pobliżu [[Jezioro Dadaj| | + | Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]] i [[Pojezierze Mrągowskie| Pojezierza Mrągowskiego]]. Wilimy leżą w pobliżu jeziora [[Jezioro Dadaj|Dadaj]]. Wieś jest oddalona o 10,5 km od [[Biskupiec| Biskupca]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | Niemiecka nazwa Willms została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja Suszekaym, będąca nawiązaniem do języka pruskiego. | + | Niemiecka nazwa ''Willms'' została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja ''Suszekaym'', będąca nawiązaniem do języka [[Prusowie| pruskiego]]. |
− | Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa [[Jan Stryprock| Jana Stryprocka]]. | + | Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa [[Jan Stryprock| Jana Stryprocka]]. Zasadźcą został Prus, niejaki Suse, któremu przyznano 40 [[Włoka| włók]] na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Po [[Wojny polsko-krzyżackie|wojnie polsko–krzyżackiej]] (1519-1521) wieś częściowo opustoszała. Do roku 1533 udało się zasiedlić ponownie 3 z 6 włók ziemi leżących odłogiem. W 1586 roku wieś była już całkowicie zasiedlona. W tym czasie w Wilimach funkcjonowały dwie karczmy. W 1783 roku miejscowość składała się z 30 domów. |
W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli. | W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli. | ||
Linia 51: | Linia 45: | ||
W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]]. | W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]]. | ||
− | Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w [[Czerwonka| Czerwonce]]. | + | Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w [[Czerwonka (gmina Biskupiec)| Czerwonce]]. |
+ | |||
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
− | 1820 - 175 osób | + | *1820 r. - 175 osób |
− | 1848 - 303 osoby | + | *1848 r. - 303 osoby |
− | 1939 - 364 osoby | + | *1939 r. - 364 osoby |
− | |||
==Ludzie związani z miejscowością== | ==Ludzie związani z miejscowością== | ||
− | + | [[Jan Benke]] (1882–?) – jeden z najaktywniejszych działaczy polskich, współpracował z [[Gazeta Grudziądzka| ''Gazetą Grudziądzką'']] oraz Gazetą Gdańską. W 1912 roku zamieszkał w Wilimach. Aktywnie włączył się w działania na rzecz Polski w okresie plebiscytowym, jako jeden z pierwszych na tym terenie wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Po 1945 roku był jednym z założycieli reaktywowanego [[Bank Ludowy|Banku Ludowego]]. | |
<br/> | <br/> | ||
Linia 71: | Linia 65: | ||
== Turystyka == | == Turystyka == | ||
− | W miejscowości działa [[Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'' w Wilimach| Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'']], gospodarstwa agroturystyczne oraz [[Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'' w Wilimach|Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'']]. | + | W miejscowości działa [[Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'' w Wilimach| Ośrodek Wypoczynkowy ''Leśna Kraina'']], gospodarstwa [[Agroturystyka |agroturystyczne]] oraz [[Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'' w Wilimach|Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy ''Frajda'']]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | * | + | *kapliczki warmińskie zlokalizowane we wsi i jej okolicach |
− | * | + | *budynek dawnej szkoły |
− | * | + | *drewniany [[Krzyż drewniany z Arma Christi w Wilimach |krzyż przydrożny]] zlokalizowany przy zabudowie kolonijnej |
− | * | + | *drewniane chałupy warmińskie |
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | ''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br> | |
− | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [18.12.2013]<br> | |
− | + | [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=147:gmina-biskupiec-wilimy&catid=27:wies-warminska&Itemid=125| Dom Warmiński] [18.12.2013]<br> | |
− | + | [http://gov.genealogy.net/item/show/WILIMSKO03KV| Genealogy.net] [12.12.2013] | |
− | |||
− | + | {{Przypisy}} | |
<references/> | <references/> | ||
− | |||
[[Kategoria: Powiat olsztyński]] | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] |
Aktualna wersja na dzień 08:51, 19 sty 2015
Wilimy | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Biskupiec |
Liczba ludności (2010) | 168 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wilimy (niem. Willims) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 168 osób [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Sadowska[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Pojezierza Mrągowskiego. Wilimy leżą w pobliżu jeziora Dadaj. Wieś jest oddalona o 10,5 km od Biskupca.
Dzieje miejscowości
Niemiecka nazwa Willms została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja Suszekaym, będąca nawiązaniem do języka pruskiego. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa Jana Stryprocka. Zasadźcą został Prus, niejaki Suse, któremu przyznano 40 włók na prawie chełmińskim. Po wojnie polsko–krzyżackiej (1519-1521) wieś częściowo opustoszała. Do roku 1533 udało się zasiedlić ponownie 3 z 6 włók ziemi leżących odłogiem. W 1586 roku wieś była już całkowicie zasiedlona. W tym czasie w Wilimach funkcjonowały dwie karczmy. W 1783 roku miejscowość składała się z 30 domów.
W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli.
W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania Związku Polaków w Niemczech.
Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Czerwonce.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. - 175 osób
- 1848 r. - 303 osoby
- 1939 r. - 364 osoby
Ludzie związani z miejscowością
Jan Benke (1882–?) – jeden z najaktywniejszych działaczy polskich, współpracował z Gazetą Grudziądzką oraz Gazetą Gdańską. W 1912 roku zamieszkał w Wilimach. Aktywnie włączył się w działania na rzecz Polski w okresie plebiscytowym, jako jeden z pierwszych na tym terenie wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Po 1945 roku był jednym z założycieli reaktywowanego Banku Ludowego.
Kultura
W Wilimach zorganizowano Festiwal „Młode Talenty – Dadaj 2000” i „Młode Talenty” – Dadaj 2003.
Turystyka
W miejscowości działa Ośrodek Wypoczynkowy Leśna Kraina, gospodarstwa agroturystyczne oraz Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy Frajda.
Zabytki
- kapliczki warmińskie zlokalizowane we wsi i jej okolicach
- budynek dawnej szkoły
- drewniany krzyż przydrożny zlokalizowany przy zabudowie kolonijnej
- drewniane chałupy warmińskie
Bibliografia
Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [18.12.2013]
Dom Warmiński [18.12.2013]
Genealogy.net [12.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Wilimy i Boreczek
- ↑ Strona Gminy Biskupiec [17.12.2013]