Dymnik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Dymnik ''' (niem. ''Stein'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[ | + | ''' Dymnik ''' (niem. ''Stein'') – [[Wieś sołecka|wieś niesołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[Rychliki (gmina wiejska) |gminie Rychliki]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo elbląskie|województwa elbląskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku liczyła 163 mieszkańców. | Miejscowość w 2010 roku liczyła 163 mieszkańców. | ||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], na południowy zachód od [[Pasłęk|Pasłęka]] . | + | Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze [[Wysoczyzna Elbląska|Wysoczyzny Elbląskiej]], na południowy zachód od [[Pasłęk|Pasłęka]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat elbląski]] | |
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Rychliki (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: Wsie niesołeckie]] | ||
| + | [[Kategoria: 1201-1300]] | ||
Wersja z 09:08, 1 lip 2014
| Dymnik | |
| | |
 Dwór w Dymniku z końca XIX wieku
| |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | elbląski |
| Gmina | Rychliki |
| Liczba ludności (2010) | 163 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Dymnik | |
| Położenie na mapie Polski  Dymnik | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Dymnik (niem. Stein) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa elbląskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 163 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w północno-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej, na południowy zachód od Pasłęka.
Dzieje miejscowości
Pierwotna nazwa tego majątku miała brzmieć Dymsteyne, Dymsteynen, Dimsteyn. Stanowiła nawiązanie do litewskiego słowa dimstis - dwór, dobra.
Wieś została lokowana 1 sierpnia 1285 roku przez Konrada von Tierberga, mistrza krajowego Zakonu. Zachodnią granicę tego nadania tworzyła Brzeźnica. W 1531 roku książę Albrecht nadał dobra jako lenno niejakiemu Oswaldowi Buchsowi. W 2. połowie XVI wieku wyróżniany był Mały Dymnik, położony PO lewej strony drogi prowadzącej do Rychlik.
W okresie 1573-1650 dobra należały do rodziny von Kleyß, a następnie do 1707 roku - Boye, od których przeszły w ręce proboszcza z Kwietniewa - Christiana Wilcoviusa.Proboszcz sprzedał dobra w 1729 roku. Tym sposobem kolejnym włąścicielem zosta urzędnik królewski z Przemarka - Gottfried Plehn. Umowę sprzedaży podpisała jego żona Anna-Maria Plehn z domu Horn, założycielka fideikomisu w Dymniku. Kolejna przedstawicielka tej rodziny - Dorota Charlotte Neumann z domu Plehn była pierwszą właścicielką Dymnika. Po jej śmierci w 1780 roku, nowoczesne formy gospodarowania zaczął wprowadzać jej małżonek - Georg Ludwig Neumann (zmarły w 1789 roku) - burmistrz Zalewa, a z zawodu radca sądowy. Dbał również o rodziny swoih robotników, przeznaczając każdej z nich małe działki ogrodnicze. W 1786 roku w przyległym do majątku lasku stworzył park angielski. W parku znajdowało się dziewięć scen, alegorycznie przedstawiających życie człowieka.
W XIX wieku Dymnik należał do szlachty von Keltsch i spowinowaconego z nimi rodu von Arnim. W 1922 roku wymieniana jest tu Małgorzata, a w 1932 roku Helena i Estera von Arnim, jako użytkujące majątek. Właścicielem był Helmuth von Graevenitz z Wiednia. Dobra liczyły wówczas 360 ha. Majątek SpecjalizowaŁ się w hodowli bydła i owiec. Przed II wojną światową właściciel wybudował (zachowane do czasów współczesnych]] małe osiedle domków fińskich dla rodzin wielodzietnych. Po 1945 roku Graevenitz zamieszkał w Argentynie.
Zabytki
- Dwór, z mieszkalną wieżą, wybudowano prawdopodobnie pod koniec XIX wieku
- Kaplica dworska z czerwonej cegły
- Pozostałości założenia parkowego
Bibliografia
- Pasłęk. Z dziejów miasta i okolic 1297-1997, red. Józef Włodarski, Pasłęk 1997.
- Historia Dymnika [data dostępu: 12.11.2013]
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
