Lubomino: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Kultura) |
|||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Lubomina | |dopełniacz wsi = Lubomina | ||
|zdjęcie = Lubomino. Kościół pw. św. Katarzyny.jpg | |zdjęcie = Lubomino. Kościół pw. św. Katarzyny.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Lubomino. Kościół pw. św. Katarzyny | + | |opis zdjęcia = Lubomino. Kościół pw. św. Katarzyny.<br>Fot. Igor Hrywna. Źródło: [http://mojemazury.pl/8385,Lubomino-warto-zobaczyc.html#axzz2vZoD8Omo www.mojemazury.pl] |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 40: | Linia 40: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[File:Kaplica św. Rocha w Lubominie.jpg|thumb|left|300px|Kaplica św. Rocha w Lubominie]] | + | [[File:Kaplica św. Rocha w Lubominie.jpg|thumb|left|300px|Kaplica św. Rocha w Lubominie.<br>Fot. Jacek Jaworski. Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#2633/pl/p/lubomino_-_kaplica_chrystusa_krola www.ciekawemazury.pl] ]] |
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
Wieś została założona w 1308 roku. Akt lokacji wystawił biskup warmiński [[Eberhard z Nysy]]. Odbiorcą dokumentu był jego brat Arnold, który otrzymał 120 łanów na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Na poczet mającej powstać parafii przekazano 6 łanów. Lokacja wsi została potwierdzona w 1320 roku. W XIV wieku wybudowano również kościół pw. św. Katarzyny. W czasie [[wojny polsko-krzyżackie| wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521 Lubomino zostało zniszczone. W przeciwieństwie do wielu miejscowości, które przez dłuższy czas musiały się borykać z problemem wyludnienia, Lubomino już w połowie XVI wieku było w całości zagospodarowane. Z pewnością miało to miejsce po kolejnym potwierdzeniu lokacji, które wystawił ówczesny biskup [[Maurycy Ferber]]. Lubomino było w tym czasie największą wsią na [[Warmia|Warmii]]. To właśnie na polach wokół wsi w 1602 roku przeprowadzono uroczysty przegląd wojska biskupiego. W 1783 roku miejscowość składała się ze 104 budynków. W 1807 roku Lubomino, podobnie jak wiele innych wsi, zostało spustoszone przez wojska francuskie. Miejscowy kościół strawił pożar. W 1818 roku wieś liczyła 618 mieszkańców. W 1875 roku odbudowaną świątynię konsekrował biskup [[Filip Krementz]]. W 1939 roku Lubomino było zamieszkane przez 1365 osób. | Wieś została założona w 1308 roku. Akt lokacji wystawił biskup warmiński [[Eberhard z Nysy]]. Odbiorcą dokumentu był jego brat Arnold, który otrzymał 120 łanów na [[prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Na poczet mającej powstać parafii przekazano 6 łanów. Lokacja wsi została potwierdzona w 1320 roku. W XIV wieku wybudowano również kościół pw. św. Katarzyny. W czasie [[wojny polsko-krzyżackie| wojny polsko-krzyżackiej]] w latach 1519-1521 Lubomino zostało zniszczone. W przeciwieństwie do wielu miejscowości, które przez dłuższy czas musiały się borykać z problemem wyludnienia, Lubomino już w połowie XVI wieku było w całości zagospodarowane. Z pewnością miało to miejsce po kolejnym potwierdzeniu lokacji, które wystawił ówczesny biskup [[Maurycy Ferber]]. Lubomino było w tym czasie największą wsią na [[Warmia|Warmii]]. To właśnie na polach wokół wsi w 1602 roku przeprowadzono uroczysty przegląd wojska biskupiego. W 1783 roku miejscowość składała się ze 104 budynków. W 1807 roku Lubomino, podobnie jak wiele innych wsi, zostało spustoszone przez wojska francuskie. Miejscowy kościół strawił pożar. W 1818 roku wieś liczyła 618 mieszkańców. W 1875 roku odbudowaną świątynię konsekrował biskup [[Filip Krementz]]. W 1939 roku Lubomino było zamieszkane przez 1365 osób. | ||
| Linia 47: | Linia 47: | ||
W miejscowości działa poczta, ośrodek zdrowia, apteka oraz restauracja. Funkcjonuje również [[ Gminna Biblioteka Publiczna w Lubominie| Gminna Biblioteka Publiczna]] oraz [[Klub Integracji Społecznej w Lubominie| Klub Integracji Społecznej]]. W 1998 roku Lubomino liczyło 1166 mieszkańców. | W miejscowości działa poczta, ośrodek zdrowia, apteka oraz restauracja. Funkcjonuje również [[ Gminna Biblioteka Publiczna w Lubominie| Gminna Biblioteka Publiczna]] oraz [[Klub Integracji Społecznej w Lubominie| Klub Integracji Społecznej]]. W 1998 roku Lubomino liczyło 1166 mieszkańców. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[File:Zabytkowy krzyż na cmentarzu katolickim w Lubominie.jpg|thumb|left|300px|Zabytkowy krzyż na cmentarzu katolickim w Lubominie]] | + | [[File:Zabytkowy krzyż na cmentarzu katolickim w Lubominie.jpg|thumb|left|300px|Zabytkowy krzyż na cmentarzu katolickim w Lubominie.<br>Źródło: [http://lubomino.wm.pl/3548-10396,Lubomino-stary-cmentarz,83128.html? www.lubomino.wm.pl] ]] |
== Edukacja == | == Edukacja == | ||
Wersja z 14:16, 15 gru 2014
| Lubomino | |
| | |
 Lubomino. Kościół pw. św. Katarzyny.
