Lutry: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | '''Lutry''' (niem. ''Luthen'', ''Lautern'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina | + | '''Lutry''' (niem. ''Luthen'', ''Lautern'') – wieś sołecka w Polsce położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Kolno (gmina wiejska)| gminie Kolno]]. |
− | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. | + | W latach 1975-1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 516 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Leszczyński]]<ref> http://bip-kolno.sprint.com.pl/article/solectwa_gminy_kolno/index.php/id_item_tree/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f/expand/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f[data dostępu: 18.12.2013]</ref>. | Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 516 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Piotr Leszczyński]]<ref> http://bip-kolno.sprint.com.pl/article/solectwa_gminy_kolno/index.php/id_item_tree/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f/expand/a8f4b0431ad0616b2779ac014566a79f[data dostępu: 18.12.2013]</ref>. | ||
Linia 46: | Linia 46: | ||
Powstanie parafii wiązało się z uruchomieniem szkoły. W 1789 roku funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował Dominik Schoenke. W 1935 roku do placówki uczęszczało 199 dzieci, zatrudnionych było 3 nauczycieli. | Powstanie parafii wiązało się z uruchomieniem szkoły. W 1789 roku funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował Dominik Schoenke. W 1935 roku do placówki uczęszczało 199 dzieci, zatrudnionych było 3 nauczycieli. | ||
− | Po zakończeniu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] Lutry zostały zasiedlone przez ludność polską. Obecnie miejscowość należy do najludniejszych w gminie. | + | Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] Lutry zostały zasiedlone przez ludność polską. Obecnie miejscowość należy do najludniejszych w gminie. |
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
Linia 58: | Linia 58: | ||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
− | W miejscowości działa [[ | + | W miejscowości działa [[Biblioteka Publiczna w Lutrach|biblioteka publiczna]] oraz [[Szkoła Podstawowa w Lutrach| szkoła podstawowa]]. |
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 09:11, 24 lip 2014
Lutry | |
| |
Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Lutrach
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Kolno |
Liczba ludności (2010) | 516 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Lutry (niem. Luthen, Lautern) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 516 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Leszczyński[1].
Położenie
Miejscowość leży w północno-wschodniej części Pojezierza Olsztyńskiego nad Jeziorem Luterskim, w odległości 10 km od Kolna.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona około 1341 roku. Prawdopodobnie nadawcą aktu lokacyjnego był biskup Henryk z Lutr, któremu zapewne wieś zawdzięcza swoją nazwę. Dokument lokacyjny zaginął po założeniu wsi; do jego odnowienia doszło 15 kwietnia 1375 roku. W przywileju wyznaczano 6 włók na uposażenie kościoła. W czasie wojny polsko-krzyżackiej (1519-1521) wieś udało się uniknąć zniszczeń i wyludnienia, które stanowiło największą bolączkę licznych miejscowości. Z 52 włók czynszowych jedynie 11 leżało odłogiem. Dziewięć z nich udało się zasiedlić do roku 1533. W 1584 roku biskup Marcin Kromer nadał Tomaszowi Falkowi przywilej na założenie karczmy . W 1609 roku wydano przywilej na drugi tego typu przybytek w Lutrach. W 1789 roku wieś składała się z 57 domów.
Kościół we wsi wybudowano wkrótce po założeniu miejscowości. W okresie wojen polsko-krzyżackich uniknął zniszczenia, jednak w 1550 roku został strawiony przez pożar. Został odbudowany i poświęcony w 1590 roku. Zachowany współcześnie kościół wzniesiono w stylu neogotyckim w 1860 roku. W 1848 roku do parafii w Lutrach należały wsie: Górkowo, Kikity, Młyńczysko, Młodocin, Pierwągi, Tejstymy, Wągsty, Wójtowo.
Powstanie parafii wiązało się z uruchomieniem szkoły. W 1789 roku funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował Dominik Schoenke. W 1935 roku do placówki uczęszczało 199 dzieci, zatrudnionych było 3 nauczycieli.
Po zakończeniu II wojny światowej Lutry zostały zasiedlone przez ludność polską. Obecnie miejscowość należy do najludniejszych w gminie.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
1820 - 393 osoby
1848 - 630 osób
1939 - 781 osób
Edukacja
W miejscowości działa biblioteka publiczna oraz szkoła podstawowa.
Zabytki
- Kościół pw. św. Marii Magdaleny wzniesiony w 1863 roku; wnętrze neogotyckie
- Kwatera wojenna zlokalizowana na cmentarzu parafialnym. Miejsce spoczynku 8 żołnierzy niemieckich, poległych 26 sierpnia 1914 roku oraz 1 żołnierz rosyjskiego - jeńca, zmarłego 5 listopada 1918 roku
Bibliografia
- Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.12.2013]
- Dom Warmiński [data dostępu: 12.12.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 12.12.2013]
Przypisy