Wólka: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Wólka | |nazwa = Wólka | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Wólki | |dopełniacz wsi = Wólki | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Wólka''' (niem. ''Dietrichswalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski |powiecie piskim]], w [[Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|gminie Ruciane–Nida]]. Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy (później gromady) [[Gmina Ukta|Ukta]] w [[Powiat mrągowski|powiecie mrągowskim]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 r. liczyła 93 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Dorota Bogucka]]<ref> [http://bip.ruciane-nida.pl/index.php?k=113 Strona Gminy Ruciane-Nida] </ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], na terenie [[Puszcza Piska|Puszczy Piskiej]], na zachód od [[Ruciane-Nida|Rucianego-Nidy]], a na południe od drogi wojewódzkiej nr 610 Ruciane–Nida – [[Piecki]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Wieś powstała w 1700 roku jako osada szkatułowa z prawem chełmińskim na 2 łanach, w leśnej okolicy zwanej Świńskim Laskiem (niem. ''Swini Lasseck''). Niemiecka nazwa wsi pochodzi od leśniczego Dytryka (Dietricha) Polkeina. Około 1750 roku | + | Wieś powstała w 1700 roku jako [[Osada szkatułowa| osada szkatułowa]] z [[Prawo chełmińskie|prawem chełmińskim]] na 2 łanach, w leśnej okolicy zwanej Świńskim Laskiem (niem. ''Swini Lasseck''). Niemiecka nazwa wsi pochodzi od leśniczego Dytryka (Dietricha) Polkeina. Około 1750 roku funkcjonował we wsi folwark (stąd polska nazwa Wólka), należący do majątku w [[Śwignajno|Śwignajnie]]. Do momentu utworzenia [[Parafia ewangelicka w Ukcie|parafii w Ukcie]] wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Piszu|parafii w Piszu]]. |
Szkoła we wsi powstała około 1800 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci. | Szkoła we wsi powstała około 1800 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci. | ||
| − | W czasie działań wojennych w 1945 roku w Wólce spalono 6 budynków. W latach | + | W czasie działań [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| wojennych]] w 1945 roku w Wólce spalono 6 budynków. W latach 1946–1947 wieś została niemal całkowicie zasiedlona przez osadników z Polski centralnej. Wólkę zelektryfikowano w 1962 roku. Od 1960 roku działał we wsi sklep. Przez prawie 25 lat sołtysem wsi był [[Jan Pietkiewicz]] (począwszy od 1951 roku). Wieś ma charakter rolniczy, ale istnieje też możliwość wynajęcia pokoju w gospodarstwie [[Agroturystyka| agroturystycznym]]; część mieszkańców znalazła zatrudnienie poza wsią. |
| − | Aktualnie | + | Aktualnie Wólka jest siedzibą sołectwa. |
| − | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych | + | Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach: |
| − | 1785 – 19 gospodarstw | + | *1785 r. – 19 gospodarstw |
| − | 1839 – 120 osób, 13 gospodarstw | + | *1839 r. – 120 osób, 13 gospodarstw |
| − | 1857 – 155 osób | + | *1857 r. – 155 osób |
| − | 1864 – 128 osób | + | *1864 r. – 128 osób |
| − | 1867 – 161 osób | + | *1867 r. – 161 osób |
| − | 1933 | + | *1933 r. – 249 osób |
| − | 1939 – 197 osób, 14 gospodarstw | + | *1939 r. – 197 osób, 14 gospodarstw |
| − | 1949 – 20 gospodarstw | + | *1949 r. – 20 gospodarstw |
| − | 1970 – 92 osoby, 18 gospodarstw | + | *1970 r. – 92 osoby, 18 gospodarstw |
| − | 1978 – 70 osób, 13 gospodarstw | + | *1978 r. – 70 osób, 13 gospodarstw |
| − | 1987 – 97 osób | + | *1987 r. – 97 osób |
| − | + | == Zabytki == | |
| + | *kilka przykładów budownictwa z początku XX wieku: domy i zabudowania gospodarcze (zagrody nr 2 i 7) | ||
| + | *zespół budynków szkolnych z okresu międzywojennego: szkoła i budynek gospodarczy | ||
| + | *dawny [[Cmentarz ewangelicki w Wólce|cmentarz ewangelicki]] z lat 40. XIX wieku, na południe od wsi, na skraju lasu | ||
| + | *dawny cmentarz ewangelicki z lat 40. XIX wieku, rodzinny, na południe od wsi, wśród pól | ||
| − | + | ==Bibliografia == | |
| − | + | Bielawny Krzysztof, ''Nekropolie w granicach parafii ewangelickich Nawiady, Piecki i Stara Ukta'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 162–211.<br/> | |
