Mniejszość ukraińska na Warmii i Mazurach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Liczebność)
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
''' Mniejszość ukraińska na Warmii i Mazurach ''' –  mniejszość narodowa obecna w regionie [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazur]] od czasów Akcji "Wisła" mającej miejsce od 1 maja do 16 sierpnia 1947 roku.
+
''' Mniejszość ukraińska na Warmii i Mazurach ''' –  jedna z mniejszości zamieszkujących [[województwo warmińsko-mazurskie]] będące największą mozaiką narodowościową w kraju. W regionie [[Warmia|Warmii ]] i [[Mazury|Mazur]] mieszaka najwięcej Ukraińców w Polsce<ref>[http://www.olsztyn.uw.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=2626:mniejszoci-narodowe-i-etniczne&catid=193&Itemid=140&lang=en  olsztyn.uw.gov.pl] [20.02.2015]</ref>.
 
<br/><br/>  
 
<br/><br/>  
 
== Historia ==
 
== Historia ==
 
[[Plik:DSC03003.jpeg | right |200px |thumb| Kościół greckokatolicki w Bartoszycach. Fot. Mieczysław Kalski. ]]  
 
[[Plik:DSC03003.jpeg | right |200px |thumb| Kościół greckokatolicki w Bartoszycach. Fot. Mieczysław Kalski. ]]  
Mniejszość ukraińska pojawiła się na tzw. wówczas Ziemiach Odzyskanych w ramach Akcji "Wisła" mającej miejsce od 1 maja do 16 sierpnia 1947 roku. Ówczesne władze miały na celu wynarodowienie i zasymilowanie mniejszości ukraińskiej. Nie tworzono szkół ukraińskojęzycznych,  utrudniano działalność na rzecz rozwoju kultury ukraińskiej. Dopiero w kwietniu 1952 roku nastąpił przełom. Za sprawą uchwały Biura Politycznego PZPR mniejszość ukraińska mogła uczyć się ojczystego języka.  
+
Mniejszość ukraińska pojawiła się na tzw. Ziemiach Odzyskanych w ramach [[Akcja "Wisła"|Akcji "Wisła"]] mającej miejsce od 1 maja do 16 sierpnia 1947 roku. Ówczesne władze miały na celu wynarodowienie i zasymilowanie mniejszości ukraińskiej. Nie tworzono szkół ukraińskojęzycznych,  utrudniano działalność na rzecz rozwoju kultury ukraińskiej. Dopiero w kwietniu 1952 roku nastąpił przełom. Za sprawą uchwały Biura Politycznego PZPR mniejszość ukraińska mogła uczyć się ojczystego języka.
 +
 
 +
W roku szkolnym 1953/1954 utworzono w województwie olsztyńskim 9 punktów umożliwiających naukę języka ukraińskiego. Od 1 września 1956 do 1970 roku istniały ukraińskie klasy Liceum Pedagogicznego w [[Bartoszyce|Bartoszycach]]. W roku szkolnym 1963/1964 do szkół ukraińskojęzycznych uczęszczało 1704 dzieci, co było najwyższą ilością uczniów w latach 60.
 +
 
 +
Od czasu wybuchu konfliktu na Ukrainie blisko 800 jej mieszkańców poprosiło władze polskie o przyznanie statusu uchodźcy wojennego. W wyborach samorządowych w 2011 roku jeden z przedstawicieli tej mniejszości uzyskał mandat poselski do parlamentu.
 +
 
 +
W Polsce działa [[Związek Ukraińców w Polsce]], na czele którego stoi prezes Piotr Tyma. Związek ten posiada struktury regionalne, składające się z 10 oddziałów.
  
W roku szkolnym 1953/1954 utworzono w województwie olsztyńskim 9 punktów umożliwiających naukę języka ukraińskiego. Od 1 września 1956 do 1970 roku istniały ukraińskie klasy Liceum Pedagogicznego w [[Bartoszyce|Bartoszycach]]. W roku szkolnym 1963/1964 do szkół ukraińskojęzycznych uczęszczało 1704 dzieci, co było najwyższą ilością uczniów w latach 60.tych.
 
<br/>
 
 
== Liczebność ==  
 
== Liczebność ==  
Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku na terenie Polski przebywało 38 1797 ukraińskich obywateli, z czego 13 037 na terenie Warmii i Mazur. Od czasu wybuchu konfliktu na Ukrainie, blisko 800 jej mieszkańców poprosiło władze polskie o przyznanie statusu uchodźcy wojennego. W wyborach samorządowych w 2011 roku, jeden z przedstawicieli tej mniejszości, uzyskał mandat poselski do parlamentu. W Polsce działa [[Związek Ukraińców w Polsce]], na czele którego stoi prezes Piotr Tyma. Związek ten posiada struktury regionalne, składające się z 10 oddziałów.
+
Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku na terenie Polski przebywało 38 179 ukraińskich obywateli, z czego 13037 na terenie Warmii i Mazur.
<br/>
+
 
