Jezioro Tałty

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 22:40, 20 lut 2015 autorstwa MagdaZ (dyskusja | edycje) (Jakość wód)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Tałty

Widok z lotu ptaka.Źródło: pensjonacik-krystyna.plWidok z lotu ptaka.
Źródło: pensjonacik-krystyna.pl
Powierzchnia 1160.40ha
Wymiary 12500.0m / 1800.0m
Średnia głębokość 14.0m
Maksymalna głębokość 50.8m
Długość brzegu 31000.0m
Objętość 181022.4 tys. m3
Klasa czystości I-II
Wysokość n.p.m. 116.0 m.n.p.m.
53°51′08″N 21°31′27″E53°51′08″N 21°31′27″E


Jezioro Tałty (niem. Talter Gewässer, w średniowieczu zwane Dobegast) – najgłębsze jezioro rynnowe w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich leżące w dorzeczu Pisy. Jezioro o dobrze rozwiniętej linii brzegowej, z wieloma cyplami i zatokami. Brzegi przeważnie wysokie, pagórkowate, strome, tylko południowa część wschodniego brzegu jest płaska i częściowo podmokła. Jezioro skąpo zarośnięte.

Ukształtowanie

Jezioro Tałty wypełnia część wielkiej rynny polodowcowej, która na odcinku od Rynu do Rucianego-Nidy ma długość 35 km. Jezioro Tałty stanowi jeden ciąg z Jeziorem Ryńskim o długości 20 km i powierzchni 18,3 km² (Dane Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie). Do brzegów zbiornika przylegają 4 wsie (Skorupki, Tałty, Stare Sady, Jora Wielka). Południowy kraniec jeziora znajduje się w obrębie miasta Mikołajki. Jezioro ma największą szerokość 1,8 km na wysokości Kanału Tałckiego, a najwęższe jest od strony Mikołajek.

Jakość wód

Zbiornik jest w znacznym stopniu zasilany wodami dopływającymi bezpośrednio z Jeziora Ryńskiego, a także Kanałem Tałckim od strony jezior Niegocin, Jagodne, Szymon, Tałtowisko. Posiada również siedem mniejszych dopływów, są to rowy melioracyjne oraz połączenie z jeziorami: Jorzec i Miałkie. Stan czystości dopływów w odniesieniu do norm przewidzianych dla wód płynących odpowiada I-II klasie czystości.

Przyroda

Litoral zespołu Ryńskie-Tałty zajmuje 14% powierzchni jezior, z tego połowę zajmują rośliny zanurzone, m.in. ramienice i rdestnice. W zlewni występują gleby bielicowe i brunatne, brzeg jeziora w przeważającej części wysokie, pagórkowate i strome. Pod względem stanu czystości jezioro zakwalifikowano do trzeciej klasy, o wyniku decydowały głównie parametry fizykochemiczne - niekorzystne warunki tlenowe, duża zasobność w biogeny i materię organiczną. Najpopularniejsze gatunki ryb występujące w zbiorniku: leszcz, lin, sandacz, szczupak, węgorz.

Bibliografia

Pascal-Przewodnik, Wielkie Jeziora Mazurskie
mojemazury.pl [30.06.2014]
"Giżycko, Z dziejów miasta i okolic", Wydawnictwo Pojezierze, Olsztyn, 1983
pl.wikipedia.org [30.06.2014]