| − | + | von Hippel Rudolf, ''Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868'', Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.<br/> | |
| − | + | ''Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1975.<br/> | |
| − | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> | |
| − | + | Śliwiński Józef, ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'', Olsztyn 1993.<br/> | |
| − | + | Żurkowska Tekla, ''Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie'', Olsztyn 2008.<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/sensburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [25.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [25.08.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.bip.ruciane-nida.pl/zalaczniki/prawo/130215093910.pdf/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [25.08.2013] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 99: | Linia 91: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | + | [[Kategoria: Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1601-1700]] | |
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 14:36, 29 cze 2016
| Wólka | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Ruciane-Nida |
| Liczba ludności (2010) | 93 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-220 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wólka | |
| Położenie na mapie Polski  Wólka | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wólka (niem. Dietrichswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane–Nida. Do 1972 roku wieś wchodziła w skład gminy (później gromady) Ukta w powiecie mrągowskim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 93 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Dorota Bogucka[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, na terenie Puszczy Piskiej, na zachód od Rucianego-Nidy, a na południe od drogi wojewódzkiej nr 610 Ruciane–Nida – Piecki.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1700 roku jako osada szkatułowa z prawem chełmińskim na 2 łanach, w leśnej okolicy zwanej Świńskim Laskiem (niem. Swini Lasseck). Niemiecka nazwa wsi pochodzi od leśniczego Dytryka (Dietricha) Polkeina. Około 1750 roku funkcjonował we wsi folwark (stąd polska nazwa Wólka), należący do majątku w Śwignajnie. Do momentu utworzenia parafii w Ukcie wieś należała do parafii w Piszu.
Szkoła we wsi powstała około 1800 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci.
W czasie działań wojennych w 1945 roku w Wólce spalono 6 budynków. W latach 1946–1947 wieś została niemal całkowicie zasiedlona przez osadników z Polski centralnej. Wólkę zelektryfikowano w 1962 roku. Od 1960 roku działał we wsi sklep. Przez prawie 25 lat sołtysem wsi był Jan Pietkiewicz (począwszy od 1951 roku). Wieś ma charakter rolniczy, ale istnieje też możliwość wynajęcia pokoju w gospodarstwie agroturystycznym; część mieszkańców znalazła zatrudnienie poza wsią.
Aktualnie Wólka jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:
- 1785 r. – 19 gospodarstw
- 1839 r. – 120 osób, 13 gospodarstw
- 1857 r. – 155 osób
- 1864 r. – 128 osób
- 1867 r. – 161 osób
- 1933 r. – 249 osób
- 1939 r. – 197 osób, 14 gospodarstw
- 1949 r. – 20 gospodarstw
- 1970 r. – 92 osoby, 18 gospodarstw
- 1978 r. – 70 osób, 13 gospodarstw
- 1987 r. – 97 osób
Zabytki
- kilka przykładów budownictwa z początku XX wieku: domy i zabudowania gospodarcze (zagrody nr 2 i 7)
- zespół budynków szkolnych z okresu międzywojennego: szkoła i budynek gospodarczy
- dawny cmentarz ewangelicki z lat 40. XIX wieku, na południe od wsi, na skraju lasu
- dawny cmentarz ewangelicki z lat 40. XIX wieku, rodzinny, na południe od wsi, wśród pól
Bibliografia
Bielawny Krzysztof, Nekropolie w granicach parafii ewangelickich Nawiady, Piecki i Stara Ukta, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 162–211.
von Hippel Rudolf, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19–20, 2010–2011, ss. 83–157.
Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1975.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
Żurkowska Tekla, Mazurskie cmentarze. Symbole w krajobrazie, Olsztyn 2008.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [25.08.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [25.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Biała Piska [25.08.2013]
Przypisy