 
== Najważniejsze ośrodki ==  
 
== Najważniejsze ośrodki ==  
Mniejszość ukraińska zamieszkuje północną część województwa od granicy z Obwodem Kaliningradzkim wraz z Olsztynem.
+
Mniejszość ukraińska zamieszkuje głównie północną część województwa od granicy z obwodem kaliningradzkim wraz z Olsztynem.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Kultura ==
 
== Kultura ==
Mniejszość ukraińska zamieszkuje północną część województwa od granicy z Obwodem Kaliningradzkim wraz z Olsztynem.
+
Najważniejszymi imprezami mniejszości ukraińskiej na Warmii i Mazurach są Dziecięce Festiwale i Konkursy odbywające się w Koszalinie, Elblągu, Olsztynie, Wrocławiu oraz w Giżycku.
Najważniejszymi imprezami mniejszości ukraińskiej na Warmii i Mazurach są Dziecięce Festiwale i Konkursy, odbywające się w Koszalinie, Elblągu, Olsztynie, Wrocławiu oraz w Giżycku.  
+
Według szacunków blisko 10% mieszkańców Warmii i Mazur słucha ukraińskiej audycji radiowej. Radio Olsztyn emituje transmisje w tym języku od 1958 roku. Początkowo raz w miesiącu, później co dwa tygodnie, a od przełomu lat 70. i 80.tych po pół godziny w każdą niedzielę. Od 15 stycznia 2001 roku audycje w języku ukraińskim nadawane są codziennie. Sekcja ukraińska polskiego Radia Olsztyn współpracuje z Ukraińską sekcją Radia BBC ulokowaną w Londynie.   
+
Według szacunków blisko 10% mieszkańców Warmii i Mazur słucha ukraińskiej audycji radiowej. [[lkwim: Polskie Radio Olsztyn|Radio Olsztyn]] emituje transmisje w tym języku od 1958 roku, początkowo raz w miesiącu, później co dwa tygodnie, a od przełomu lat 70. i 80.tych po pół godziny w każdą niedzielę. Od 15 stycznia 2001 roku audycje w języku ukraińskim nadawane są codziennie. Sekcja ukraińska polskiego Radia Olsztyn współpracuje z ukraińską sekcją Radia BBC ulokowaną w Londynie.   
Główną placówką edukacyjną młodzieży ukraińskiej na Warmii jest Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławieckim. Mieści się w nim gimnazjum, liceum oraz technikum gastronomiczne.
+
 
[[Kategoria: Społeczeństwo]][[Kategoria: Społeczeństwo obywatelskie]][[Kategoria: Mniejszości]]<br />
+
Główną placówką edukacyjną młodzieży ukraińskiej na Warmii jest [[Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławeckim]]. Mieści się w nim [[Gimnazjum z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławeckim|gimnazjum]], [[Liceum Ogólnokształcące z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławeckim|liceum]] oraz technikum gastronomiczne.
 +
 
 +
Pośród mniejszości w województwie warmińsko-mazurskim mniejszość ukraińska ma najwięcej zespołów tanecznych i muzycznych prezentujących kulturę i tradycję. Jej przedstawiciele są organizatorami licznych imprez w wielu miastach regionu (np. Spotkania Pogranicza w Głębocku, Jarmark "Z malowanej skrzyni", międzynarodowy Festiwal Chórów Cerkiewnych w Giżycku, Dni Teatru Ukraińskiego w Olsztynie).
 +
 
 +
==Zobacz też==
 +
[[lkwim:Festiwal Kultury Ukraińskiej w Górowie Iławeckim Ekołomyja 2010|Festiwal Kultury Ukraińskiej w Górowie Iławeckim Ekołomyja 2010]]<br/>
 +
[[Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Bartoszycach]]<br/>
 +
[[lkwim: Regionalne Spotkania z Folklorem Ukraińskim - 2005|Regionalne Spotkania z Folklorem Ukraińskim - 2005]]<br/>
 +
{{Przypisy}}
 +
<references/>
 +
== Bibliografia ==
 +
[http://www.lesiabart.pl/ lesiabart.pl ] [20.02.2015]<br/>
 +
[http://wiadomosci.onet.pl/swiat/ukraincy-coraz-liczniej-przyjezdzaja-do-polski/bq149 wiadomosci.onet.pl] [20.02.2015]<br/>
 +
[http://www.zup.ukraina.com.pl/ zup.ukraina.com.pl] [20.02.2015]<br/>
 +
[http://wrota.warmia.mazury.pl/archiwum/ wrota.warmia.mazury.pl] [20.02.2015]<br />
 +
[http://mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl/mne/mniejszosci/charakterystyka-mniejs/6480,Charakterystyka-mniejszosci-narodowych-i-etnicznych-w-Polsce.html#ukraincy mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl][20.02.2015] <br/>
 +
 
  
== Bibliografia: ==
+
[[Kategoria: Społeczeństwo]][[Kategoria:Społeczeństwo]][[Kategoria: Mniejszości narodowe i etniczne]] [[Kategoria: 1945-1989]]
[ http://www.lesiabart.pl/ ] <br/>
 
