Rybno (gmina wiejska): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 75: Linia 75:
 
[[Truszczyny]], [[Tuczki]], [[Żabiny]].
 
[[Truszczyny]], [[Tuczki]], [[Żabiny]].
  
Pozostałe miejscowości: [[Biele]], [[Gapowo]], [[Groszki]], [[Kostkowo]], [[Lesiak]], [[Olszewo]], [[Szczupliniak]], [[Wery]], [[Zarybinek]], [[Zofiówka]].
+
Pozostałe miejscowości: [[Biele]], [[Gapowo]], [[Groszki]], [[Kostkowo]], [[Lesiak]], [[Olszewo (gmina Rybno) |Olszewo]], [[Szczupliniak]], [[Wery]], [[Zarybinek]], [[Zofiówka]].
 
<br/>
 
<br/>
 
== Gospodarka ==
 
== Gospodarka ==

Wersja z 09:14, 4 sie 2014

Gmina Rybno

Herb
Herb gminy
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Rodzaj gminy wiejska
Wójt Edmund Ligman
Powierzchnia 148,41 km²
Liczba sołectw 20
Liczba miejscowości 26
Liczba ludności (2013)
Gęstość zaludnienia
7333
49 osób/km²
Strefa numeracyjna 23
Tablice rejestracyjne NDZ
TERYT 2803062
Urząd gminy
ul. Lubawska 15 13-220 Rybno
Strona internetowa gminy
Biuletyn Informacji Publicznej gminy

Gmina Rybno – gmina wiejska położona jest w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północno-zachodniej części powiatu działdowskiego. Siedziba gminy znajduje się w Rybnie.

Gmina rolnicza, charakteryzująca się niezwykle malowniczym krajobrazem, na który składają się pagórki, zespoły wzgórz oraz jeziora: Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek o urozmaiconej linii brzegowej oraz kompleksy leśne.

Władzę w gminie sprawuje wójt Edmund Ligman[1].

Powierzchnia gminy

Gmina Rybno zajmuje powierzchnię 148,41 km2[2]. W tym:

  • Lasy: 26,07% (3869 ha)
  • Wody: 6,13% (910 ha)
  • Użytki rolne: 60,13% (8924 ha)

Gmina stanowi 15,39% powierzchni powiatu działdowskiego.

Demografia

Liczba ludności gminy według danych z 2013 roku wynosi[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
liczba 7333 100 3653 49,82 3680 50,18
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
49 24 25

Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na pobyt stały w 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiło -22 osoby[4], co stanowi 14,57% przyrostu ludności w powiecie działdowskim oraz 0,85% w województwie warmińsko-mazurskim.

Historia gminy jako jednostki administracyjnej

Po II wojnie światowej obszar powiatu działdowskiego, w granicach przedwojennego podziału administracyjnego, a wraz z nim tereny dzisiejszej gminy wiejskiej Rybno, wchodził w skład województwa warszawskiego. Od 6 lipca 1950 roku, na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku[5], został włączony do województwa olsztyńskiego. W 1954 roku, na mocy Ustawy z dnia 25 września 1954 roku o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych[6], istniejąca dotychczas gmina Rybno stała się gromadą. W 1972 roku, na podstawie Ustawy z 29 listopada 1972 roku o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych[7], przywrócono podział kraju na gminy. W skład utworzonej gminy Rybno z siedzibą w Rybnie wchodziły sołectwa:Dębień, Grabacz, Grądy,Gronowo, Hartowiec, Jeglia, Kopaniarze, Koszelewy, Naguszewo, Nowa Wieś, Prusy, Rumian, Rybno, Truszczyny, Tuczki, Żabiny[8]. 1 czerwca 1975 roku, na podstawie Ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa[9], przestał istnieć powiat działdowski. Gmina Rybno, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 roku, stała się bezpośrednio częścią województwa ciechanowskiego[10]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[11] umiejscowiły gminę Rybno w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim.

Gmina wiejska Działdowo graniczy z gminami: Lidzbark, Płośnica, Działdowo, Lubawa (Powiat iławski), Dąbrówno (Powiat ostródzki) oraz Grodziczno (Powiat nowomiejski).

Miejscowości na terenie gminy

Sołectwa: Dębień, Grabacz, Gralewo Stacja, Grądy, Gronowo, Hartowiec, Jeglia, Koszelewki, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Nowa Wieś, Prusy, Rapaty, Rumian, Rybno, Szczupliny, Truszczyny, Tuczki, Żabiny.

Pozostałe miejscowości: Biele, Gapowo, Groszki, Kostkowo, Lesiak, Olszewo, Szczupliniak, Wery, Zarybinek, Zofiówka.

Gospodarka

Wiodącą funkcją gospodarki gminy Rybno jest rolnictwo rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych i zespołowych. Większość gospodarstw prowadzi produkcję wielokierunkową bez wyraźnie określonej specjalizacji. Powierzchnia gruntów rolnych wynosi 8924 ha i stanowi ponad 60% powierzchni całkowitej gminy. W strukturze upraw przeważa uprawa zbóż, a w szczególności uprawa żyta i pszenżyta, co jest uwarunkowane m.in. jakością gleb. Powierzchnia zasiewów jest stała i wynosi dla zboża – 4908 ha, a dla ziemniaków 231 ha. Poza tym w gminie uprawiane są: pszenica, jęczmień, owies. W zakresie hodowli zwierząt, w gminie dominują hodowla trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego.

Liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON w gminie wiejskiej Rybno wynosiła w 2012 roku 408. W tym podmiotów należało do sektora publicznego, pozostałe 390 tworzy sektor prywatny[12]. W 2012 roku w sektorze tym 33 firmy były zarejestrowane w dziale: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo; 90 firm w dziale: handel hurtowy i detaliczny, 124 firmy w dziale: budownictwo, w dziale przetwórstwo przemysłowe - 40 firm. Większość stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa. Przeważają przedsiębiorstwa małe, zatrudniające od 1 do 5 pracowników.

Przemysł nie jest rozwinięty i nie stanowi silnego elementu gminnej gospodarki.

Dzięki istnieniu licznych walorów krajobrazowych i przyrodniczych, takich jak: jeziora Grądy, Gronowskie, Hartowiec, Lesiak, Neliwa, Rumian, Rybno, Tarczyńskie, Zarybinek, Welski Park Krajobrazowy, rezerwaty przyrody i obszary chronionego krajobrazu duży potencjał rozwojowy w gminie ma turystyka, a szczególnie agroturystyka. Gospodarstwo agroturystyczne znajduje się w miejscowościach: Grądy, Rybno, Koszelewy, Kopaniarze, Naguszewo, Szczupliny.

Liczba ludności bezrobotnej zarejestrowanej pod koniec 2012 roku w gminie wiejskiej Rybno wynosiła 684 osoby [13], co stanowi 10,69% bezrobotnych w powiecie działdowskim.

Ze środowiskowej pomocy społecznej korzysta w gminie 19,6% ludności[14].

Kultura i turystyka

Kościół pw. św. Barbary w Rumianie

Instytucje zajmujące się pracą na rzecz kultury na terenie gminy

Wydarzenia kulturalne związane z gminą

  • Święto Rybna.

Ludzie związani z gminą

Litografia - dwór i park w Tuczkach XIX w.
  • Karol Witkowski - zdobywca II miejsca w Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej w 2013 roku, zamieszkały we wsi Groszki.

Zabytki znajdujące się na terenie gminy Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno należą[15]:

Szlaki i atrakcje turystyczne

Wiele interesujących informacji na temat atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Rybno, bazy noclegowej i gastronomicznej, czy też kalendarza imprez można uzyskać w Starostwie Powiatowym w Działdowie, Wydział Rozwoju Gospodarczego Funduszy Europejskich i Promocji, ul. Kościuszki 3, 13-200 Działdowo.

Szkolnictwo

W gminie wiejskiej Rybno istnieją nastepujące placówki edukacyjne:


Sport

W gminie wiejskiej Rybno działa Ośrodek Sportu i Rekreacji, który organizuje liczne imprezy rekreacyjno-sporowe, m. in.: rozgrywki ligi halowej piłki nożnej, turniej tenisa stołowego, Samorządowy Turniej Halowej Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Rybno, "Europejski tydzień sportu dla wszystkich", impreza promująca bieganie "Polska Biega", turniej siatkówki plażowej, gminne zawody sportowo-pożarnicze, "Bieg Niepodległości w Rybnie". Istnieją również kluby sportowe:


Inne organizacje i instytucje


Obszary chronione i pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się obszary objęte różnymi formami ochrony przyrody[16]. Należą do nich: Park krajobrazowy:

Rezerwat przyrody:

Obszary chronionego krajobrazu:

Obszary chronione Natura 2000:

Użytki ekologiczne:

Z pozostałych form ochrony przyrody na terenie gminy Rybno znajduje się 26 pomników przyrody (ożywionej i nieożywionej). Ochroną objęto przede wszystkim lipy, dęby, jesiony, sosny, klony.

Bibliografia

  1. Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  2. Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  3. Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  4. Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  5. Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  6. Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.isap.sejm.gov.pl [06.04.2014]
  7. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie, Olsztyn 1972.
  8. Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1966.
  9. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
  10. Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.
  11. Bank Danych Lokalnych GUS stat.gov.pl [06.04.2014]
  12. BIP Urzędu Gminy Rybno [13] [06.04.2014]
  13. Leksykon kultury Warmii i Mazur [06.04.2014]
  14. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [06.04.2014]
  15. RDOŚ w Olsztynie [06.04.2014]
  16. Urząd Gminy Rybno [06.04.2014]
  17. UStat w Olsztynie [06.04.2014]

Przypisy

  1. BIP Gminy Rybno [1] [06.04.2014]
  2. UStat w Olsztynie [2] [06.04.2014]
  3. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 VI 2013 r., GUS, Warszawa 2013.
  4. Bank Danych lokalnych GUS[3][06.04.2014]
  5. Dz.U. 1950 nr 28 poz. 255, Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa.[4]
  6. Dz.U. 1954 nr 43 poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych.[5]
  7. Dz.U. 1972 nr 49 poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych.[6]
  8. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim.
  9. Dz.U. 1975 nr 16 poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.[7]
  10. Dz.U. 1975 nr 17 poz. 92, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw.[8]
  11. Dz.U. 1998 nr 103 poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.[9]
  12. Bank Danych lokalnych GUS [10] [06.04.2014]
  13. Bank Danych Lokalnych GUS [11] [06.04.2014]
  14. Bank Danych Lokalnych GUS [06.04.2014]
  15. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Rejestr zabytków [12]
  16. Program ochrony środowiska gminy Rybno na lata 2012-2016 z perspektywą do roku 2018, Rybno 2012.