Kraszewo (gmina Lidzbark Warmiński): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
''' Kraszewo ''' (niem. ''Reichenberg'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ''' Kraszewo ''' (niem. ''Reichenberg'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat lidzbarski|powiecie lidzbarskim]], w [[Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)|gminie Lidzbark Warmiński]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. | ||
W 2010 roku miejscowość liczyła 583 mieszkańców (łącznie z [[Chełm (gm. Lidzbark Warmiński|Chełmem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Sawka]]<ref>[http://www.gminalidzbark.com/pl/aktualnosci/25-2011/198-wykaz-sotysow.html gminalidzbark.com] [05.03.2014]</ref>. | W 2010 roku miejscowość liczyła 583 mieszkańców (łącznie z [[Chełm (gm. Lidzbark Warmiński|Chełmem]]). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Jan Sawka]]<ref>[http://www.gminalidzbark.com/pl/aktualnosci/25-2011/198-wykaz-sotysow.html gminalidzbark.com] [05.03.2014]</ref>. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Miejscowość leży w odległości 6 km na południowy zachód od [[Lidzbark Warmiński| Lidzbarka Warmińskiego]]. | Miejscowość leży w odległości 6 km na południowy zachód od [[Lidzbark Warmiński| Lidzbarka Warmińskiego]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Miejscowość została założona przez [[Henryk z Lutr| Henryka z Lutr]]. Do jej powstania doszło między 1333 a 1342 rokiem. Lokacja wsi na obszarze 61,5 łana została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego [[Jan Stryprock|Jana Stryprocka]]. W XIV wieku wybudowano pierwszy kościół. W latach 40. XIV wieku przy świątyni działała szkoła parafialna. Kraszewo - podobnie jak większość miejscowości w tym okresie - zostało dotkliwie zniszczone w czasie [[wojny polsko-krzyżackie| wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521. W 1608 roku ówczesny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] odnowił przywilej lokacyjny wsi. Wszystko wskazuje na to, że zniszczenia wojenne doprowadziły do częściowego wyludnienia się Kraszewa i porzucenia uprawianej dotąd ziemi. Odnowienie przywileju przyniosło ostatecznie efekty. W 1688 roku na obszarze 60 łanów gospodarzyły łącznie 22 osoby - 2 sołtysów, 16 chłopów, 4 zagrodników. W 1651 roku spłonął miejscowy kościół, który odbudowano w 1718 roku. Dwa lata przed odbudową świątyni proboszcz Jan Jakub Burchardt wybudował na terenie cmentarza kaplicę, która pełniła także funkcję szpitala. W 1783 roku Kraszewo składało się z 42 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 252 osoby. W 1861 roku wzniesiona została zachowana do czasów obecnych wieża kościelna.U progu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] miejscowość liczyła 493 mieszkańców. Po 1945 roku Kraszewo uzyskało status wsi sołeckiej. Uruchomiona została szkoła, poczta oraz ośrodek zdrowia. W 1998 roku wieś była zamieszkana przez 596 osób. | Miejscowość została założona przez [[Henryk z Lutr| Henryka z Lutr]]. Do jej powstania doszło między 1333 a 1342 rokiem. Lokacja wsi na obszarze 61,5 łana została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego [[Jan Stryprock|Jana Stryprocka]]. W XIV wieku wybudowano pierwszy kościół. W latach 40. XIV wieku przy świątyni działała szkoła parafialna. Kraszewo - podobnie jak większość miejscowości w tym okresie - zostało dotkliwie zniszczone w czasie [[wojny polsko-krzyżackie| wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521. W 1608 roku ówczesny biskup warmiński [[Szymon Rudnicki]] odnowił przywilej lokacyjny wsi. Wszystko wskazuje na to, że zniszczenia wojenne doprowadziły do częściowego wyludnienia się Kraszewa i porzucenia uprawianej dotąd ziemi. Odnowienie przywileju przyniosło ostatecznie efekty. W 1688 roku na obszarze 60 łanów gospodarzyły łącznie 22 osoby - 2 sołtysów, 16 chłopów, 4 zagrodników. W 1651 roku spłonął miejscowy kościół, który odbudowano w 1718 roku. Dwa lata przed odbudową świątyni proboszcz Jan Jakub Burchardt wybudował na terenie cmentarza kaplicę, która pełniła także funkcję szpitala. W 1783 roku Kraszewo składało się z 42 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 252 osoby. W 1861 roku wzniesiona została zachowana do czasów obecnych wieża kościelna.U progu [[II wojna światowa| II wojny światowej]] miejscowość liczyła 493 mieszkańców. Po 1945 roku Kraszewo uzyskało status wsi sołeckiej. Uruchomiona została szkoła, poczta oraz ośrodek zdrowia. W 1998 roku wieś była zamieszkana przez 596 osób. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
