Samborowo

Samborowo
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Ostróda
Liczba ludności (2010)	1 521
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-100 Ostróda
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Samborowo
Położenie na mapie Polski Samborowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Samborowo (niem. Bergfriede) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 1 521 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Tadeusz Pypczyński .

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie), w odległości 10 km na południowy zachód od Ostródy.

Dzieje miejscowości

Nazwa wsi wywodzi się z języka staropruskiego. Pierwsze wzmianki o miejscowości pojawiły się w 1437 roku. Nadania ziemskie miały miejsce w 1351, 1365 i 1419 roku. W latach 1437–1438 wieś liczyła 53 radła. W 1539 roku miejscowość była wsią książęcą składającą się z 14 gospodarstw. W 1540 roku w Samborowie mieszkali wolni Prusowie, sołtys, pszczelarz, karczmarz i rybak. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać w okolice po zakończeniu wojny trzynastoletniej w roku 1466. W 1590 roku we wsi posługę duchowną pełnił pastor ze Smykowa. W 1621 roku Samborowo nadal liczyło 47 radeł.W XVII wieku zaczęła przeważać ludność polska. We wcześniejszych okresach Samborowo licznie zamieszkiwali Prusowie o niemieckich nazwiskach. Miejscowość padał ofiarą epidemii dżumy pustoszącej Prusy w latach 1709-1711. W XIX wieku w Samborowie znajdowała się stacja kolejowa, oberża, działał tartak i mleczarnia.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1861 r. – 519 osób

• 1910 r. – 529 osób, w tym 195 Polaków

• 1939 r. – 906 osób

Kultura

W miejscowości działa Gminny Ośrodek Kultury. Zorganizowano tutaj m.in. Gminny Konkurs Rękodzieła „Boże Narodzenie w Tradycji Polskiej”.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.

Zabytki

• dwie wieże obronne mostu kolejowego na Drwęcy, wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków

Turystyka

• szlaki piesze:
  • Szlak Grunwaldzki: Waplewo – Samborowo (szlak niebieski) o długości 60,80 km – przebieg trasy: Waplewo – Sitno – Ulnowo – Grunwald – Samin – Marcinkowo – Dylewo – Jezioro Francuskie – Pietrzwałd – Naprom – Samborowo
  • szlak Samborowo – Łąkorek – przebieg trasy: Samborowo – Makowo – Iława – Radomno – Łąkorek
  • Szlak św. Jakuba: Olsztyn – Lipowiec – przebieg trasy: Olsztyn – Łupstych – Gietrzwałd – Tomaryny – Guzowy Piec – Parwółki – Stare Jabłonki – Ostróda – Samborowo – Frednowy – Tynwałd – Szałkowo – Iława – Radomno – Nowe Miasto Lubawskie – Lipowiec – dalej do Torunia
• szlaki rowerowe:
  • o długości 20 km – przebieg trasy: Kaletka – Samborowo – Boguszewo – jezioro Gil Mały – Ostrów Wielki – Rezerwat Iłgi – Kaletka
  • o długości 67 km – przebieg trasy: Waplewo – Jadamowo – Sitno – Łubianek – Łubian – Ulnowo – Grunwald – Samin – jezioro Dąbrówno – Dylewo-Góra Dylewska – Pietrzwałd – Samborowo
• szlak kajakowy o długości 79 km – przebieg trasy: Idzbark – Ostróda – Samborowo – Nowe Miasto Lubawskie – Kurzętnik – Nielbark

Ludzie związani z miejscowością

• Edmund Kajetanek (ur. 1930) – działacz kulturalny i oświatowy, pedagog, rzeźbiarz amator

Bibliografia

1. Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
2. Gąsiorowski Andrzej, Podróże historyczne i krajoznawcze po pograniczu pruskim 1466–1939, Olsztyn 2005.
3. Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
4. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
5. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
6. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
7. Bank Danych Lokalnych GUS [13.08.2013]
8. Deutsche Verwaltungsgeschichte [13.08.2013]
9. Olsztyńska Strona Rowerowa [13.08.2013]