Krotoszyny

Krotoszyny
Kościół w Krotoszynach, żródło: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Biskupiec
Sołectwo	Krotoszyny
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 56
Tablice rejestracyjne	NNM
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Krotoszyny
Położenie na mapie Polski Krotoszyny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Krotoszyny (Sighardisdorf, Segeharsdorf, Segersdorf, Segersdorff, w XVII w.Krotoszyn, niem. Krotoschin) – wieś sołecka w Polsce województwie warmińsko–mazurskim, powiecie nowomiejskim, gminie Biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Stanisław Krauze.

Charakterystyka fizjograficzna

Nieopodal Krotoszyn znajduje się Jezioro Księżek. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt, zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny "Jezioro Karaś", torfowiskowy "Kociołek", "Łabędź", "Uroczysko Piotrowice" oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała już w XIV w. i należała do komturstwa dzierzgońskiego. Była to początkowo niewielka osada skupiona na terenach wokół pobliskiego jeziora. W 1316 r. wieś otrzymała przywilej lokacyjny od Zakonu Krzyżackiego.

W latach 1414-1438 wieś należała do wójtostwa bratiańskiego, a następnie znalazła się w starostwie bratiańskim, w powiecie chełmińskim. W 1472 r., zaś folwark krotoszyński stał się własnością królewską. W 1772 r., w wyniku I rozbioru Polski Krotoszyny znalazły się w granicach Państwa Pruskiego. Na przełomie XIX w. i XX w. obszar Krotoszyn obejmował 2970 mórg. W poł. XX w. we wsi powstała trzyklasowa, katolicka szkoła podstawowa. Po II wojnie światowej w Krotoszynach funkcjonował posterunek milicji obywatelskiej, biblioteka publiczna i świetlica wiejska.

Liczba mieszkańców, budynków, dymów w kolejnych latach:

XIX/XX w. - 84 budynki, 29 dymów, 229 katolików i 175 ewangelików

XIX/XX w. (domena królewska) - 19 budynków, 5 dymów, 28 katolików i 67 ewangelików

Gospodarka

W miejscowości działa Fabryka Okien i Drzwi „DZIADEK” Sp. z o.o..

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej pw. Trójcy Świętej w Krotoszynach.

Zabytki

Na terenie miejscowości znajduje się kościół z XX w. oraz cmentarz z I poł. XIX w.

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883, 963 ss.