Henryk III Sorbom

Henryk III Sorbom
Henryk III Sorbom
Data i miejsce urodzenia	ok. 1340 r. Elbląg
Data i miejsce śmierci	12 stycznia 1401 r. Lidzbark Warmiński
Miejsce spoczynku	Katedra fromborska

Henryk III Sorbom (ur. ok. 1340 r. w Elblągu, zm. 12 stycznia 1401 r. w Lidzbarku Warmińskim) – biskup warmiński w latach 1373–1401.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Henryk III Sorbom studiował w Pradze.

Działalność

Henryk w 1365 r. był pisarzem dworskim, a od 1366 r. do 1373 pełnił funkcję sekretarza króla Karola IV Luksemburczyka. Dzięki jego protekcji otrzymał w 1365 r. prowizję na kanonię warmińską. W 1372 r. został proboszczem w Weidenau na Śląsku Austriackim, 26 marca kanonikiem wrocławskim, a 15 kwietnia kanonikiem przy katedrze św. Piotra w Wyszehradzie koło Pragi. Papież Grzegorz XI powołał Henryka III Sorboma na biskupa warmińskiego 5 września 1373 r.
Henryk przejął biskupstwo warmińskie po Janie Stryprocku. Musiał załagodzić konflikt z Zakonem krzyżackim. Ostatecznie udało się to w 1374 r. w Elblągu. Biskupstwo warmińskie utraciło wówczas wiele kilometrów swojego terytorium.
Sorbom popadł w konflikt z mieszkańcami Braniewa. Wygrał go jednak, gdyż miasto musiało zapłacić na rzecz biskupa grzywnę. W 1349 r. po raz kolejny mieszczanom z Braniewa nie spodobała się polityka gospodarcza biskupa, który kazał połączyć stare miasto z nowym miastem. W Braniewie wybuchł bunt, który Henryk stłumił zbrojnie. Ostatecznie uchylił swoją decyzję o połączeniu obu części miasta.
Biskup dbał o rozwój nauki i sztuki. Troszczył się także o wykształcenie kapłanów pochodzenia pruskiego. Gościł na swoim dworze wielu znanych uczonych: Mateusza z Krakowa, Mikołaja z Poznania.
Sorbom dokończył budowę zamku lidzbarskiego, zamku reszelskiego, katedry fromborskiej oraz rozbudował zespół kolegiacki w Dobrym Mieście. Konsekrował m.in. kościoły w Ornecie, Bisztynku, Opinie, Tolkmicku, Dobrym Mieście, Nowym Kawkowie, Świątkach. Ufundował też kościół pw. św. Anny i św. Szczepana w Barczewie.
W 1348 r. zatwierdził nowe statuty kapituły warmińskiej, a w 1395 r. przeprowadził synod diecezjalny.

Lokował nowe miejscowości, m.in. Barczewko, Biskupiec, Cerkiewnik, Derc, Jesionowo, Stary Dwór. Z nadania biskupa pochodzi też Nerwik, Pudląg, Stryjewo i Węgój.

Ciekawostki

• Do naszych czasów zachował się kielich biskupa, datowany na 1379 r., pochodzący z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.