Jezioro Tałty: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | |||
{{EWiM Jezioro infobox | {{EWiM Jezioro infobox | ||
|nazwa = Tałty | |nazwa = Tałty | ||
|inne nazwy = | |inne nazwy = | ||
− | |grafika = | + | |grafika = talty2.jpg |
− | |podpis grafiki = | + | |podpis grafiki = Fot. Mieczysław Kalski |
|powierzchnia = 1160.40ha | |powierzchnia = 1160.40ha | ||
|wymiary = 12500.0m / 1800.0m | |wymiary = 12500.0m / 1800.0m | ||
Linia 19: | Linia 18: | ||
}} | }} | ||
− | '''Jezioro Tałty''' ''(niem. Talter Gewässer'', w średniowieczu zwane ''Dobegast'') – najgłębsze | + | '''Jezioro Tałty''' ''(niem. Talter Gewässer'', w średniowieczu zwane ''Dobegast'') – najgłębsze jezioro rynnowe w [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich| Krainie Wielkich Jezior Mazurskich]] leżące w dorzeczu [[rzeka Pisa|Pisy]]. Jezioro o dobrze rozwiniętej linii brzegowej, z wieloma cyplami i zatokami. Brzegi przeważnie wysokie, pagórkowate, strome, tylko południowa część wschodniego brzegu jest płaska i częściowo podmokła. Jezioro skąpo zarośnięte. |
== Ukształtowanie == | == Ukształtowanie == | ||
− | Jezioro Tałty wypełnia część wielkiej rynny polodowcowej, która na odcinku od [[ | + | Jezioro Tałty wypełnia część wielkiej rynny polodowcowej, która na odcinku od [[Ryn|Rynu]] do [[Ruciane-Nida|Rucianego-Nidy]] ma długość 35 km. Jezioro Tałty stanowi jeden ciąg z [[Jezioro Ryńskie|Jeziorem Ryńskim]] o długości 20 km i powierzchni 18,3 km² (Dane Instytutu Rybactwa Śródlądowego w [[Olsztyn|Olsztynie]]). Do brzegów zbiornika przylegają 4 wsie ([[Skorupki]], [[Tałty]], [[Stare Sady]], [[Jora Wielka]]). Południowy kraniec jeziora znajduje się w obrębie miasta [[Mikołajki]]. Jezioro ma największą szerokość 1,8 km na wysokości [[Kanał Tałcki|Kanału Tałckiego]], a najwęższe jest od strony Mikołajek. |
− | |||
== Jakość wód == | == Jakość wód == | ||
− | Zbiornik jest w znacznym stopniu zasilany wodami dopływającymi bezpośrednio z [[ | + | Zbiornik jest w znacznym stopniu zasilany wodami dopływającymi bezpośrednio z [[Jezioro Ryńskie|Jeziora Ryńskiego]], a także [[Kanał Tałcki|Kanałem Tałckim]] od strony jezior [[jezioro Niegocin|Niegocin]], [[jezioro Jagodne|Jagodne]], [[jezioro Szymon|Szymon]], [[jezioro Tałtowisko|Tałtowisko]]. Posiada również siedem mniejszych dopływów, są to rowy melioracyjne oraz połączenie z jeziorami: [[jezioro Jorzec|Jorzec]] i [[jezioro Miałkie|Miałkie]]. Stan czystości dopływów w odniesieniu do norm przewidzianych dla wód płynących odpowiada I-II klasie czystości. |
== Przyroda == | == Przyroda == | ||
− | + | Litoral zespołu Ryńskie-Tałty zajmuje 14% powierzchni jezior, z tego połowę zajmują rośliny zanurzone, m.in. ramienice i rdestnice. W zlewni występują gleby bielicowe i brunatne, brzeg jeziora w przeważającej części wysokie, pagórkowate i strome. Pod względem stanu czystości jezioro zakwalifikowano do trzeciej klasy, o wyniku decydowały głównie parametry fizykochemiczne - niekorzystne warunki tlenowe, duża zasobność w biogeny i materię organiczną. Najpopularniejsze gatunki ryb występujące w zbiorniku: [[leszcz]], [[lin]], [[sandacz]], [[szczupak]], [[węgorz]]. | |
− | |||
− | == | + | == Bibliografia == |
− | + | Pascal-Przewodnik, Wielkie Jeziora Mazurskie<br> | |
− | + | [http://mojemazury.pl/jezioro/274/Talty mojemazury.pl] [30.06.2014]<br/> | |
− | + | "Giżycko, Z dziejów miasta i okolic", Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn, 1983<br/> | |
− | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Ta%C5%82ty_(jezioro) pl.wikipedia.org] [30.06.2014] | |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Jeziora]] [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria: Powiat piski]] [[Kategoria: Powiat giżycki]] |
Aktualna wersja na dzień 08:08, 3 sie 2018
Jezioro Tałty (niem. Talter Gewässer, w średniowieczu zwane Dobegast) – najgłębsze jezioro rynnowe w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich leżące w dorzeczu Pisy. Jezioro o dobrze rozwiniętej linii brzegowej, z wieloma cyplami i zatokami. Brzegi przeważnie wysokie, pagórkowate, strome, tylko południowa część wschodniego brzegu jest płaska i częściowo podmokła. Jezioro skąpo zarośnięte.
Spis treści
Ukształtowanie
Jezioro Tałty wypełnia część wielkiej rynny polodowcowej, która na odcinku od Rynu do Rucianego-Nidy ma długość 35 km. Jezioro Tałty stanowi jeden ciąg z Jeziorem Ryńskim o długości 20 km i powierzchni 18,3 km² (Dane Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie). Do brzegów zbiornika przylegają 4 wsie (Skorupki, Tałty, Stare Sady, Jora Wielka). Południowy kraniec jeziora znajduje się w obrębie miasta Mikołajki. Jezioro ma największą szerokość 1,8 km na wysokości Kanału Tałckiego, a najwęższe jest od strony Mikołajek.
Jakość wód
Zbiornik jest w znacznym stopniu zasilany wodami dopływającymi bezpośrednio z Jeziora Ryńskiego, a także Kanałem Tałckim od strony jezior Niegocin, Jagodne, Szymon, Tałtowisko. Posiada również siedem mniejszych dopływów, są to rowy melioracyjne oraz połączenie z jeziorami: Jorzec i Miałkie. Stan czystości dopływów w odniesieniu do norm przewidzianych dla wód płynących odpowiada I-II klasie czystości.
Przyroda
Litoral zespołu Ryńskie-Tałty zajmuje 14% powierzchni jezior, z tego połowę zajmują rośliny zanurzone, m.in. ramienice i rdestnice. W zlewni występują gleby bielicowe i brunatne, brzeg jeziora w przeważającej części wysokie, pagórkowate i strome. Pod względem stanu czystości jezioro zakwalifikowano do trzeciej klasy, o wyniku decydowały głównie parametry fizykochemiczne - niekorzystne warunki tlenowe, duża zasobność w biogeny i materię organiczną. Najpopularniejsze gatunki ryb występujące w zbiorniku: leszcz, lin, sandacz, szczupak, węgorz.
Bibliografia
Pascal-Przewodnik, Wielkie Jeziora Mazurskie
mojemazury.pl [30.06.2014]
"Giżycko, Z dziejów miasta i okolic", Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn, 1983
pl.wikipedia.org [30.06.2014]