Wilamowo (gmina Działdowo): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Arom przeniósł stronę Wilamowo (gm. Działdowo) na Wilamowo (gmina Działdowo), bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
|||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Jedna z najstarszych wsi na Działdowszczyźnie. Powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]], na obszarze ogromnego nadania (1440 łanów) wystawionego przez mistrza krajowego [[Fryderyk von Wildenberg|Fryderyka von Wildenberga]] w 1321 roku dla Piotra z [[Leszcz ( | + | Jedna z najstarszych wsi na Działdowszczyźnie. Powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]], na obszarze ogromnego nadania (1440 łanów) wystawionego przez mistrza krajowego [[Fryderyk von Wildenberg|Fryderyka von Wildenberga]] w 1321 roku dla Piotra z [[Leszcz (gmina Dąbrówno)|Leszcza]], Heinemanowi z [[Wądzyń|Wądzynia]] i Konradowi z [[Grzybiny|Grzybin]]. Wilamowo początkowo było majątkiem obejmującym 40 łanów i należącym do Wilhelma z [[Wierzbowo (gmina Iłowo-Osada)|Wierzbowa]]. W 1400 roku Zakon odkupił te dobra, a w 1422 roku Mikołaj Kolmesz założył w Wilamowie wieś czynszową, która najprawdopodobniej miała 30 łanów; sołtysem został niejaki Krzysztof, jeden z mieszkańców wsi, który zakupił trzy łany sołeckie. W drugiej połowie XV wieku 10 łanów na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] otrzymał tu Krzysztof Teichnitz, a następnie (1494) wielki mistrz [[Jan von Tieffen]] nadał w Wilamowie 18 łanów na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]] niejakim Jakubowi, Mikołajowi, Piotrowi i Maciejowi, którzy zobowiązali się do jednej służby zbrojnej. Sto lat później Stanisław Małachowski scedował Stanisławowi Żbikowskiemu 12 łanów ojcowizny w Wilamowie, a na początku XVII wieku mieszkał tu Mikołaj Wilamowski. Wieś należała do [[parafia ewangelicka w Sarnowie|parafii ewangelickiej w Sarnowie]]. Szkoła w Wilamowie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku. |
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. | W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. | ||
Wersja z 14:00, 16 lip 2014
| Wilamowo | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Działdowo |
| Sołectwo | Klęczkowo |
| Liczba ludności (2010) | 125[1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wilamowo | |
| Położenie na mapie Polski  Wilamowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wilamowo (niem. Wilmsdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 125 mieszkańców. Wieś wchodzi w skład sołectwa Klęczkowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Elżbieta Żmijewska[2].
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, nad rzeką Szkotówką, 7 km na północ od Działdowa, przy granicy z powiatem nidzickim.
Dzieje miejscowości
Jedna z najstarszych wsi na Działdowszczyźnie. Powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego, na obszarze ogromnego nadania (1440 łanów) wystawionego przez mistrza krajowego Fryderyka von Wildenberga w 1321 roku dla Piotra z Leszcza, Heinemanowi z Wądzynia i Konradowi z Grzybin. Wilamowo początkowo było majątkiem obejmującym 40 łanów i należącym do Wilhelma z Wierzbowa. W 1400 roku Zakon odkupił te dobra, a w 1422 roku Mikołaj Kolmesz założył w Wilamowie wieś czynszową, która najprawdopodobniej miała 30 łanów; sołtysem został niejaki Krzysztof, jeden z mieszkańców wsi, który zakupił trzy łany sołeckie. W drugiej połowie XV wieku 10 łanów na prawie magdeburskim otrzymał tu Krzysztof Teichnitz, a następnie (1494) wielki mistrz Jan von Tieffen nadał w Wilamowie 18 łanów na prawie chełmińskim niejakim Jakubowi, Mikołajowi, Piotrowi i Maciejowi, którzy zobowiązali się do jednej służby zbrojnej. Sto lat później Stanisław Małachowski scedował Stanisławowi Żbikowskiemu 12 łanów ojcowizny w Wilamowie, a na początku XVII wieku mieszkał tu Mikołaj Wilamowski. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Sarnowie. Szkoła w Wilamowie powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.
W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką.
Liczba mieszkańców
1857 - 121 osób
1931 - 469 osób
Zabytki
- Dwór z końca XIX wieku, murowany z czerwonej cegły, kamienny cokół; obecnie budynek mieszkalny
- Park - pozostałość parku dworskiego z około 1900 roku; obecnie stan poważnie zubożony, park trudny do identyfikacji
- Kuźnia - niewielki budynek z przełomu XIX i XX wieku; murowany z kamienia z uzupełnieniami z czerwonej cegły
- Cmentarz ewangelicki, nieogrodzony, stanowi skupisko zieleni, brak śladów po nagrobkach
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Gminna ewidencja zabytków w: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Działdowo [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Łącznie Wilamowo i Klęczkowo.
- ↑ http://www.dzialdowo.ug.gov.pl/?c=92 [data dostępu: 5.12.2013]
Zobacz też
