Gawrzyjałki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 7: Linia 7:
 
  |dopełniacz wsi        = Gawrzyjałek   
 
  |dopełniacz wsi        = Gawrzyjałek   
 
  |zdjęcie              = Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach.jpg
 
  |zdjęcie              = Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach.jpg
  |opis zdjęcia          = Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach [http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [24.06.2014]   
+
  |opis zdjęcia          = Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach.<br> Autor: Mieczysław Kalski
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie  
Linia 30: Linia 30:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Gawrzyjałki''' (niem. ''Gawrzialken'', od 1938 r. ''Wilhelmstahl'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny| administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2009 roku wieś liczyła 385 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Stanisław Pac]]<ref>[http://www.portal.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [24.06.2014]</ref>.
+
''' Gawrzyjałki''' (niem. ''Gawrzialken'', od 1928 r. ''Wilhelmstahl'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat szczycieński|powiecie szczycieńskim]], w [[Szczytno (gmina wiejska)|gminie Szczytno]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny| administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2009 roku wieś liczyła 385 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje [[Henryk Sielski]]<ref>[http://www.portal.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [24.06.2014]</ref>.
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Linia 52: Linia 52:
  
 
==Zabytki==
 
==Zabytki==
*neogotycki [[Kościół pw. św. Wojciecha w Gawrzyjałkach|kościół]] z 1908 roku, z kwadratową wieżą; w świątyni pamiątkowa tablica z nazwiskami mieszkańców parafii poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]]
+
*neogotycki [[Kościół pw. św. Wojciecha w Gawrzyjałkach|kościół]] z 1908 roku, z kwadratową wieżą; w świątyni pamiątkowe tablice<ref>[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/gawrzyjalki rowery.olsztyn.pl [15.12.2014]]</ref> z nazwiskami mieszkańców parafii poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]]
 
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, zlokalizowany na zachodnim skraju wsi
 
*dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, zlokalizowany na zachodnim skraju wsi
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.
+
Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. 1, Olsztyn 2011.<br>
#Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30-37.
+
Letkiewicz Arkadiusz, ''Z dziejów miasta i gminy Szczytno'', Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30-37.<br>
#Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.
+
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, ''Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej'', Olsztyn 1998.<br>
#''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
+
''Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.<br>
#[http://www.stat.gov.pl/ Bank danych Lokalnych GUS] [23.08.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/ Bank danych Lokalnych GUS] [23.08.2013]<br>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [23.08.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [23.08.2013]<br>
#[http://gawrzyjalki.blogspot.com/ Gawrzyjałki. Blog o mojej miejscowości] [23.08.2013]
+
[http://gawrzyjalki.blogspot.com/ Gawrzyjałki. Blog o mojej miejscowości] [23.08.2013]<br>
#[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [23.08.2013]
+
[http://www.rowery.olsztyn.pl/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [23.08.2013]<br>
#[http://www.portal.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [24.06.2014]
+
[http://www.portal.warmia.mazury.pl/ Wrota Warmii i Mazur] [24.06.2014]<br>
#[http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [24.06.2014]   
+
[http://www.mojemazury.pl/ Moje Mazury] [24.06.2014]   
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>

Aktualna wersja na dzień 12:15, 28 sie 2015

Gawrzyjałki

Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach. Autor: Mieczysław Kalski
Kościół neogotycki w Gawrzyjałkach.
Autor: Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat szczycieński
Gmina Szczytno
Liczba ludności (2009) 385
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-100
Tablice rejestracyjne NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gawrzyjałki
Gawrzyjałki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gawrzyjałki
Gawrzyjałki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gawrzyjałki (niem. Gawrzialken, od 1928 r. Wilhelmstahl) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2009 roku wieś liczyła 385 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Henryk Sielski[1].

Położenie

Wieś położona jest 17 km na południowy wschód od Szczytna, na pograniczu mazursko-kurpiowskim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona około 1780 roku jako osada szkatułowa. W połowie XIX wieku wieś obejmowała około 60 łanów, z których 2/3 znajdowało się w dziedzicznej dzierżawie. W 1782 roku miejscowość składała się z 22 gospodarstw. W 1818 roku Gawrzyjałki były zamieszkane przez 104 osoby i obejmowały 42 gospodarstwa. W 1861 roku do wsi został przyłączony przysiółek Wyżega (założony w 1800 roku), który liczył 4,5 łana i dwa gospodarstwa. Z kolei w 1928 roku w skład wsi włączono majątek w Puzarach (założony około 1812 roku; w 1858 roku obejmował 23 łany i 5 gospodarstw), który później rozparcelowano. W 1895 roku założono w Gawrzyjałkach parafię ewangelicką (wcześniej wieś należała do parafii w Jerutkach); msze początkowo odbywały się w wiejskiej szkole lub w Białym Gruncie, zaś w 1907 roku ukończono budowę kościoła. Od 1980 roku jest on siedzibą katolickiej parafii pw. św. Wojciecha. W 1939 roku wieś była zamieszkana przez 439 osób.

Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa, w którego skład wchodzi również miejscowość Pużary.

Bezpieczeństwo

W Gawrzyjałkach działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.

Szkolnictwo

W Gawrzyjałkach funkcjonuje zespół szkolno–przedszkolny.

Turystyka

Przez miejscowość przebiega szlak rajdu konnego "Ewita", obejmującego następującą trasę: Sasek MałySzymankiCiemna DąbrowaPiecuchyWały – Gawrzyjałki – WyżegiJerominyChochółŚwiętajnoMarksobyOrżynyJabłonkaTrelkowoKobylochaPieceSawicaWitówkoSasek.

Zabytki

  • neogotycki kościół z 1908 roku, z kwadratową wieżą; w świątyni pamiątkowe tablice[2] z nazwiskami mieszkańców parafii poległych w czasie I wojny światowej
  • dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku, zlokalizowany na zachodnim skraju wsi

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 30-37.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank danych Lokalnych GUS [23.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [23.08.2013]
Gawrzyjałki. Blog o mojej miejscowości [23.08.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [23.08.2013]
Wrota Warmii i Mazur [24.06.2014]
Moje Mazury [24.06.2014]

Przypisy