Fot. Igor Hrywna. Źródło: www.mojemazury.pl | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | lidzbarski |
| Gmina | Lubomino |
| Liczba ludności (2010) | 1186 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Lubomino | |
| Położenie na mapie Polski  Lubomino | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Lubomino (niem. Arnsdorf) – wieś gminna położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino, siedziba władz gminy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
W 2010 roku miejscowość liczyła 1186 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą: Lubomino i Karbówka. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edward Puzio[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość leży w w pobliżu Jeziora Tonka, w odległości 10 km na południowy wschód od Ornety.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1308 roku. Akt lokacji wystawił biskup warmiński Eberhard z Nysy. Odbiorcą dokumentu był jego brat Arnold, który otrzymał 120 łanów na prawie chełmińskim. Na poczet mającej powstać parafii przekazano 6 łanów. Lokacja wsi została potwierdzona w 1320 roku. W XIV wieku wybudowano również kościół pw. św. Katarzyny. W czasie wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521 Lubomino zostało zniszczone. W przeciwieństwie do wielu miejscowości, które przez dłuższy czas musiały się borykać z problemem wyludnienia, Lubomino już w połowie XVI wieku było w całości zagospodarowane. Z pewnością miało to miejsce po kolejnym potwierdzeniu lokacji, które wystawił ówczesny biskup Maurycy Ferber. Lubomino było w tym czasie największą wsią na Warmii. To właśnie na polach wokół wsi w 1602 roku przeprowadzono uroczysty przegląd wojska biskupiego. W 1783 roku miejscowość składała się ze 104 budynków. W 1807 roku Lubomino, podobnie jak wiele innych wsi, zostało spustoszone przez wojska francuskie. Miejscowy kościół strawił pożar. W 1818 roku wieś liczyła 618 mieszkańców. W 1875 roku odbudowaną świątynię konsekrował biskup Filip Krementz. W 1939 roku Lubomino było zamieszkane przez 1365 osób.
Po zakończeniu II wojny światowej we wsi uruchomiono centrum handlowo-usługowe wraz z gimnazjum.
W miejscowości działa poczta, ośrodek zdrowia, apteka oraz restauracja. Funkcjonuje również Gminna Biblioteka Publiczna oraz Klub Integracji Społecznej. W 1998 roku Lubomino liczyło 1166 mieszkańców.
Edukacja
Gospodarka
W Lubominie działają firmy handlowo-usługowe, sklepy spożywczo-przemysłowe, piekarnie, firmy budowlane, zakłady stolarskie. Funkcjonuje gabinet weterynaryjny, centrum rekreacyjno-sportowe, zakład krawiecki, firma transportowa.
Kultura
W miejscowości istnieje Stowarzyszenie "ZŁOTY KŁOS" oraz Stowarzyszenie Aktywnych Mieszkańców "LUBIMY LUBOMINO".
Ludzie związani z miejscowością
- Józef Tuławski (1698-1774) - proboszcz w Lubominie, kanonik dobromiejski, matematyk, współautor mapy Warmii
Sport
W miejscowości działa Gminne Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe oraz Uczniowski Klub Sportowy "Trops",
Zabytki
- Gotycki kościół parafialny pw. św. Katarzyny, wydbudowany w latach 1340-1370; obudowany na początku XIX stulecia; w 1922 roku został odnowiony. Ołtarz główny pochodzi z 1721 roku, ołtarze boczne powstały kolejno w 1740 i 1742 roku. We wnętrzu zachowała się również m. in. ambona z 1815 roku, granitowa kropielnica z XVI stulecia, późnogotycki krucyfiks z lat 1520-1530
- Kapliczka św. Rocha, wzniesiona w stylu barokowym w 1617 roku
- Zabytkowe domy nr 4 i 38 z XIX stulecia
- Trzy kapliczki przydrożne, wzniesione w XIX wieku
- Barokowa kapliczka przydrożna z XVIII wieku
- Przykościelna, późnogotycka kapliczka z rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem
- Mogiła niemieckiego żołnierza poległego 19 I 1916 roku, zlokalizowana na dawnym cmentarzu ewangelickim
- Cmentarz katolicki, zlokalizowany w centrum wsi; najstarsze nagrobki pochodzą z XIX wieku
Bibliografia
- Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
- Chrzanowski Tadeusz, Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii, Olsztyn 1978.
- Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
- Lodzińska Ewa, Warmia i Mazury, Warszawa 2012.
- Polska Niezwykła: województwo warmińsko-mazurskie, red. Ewa Lodzińska i in., Warszawa 2008.
- Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1992.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]
- Ciekawe Mazury.pl [data dostępu: 10.03.2014]
- Dom Warmiński [data dostępu: 10.03.2014]
- Lubomino.wm.pl [data dostępu: 10.03.2014]
- Olsztyńska Strona Rowerowa [data dostępu: 10.03.2014]
Przypisy
- ↑ http://www.lubomino.ug.gov.pl/solectwa/ [data dostępu: 5.03.2014]