[ http://wiadomosci.onet.pl/swiat/ukraincy-coraz-liczniej-przyjezdzaja-do-polski/bq149 ] <br/>
 
[ http://www.zup.ukraina.com.pl/ > <br/> <http://wrota.warmia.mazury.pl/archiwum/ ] <br />
 
[ http://mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl/mne/mniejszosci/charakterystyka-mniejs/6480,Charakterystyka-mniejszosci-narodowych-i-etnicznych-w-Polsce.html#ukraincy ] <br/>
 
[[Kategoria: Społeczeństwo]][[Kategoria: Społeczeństwo obywatelskie]][[Kategoria: Mniejszości]]
 

Aktualna wersja na dzień 09:46, 21 cze 2015

Mniejszość ukraińska na Warmii i Mazurach – jedna z mniejszości zamieszkujących województwo warmińsko-mazurskie będące największą mozaiką narodowościową w kraju. W regionie Warmii i Mazur mieszaka najwięcej Ukraińców w Polsce[1].

Historia

Kościół greckokatolicki w Bartoszycach. Fot. Mieczysław Kalski.

Mniejszość ukraińska pojawiła się na tzw. Ziemiach Odzyskanych w ramach Akcji "Wisła" mającej miejsce od 1 maja do 16 sierpnia 1947 roku. Ówczesne władze miały na celu wynarodowienie i zasymilowanie mniejszości ukraińskiej. Nie tworzono szkół ukraińskojęzycznych, utrudniano działalność na rzecz rozwoju kultury ukraińskiej. Dopiero w kwietniu 1952 roku nastąpił przełom. Za sprawą uchwały Biura Politycznego PZPR mniejszość ukraińska mogła uczyć się ojczystego języka.

W roku szkolnym 1953/1954 utworzono w województwie olsztyńskim 9 punktów umożliwiających naukę języka ukraińskiego. Od 1 września 1956 do 1970 roku istniały ukraińskie klasy Liceum Pedagogicznego w Bartoszycach. W roku szkolnym 1963/1964 do szkół ukraińskojęzycznych uczęszczało 1704 dzieci, co było najwyższą ilością uczniów w latach 60.

Od czasu wybuchu konfliktu na Ukrainie blisko 800 jej mieszkańców poprosiło władze polskie o przyznanie statusu uchodźcy wojennego. W wyborach samorządowych w 2011 roku jeden z przedstawicieli tej mniejszości uzyskał mandat poselski do parlamentu.

W Polsce działa Związek Ukraińców w Polsce, na czele którego stoi prezes Piotr Tyma. Związek ten posiada struktury regionalne, składające się z 10 oddziałów.

Liczebność

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku na terenie Polski przebywało 38 179 ukraińskich obywateli, z czego 13037 na terenie Warmii i Mazur.

Najważniejsze ośrodki

Mniejszość ukraińska zamieszkuje głównie północną część województwa od granicy z obwodem kaliningradzkim wraz z Olsztynem.

Kultura

Najważniejszymi imprezami mniejszości ukraińskiej na Warmii i Mazurach są Dziecięce Festiwale i Konkursy odbywające się w Koszalinie, Elblągu, Olsztynie, Wrocławiu oraz w Giżycku.

Według szacunków blisko 10% mieszkańców Warmii i Mazur słucha ukraińskiej audycji radiowej. Radio Olsztyn emituje transmisje w tym języku od 1958 roku, początkowo raz w miesiącu, później co dwa tygodnie, a od przełomu lat 70. i 80.tych po pół godziny w każdą niedzielę. Od 15 stycznia 2001 roku audycje w języku ukraińskim nadawane są codziennie. Sekcja ukraińska polskiego Radia Olsztyn współpracuje z ukraińską sekcją Radia BBC ulokowaną w Londynie.

Główną placówką edukacyjną młodzieży ukraińskiej na Warmii jest Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Górowie Iławeckim. Mieści się w nim gimnazjum, liceum oraz technikum gastronomiczne.

Pośród mniejszości w województwie warmińsko-mazurskim mniejszość ukraińska ma najwięcej zespołów tanecznych i muzycznych prezentujących kulturę i tradycję. Jej przedstawiciele są organizatorami licznych imprez w wielu miastach regionu (np. Spotkania Pogranicza w Głębocku, Jarmark "Z malowanej skrzyni", międzynarodowy Festiwal Chórów Cerkiewnych w Giżycku, Dni Teatru Ukraińskiego w Olsztynie).

Zobacz też

Festiwal Kultury Ukraińskiej w Górowie Iławeckim Ekołomyja 2010
Zespół Szkół z Ukraińskim Językiem Nauczania w Bartoszycach
Regionalne Spotkania z Folklorem Ukraińskim - 2005

Przypisy

  1. olsztyn.uw.gov.pl [20.02.2015]

Bibliografia

lesiabart.pl [20.02.2015]
wiadomosci.onet.pl [20.02.2015]
zup.ukraina.com.pl [20.02.2015]
wrota.warmia.mazury.pl [20.02.2015]
mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl[20.02.2015]