Łąkorz

Łąkorz
Muzeum w Łąkorzu, źródłó: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowmiejski
Gmina	Biskupiec
Sołectwo	Łąkorz
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Łąkorz
Położenie na mapie Polski Łąkorz
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Łąkorz (przed 1415 r. – Linker, Alde Linkor, Lynkorn, Gross Linker, 1570 – Łąkorz Wielki, niem. Lonkorz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. Do 1954 roku istniała gmina Łąkorz.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Łąkorz. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny "Jezioro Karaś", torfowiskowy "Kociołek", "Łabędź", "Uroczysko Piotrowice" oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.

Dzieje miejscowości

Osadnictwo na terenie Łąkorza występowało już w epoce rzymskiej. Z tego okresu znaleziono pod Łąkorzem dwie monety rzymskie: Antoniusa Piusa (131-161 r. n.e.) i jego żony Faustyny ( † 141). Wieś powstała w średniowieczu, w pierwszej połowie XIV w. Nazwa wsi pochodzi od słów: "łąki" oraz "orka". W średniowieczu wieś była własnością Zakonu Krzyżackiego i należała pod względem administracyjnym do komturstwa radzyńskiego. W 1414 r. teren wsi zajmował 67 łanów. W 1439 r. wielki mistrz Paweł Russdorf nadał Hanskowi Kaschlo 7 łanów ziemi. Kaschlo otrzymał przywilej swobodnego połowu ryb w Jeziorze Płowęż.

Po 1466 r. Łąkorz był własnością Królestwa Polskiego i pod względem administracyjnym należał do starostwa radzyńskiego. Na przełomie XIX/XX w. obszar wsi wynosił 4892 mórg. We wsi były 134 budynki i 64 dymy. W tym okresie mieszkało tutaj 534 katolików i 91 ewangelików. W czasie II wojny światowej we wsi Łąkorz zginęło 87 osób narodowości polskiej.

Gospodarka

We wsi znajduje się przedsiębiorstwo Autostrefa Rocar, Zakład Produkcji Stolarki Budowlanej "Rydpol", Drewtur, usługi transportowe, punkt unasieniania zwierząt, salon fryzjerski, agroturystyka.

Kultura

Działa tu Muzeum założone w 1995 r. i Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dziedzictwa Kulturowego.

Edukacja

We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II.

Kościół w Łąkorzu, źródłó: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.

Religia

Znajduje się tutaj siedziba parafii rzymskokatolickiej pw. św. Mikołaja.

Zabytki

We wsi znajduje się: gotycki kościół, ołtarz późnorenesansowy - ufundowany przez Samuela Łaskiego w 1695 r., pomnik pamięci pomordowanych w II wojnie światowej - mieszkańców parafii w Łąkorzu oraz cmentarz parafialny z zabytkowymi grobami.

Bibliografia

Kulpa Joanna, Łąkorz, mała wieś w wielkiej historii, Poligraf 2011, 240 ss.

http://www.gminabiskupiec.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=6&subsub=25&menu=121&strona=1, 12.09.2013.