*[[Gimnazjum w Kraszewie]] | *[[Gimnazjum w Kraszewie]] | ||
*[[Szkoła Podstawowa im. Karola Wojtyły w Kraszewie]] | *[[Szkoła Podstawowa im. Karola Wojtyły w Kraszewie]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
*[[lkwim:Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie|Kościół pw. św. Elżbiety]] z 1. połowy XIV stulecia. Świątynia spłonęła w roku 1651. Odbudowany w 1718 roku kościół został rozbudowany wówczas o prezbiterium. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z ok. 1800 roku. Wśród interesujących elementów wnętrza na uwagę zasługuje m.in. barokowa kaplica z XVIII wieku | *[[lkwim:Kościół pw. św. Elżbiety w Kraszewie|Kościół pw. św. Elżbiety]] z 1. połowy XIV stulecia. Świątynia spłonęła w roku 1651. Odbudowany w 1718 roku kościół został rozbudowany wówczas o prezbiterium. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z ok. 1800 roku. Wśród interesujących elementów wnętrza na uwagę zasługuje m.in. barokowa kaplica z XVIII wieku | ||
| Linia 64: | Linia 57: | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
*[[Kraszewo (powiat działdowski)|Kraszewo]] w gminie Iłowo-Osada | *[[Kraszewo (powiat działdowski)|Kraszewo]] w gminie Iłowo-Osada | ||
| − | |||
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat lidzbarski]][[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: Powiat lidzbarski]][[Kategoria: Lidzbark Warmiński (gmina wiejska)]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] | ||
Wersja z 14:35, 1 gru 2014
| Kraszewo | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | lidzbarski |
| Gmina | Lidzbark Warmiński |
| Liczba ludności (2010) | 583 [1] |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Kraszewo | |
| Położenie na mapie Polski  Kraszewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Kraszewo (niem. Reichenberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość liczyła 583 mieszkańców (łącznie z Chełmem). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Sawka[2].
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w odległości 6 km na południowy zachód od Lidzbarka Warmińskiego.
Dzieje miejscowości
Miejscowość została założona przez Henryka z Lutr. Do jej powstania doszło między 1333 a 1342 rokiem. Lokacja wsi na obszarze 61,5 łana została potwierdzona w 1359 roku przez biskupa warmińskiego Jana Stryprocka. W XIV wieku wybudowano pierwszy kościół. W latach 40. XIV wieku przy świątyni działała szkoła parafialna. Kraszewo - podobnie jak większość miejscowości w tym okresie - zostało dotkliwie zniszczone w czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521. W 1608 roku ówczesny biskup warmiński Szymon Rudnicki odnowił przywilej lokacyjny wsi. Wszystko wskazuje na to, że zniszczenia wojenne doprowadziły do częściowego wyludnienia się Kraszewa i porzucenia uprawianej dotąd ziemi. Odnowienie przywileju przyniosło ostatecznie efekty. W 1688 roku na obszarze 60 łanów gospodarzyły łącznie 22 osoby - 2 sołtysów, 16 chłopów, 4 zagrodników. W 1651 roku spłonął miejscowy kościół, który odbudowano w 1718 roku. Dwa lata przed odbudową świątyni proboszcz Jan Jakub Burchardt wybudował na terenie cmentarza kaplicę, która pełniła także funkcję szpitala. W 1783 roku Kraszewo składało się z 42 budynków. W 1818 roku wieś była zamieszkana przez 252 osoby. W 1861 roku wzniesiona została zachowana do czasów obecnych wieża kościelna.U progu II wojny światowej miejscowość liczyła 493 mieszkańców. Po 1945 roku Kraszewo uzyskało status wsi sołeckiej. Uruchomiona została szkoła, poczta oraz ośrodek zdrowia. W 1998 roku wieś była zamieszkana przez 596 osób.
Edukacja
Zabytki
- Kościół pw. św. Elżbiety z 1. połowy XIV stulecia. Świątynia spłonęła w roku 1651. Odbudowany w 1718 roku kościół został rozbudowany wówczas o prezbiterium. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z ok. 1800 roku. Wśród interesujących elementów wnętrza na uwagę zasługuje m.in. barokowa kaplica z XVIII wieku
- Neogotycka kapliczka przydrożna, pochodząca z 2. połowy XIX stulecia
- Kaplica pw. św. Rocha zlokalizowana na cmentarzu, którą wzniesiono w 1716 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Jana Jakuba Burchardta. W XVIII WI wieku kaplica pełniła także funkcję miejscowego szpitala
- Dwa klasycystyczne domy (nr 52 i 56) z przełomu XVIII i XIX wieku oraz z początku XIX stulecia
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, redaktor prowadzący Bronisław Magdziarz, t. II, Olsztyn 1999.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Przypisy
- ↑ Łącznie Kraszewo i Chełm.
- ↑ gminalidzbark.com [05.03.2014]
Zobacz też
- Kraszewo w gminie Iłowo-Osada
