Turzyca nitkowata

Turzyca nitkowata
Carex lasiocarpa
Ehrh.
Turzyca nitkowata. Fot. Matti Virtala. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny naczyniowe
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca nitkowata
Synonimy

Turzyca nitkowata (Carex lasiocarpa Ehrh.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych (turzycowatych; Cyperaceae).

Morfologia

Jest to bylina tworząca cienkie rozłogi. Łodyga jest prosto wzniesiona, sztywna, cienka, prawie obła, gładka lub u góry szorstka, wysokości 0,3–1 m. W dolnej części jest otulona sieciowanymi, żółtobrunatnymi i lśniącymi pochwami liściowymi. Liście są sine, rynienkowate, nieznacznie krótsze od łodygi, brzegiem podwinięte, prosto wzniesione, o bardzo wąskiej blaszce szerokości 0,5–2 mm.

Roślina jednopienna. Kwiaty są rozdzielnopłciowe, zebrane w kłosy wyrastające w kątach przysadek, tworzące złożony kwiatostan. Szczytowe kłosy męskie w liczbie 1–3, długości ok. 4 cm, grubości 2 mm. Kłosy żeńskie, w liczbie 1–4, są jajowate do cylindrycznych, dolne najczęściej szypułkowe, wyższe siedzące, długości 1–2(3) cm, grubości 6–7 mm. Dolne podsadki są najczęściej dłuższe od kwiatostanu. Przysadki kwiatów męskich są wąskolancetowate, długości 5–7 mm, szerokości 1 mm, zaś żeńskich lancetowate, zaostrzone do kolczastych, ciemnobrązowe, długości 3,5–5 mm, szerokości 1–1,5 mm. Kwiaty męskie o trzech pręcikach, żeńskie z jednym słupkiem o trzech znamionach. Pęcherzyki są podłużnie jajowate, niewyraźnie unerwione, z krótkim, dwuząbkowym dzióbkiem, żółtobrunatne, gęsto orzęsione, długości 3,5–5 mm, szerokości ok. 2 mm.

Turzyca ta kwitnie w Polsce od czerwca do lipca. Owocem jest trójkanciasty, odwrotnie jajowaty orzeszek, długości 2 mm, szerokości 1 mm, otoczony pęcherzykiem.

Rozmieszczenie i ekologia

Turzyca nitkowata występuje wokółbiegunowo w strefie chłodnych klimatów umiarkowanych Eurazji i Ameryki Północnej. W Polsce jest to gatunek rodzimy, dość pospolity na niżu, rzadszy w górach. Szczególnie częsty jest na Pojezierzu Pomorskim i Mazurskim, na Podlasiu i Polesiu. Na Wyżynie Małopolskiej, Lubelskiej i na Roztoczu występuje w rozproszeniu. W Karpatach występuje tylko na pojedynczych stanowiskach na torfowiskach.

Na Warmii i Mazurach gatunek ten spotkać można m.in. w obszarach Natura 2000 Jezioro Karaś, Mazurskie Bagna i Torfowisko Zocie oraz w rezerwacie "Jezioro Martwe".

Roślina ta zasiedla gleby torfowe, głównie torfowiska przejściowe na brzegach zbiorników wodnych. Jest gatunkiem charakterystycznym zespołu szuwaru Caricetum lasiocarpae.

Wartość użytkowa

Tworzy pło narastające na jeziora humotroficzne.

Ciekawostki

Turzyca nitkowata tworzy mieszańce z turzycą błotną (Carex acutiformis), turzycą brzegową (Carex riparia), turzycą dzióbkowatą (Carex rostrata) i turzycą pęcherzykowatą (Carex vesicaria).

Bibliografia

pl.wikipedia.org, turzyca nitkowata [25.06.2014]