Robert Bilitewski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Zobacz też) |
|||
Linia 29: | Linia 29: | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Praca === | === Praca === | ||
− | Był wikariuszem w [[Barczewo|Barczewie]], [[Biskupiec|Biskupcu]], Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w [[Gryźliny ( | + | Był wikariuszem w [[Barczewo|Barczewie]], [[Biskupiec|Biskupcu]], Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w [[Gryźliny (gmina Stawiguda) |Gryźlinach]] w latach 1894-1903. |
W 1902 r. protestował u biskupa [[Andrzej Thiel|Thiela]] przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był prześladowany przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w [[Wilczkowo|Wilczkowie]] pod [[Dobre Miasto|Dobrym Miastem]]. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę. | W 1902 r. protestował u biskupa [[Andrzej Thiel|Thiela]] przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był prześladowany przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w [[Wilczkowo|Wilczkowie]] pod [[Dobre Miasto|Dobrym Miastem]]. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę. | ||
Linia 36: | Linia 36: | ||
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | === Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna === | ||
[[Plik:Bilitewski.jpg|240px|thumb|Zdjęcie wykonane w Wieliczce w 1919 r., na którym widnieje ks. Robert Bilitewski (pierwsza osoba z prawej)]] | [[Plik:Bilitewski.jpg|240px|thumb|Zdjęcie wykonane w Wieliczce w 1919 r., na którym widnieje ks. Robert Bilitewski (pierwsza osoba z prawej)]] | ||
− | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]]. Propagował biblioteki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych|Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. | + | Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na [[Warmia|Warmii]], m.in. w [[Związek Polaków w Prusach Wschodnich|Związku Polaków w Prusach Wschodnich]]. Propagował biblioteki [[Towarzystwo Czytelni Ludowych|Towarzystwa Czytelni Ludowych]]. |
− | W [[Gryźliny|Gryźlinach]] założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "[[lkwim:Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]]", brał udział w założeniu [[Bank Ludowy w Olsztynie | Banku Ludowego w Olsztynie]] w 1911 r. Wspólnie z księdzem [[Walenty Barczewski|Walentym Barczewskim]] reprezentował [[Warmia|Warmię]] w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.). | + | W [[Gryźliny (gmina Stawiguda)|Gryźlinach]] założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "[[lkwim:Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]]", brał udział w założeniu [[Bank Ludowy w Olsztynie |Banku Ludowego w Olsztynie]] w 1911 r., był też pierwszym prezesem rady nadzorczej [["Rolnik" - Spółdzielnia Handlowo-Rolnicza|Spółdzielni Handlowo-Rolniczej "Rolnik" w Olsztynie]]. Wspólnie z księdzem [[Walenty Barczewski|Walentym Barczewskim]] reprezentował [[Warmia|Warmię]] w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.). |
<br/> | <br/> | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
Linia 57: | Linia 57: | ||
[[Kategoria: Działacze społeczni|Bilitewski, Robert]] | [[Kategoria: Działacze społeczni|Bilitewski, Robert]] | ||
[[Kategoria: Powiat olsztyński|Bilitewski, Robert]] | [[Kategoria: Powiat olsztyński|Bilitewski, Robert]] | ||
+ | [[Kategoria: Olsztyn|Bilitewski, Robert]] | ||
[[Kategoria: Purda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | ||
[[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] | [[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)|Bilitewski, Robert]] |
Wersja z 11:08, 19 wrz 2014
Jan Bilitewski J. Wierzba | |
| |
Pomnik ks. Jana Bilitewskiego [2]
| |
Data i miejsce urodzenia | 19 grudnia 1859 r. Patryki |
Data i miejsce śmierci | 29 maja 1935 r. Klebark Wielki |
Miejsce spoczynku | Klebark Wielki |
Zawód | ksiądz katolicki |
Robert Bilitewski (ur. 19 grudnia 1859 r. w Patrykach, zm. 29 maja 1935 r. w Klebarku Wielkim) – doktor filozofii, działacz narodowy na Warmii, ksiądz katolicki.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Urodził się jako syn piekarza i właściciela dużego gospodarstwa rolnego. Studiował w Rzymie teologię, z której uzyskał również doktorat. Świecenia kapłańskie otrzymał również w Rzymie.
Praca
Był wikariuszem w Barczewie, Biskupcu, Sztumie i Dzierzgoniu oraz administratorem parafii w Gryźlinach w latach 1894-1903.
W 1902 r. protestował u biskupa Thiela przeciwko zniesieniu nauki religii w języku polskim. Był prześladowany przez władze świeckie i kościelne. Został przeniesiony w 1903 r. do niemieckiej parafii w Wilczkowie pod Dobrym Miastem. Zrezygnował z niej w 1915 r. przechodząc na emeryturę.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Ksiądz Bilitewski czynnie uczestniczył w różnych polskich organizacjach i stowarzyszeniach polskich na Warmii, m.in. w Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Propagował biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych.
W Gryźlinach założył kasę oszczędnościowo-pożyczkową. Pisał korespondencje do "Gazety Olsztyńskiej", brał udział w założeniu Banku Ludowego w Olsztynie w 1911 r., był też pierwszym prezesem rady nadzorczej Spółdzielni Handlowo-Rolniczej "Rolnik" w Olsztynie. Wspólnie z księdzem Walentym Barczewskim reprezentował Warmię w Naczelnej Radzie Ludowej w Poznaniu. Aktywnie działał jako członek Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie (1919 r.).
Ciekawostki
Pomimo podeszłego wieku Bilitewski agitował na wiecach, a dla celów propagandy plebiscytowej napisał poemat: "Jeszcze Warmia nie zginęła". Dla sprawy polskiej dwukrotnie usiłował pozyskać nuncjusza papieskiego Achillesa Rattiego. W marcu 1920 r., wspólnie z Janem Baczewskim, przedłożył rządowi polskiemu w Warszawie opis sytuacji społecznej, politycznej i kulturalnej na Warmii i Mazurach. Po plebiscycie nie opuścił terenów Warmii. Został członkiem i mężem zaufania IV Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. 19 grudnia 2009 r. w Klebarku Wielkim uczczono pamięć księdza doktora Roberta Bilitewskiego w 150. rocznicę jego urodzin. Odnowiono jego nagrobek na starym cmentarzu.
W uroczystościach uczestniczyli między innymi ks. prałat Henryk Błaszczyk, który poświęcił nowy krzyż, oraz wójt gminy Jerzy Laskowski, który przypomniał działania księdza Roberta związane z zakładaniem polskich szkół na terenie Warmii. Z nagrobka odczytano imię matki księdza Bilitewskiego, ponieważ dotąd nie było ono znane historykom.
Bibliografia
Szkice olsztyńskie, red. Janusz Jasiński, Olsztyn 1967.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Zobacz też
klebarkwielki.pl [27.12.2013]