Krzyżewko
Krzyżewko | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olecki |
Gmina | Wieliczki |
Sołectwo | Godziejewo |
Liczba ludności (2010) | 32 |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Krzyżewko (niem. Krzysöwken, od 1927 r. Kreuzdorf) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki, w sołectwie Godziejewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Wieś w 2010 roku liczyła 32 mieszkańców[1]. Wieś wchodzi w skład sołectwa Godziejewo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jan Cieślukowski[2].
Położenie
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 13 km na wschód od Olecka i 12 km na północny wschód od Wieliczek, przy granicy z województwem podlaskim.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1559 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał kościelnemu wieliczkowskiemu Januszowi Kirchnerowi z Niedźwiedzkich sześć łanów boru (60 grzywien za każdy łan). W zamian Janusz został zobowiązany do służenia księciu podczas polowań oraz strzeżenia granicy litewskiej; otrzymał on zarazem dziesięcioletnią wolniznę ze względu na konieczność karczunku lasu. Była to jedna z kilku osad założonych wówczas przy granicy przez wspomnianego starostę; wszystkie założone zostały na podobnych nadaniach (zob. Krzyżewo, Godziejewo, Urbanki, Rynie). Od nazwiska pierwszego właściciela dobra te zwano również Janowiczami. Na przełomie XVIII i XIX wieku wieś była zamieszkana przez wolnych chłopów. Krzyżewko należało do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.
Szkołę we wsi założono w drugiej połowie XVIII wieku (około 1763–1786). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 23 uczniów.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 87 osób
- 1925 r. – 64 osoby
- 1933 r. – 59 osób
- 1939 r. – 69 osób
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Szczecinkach.
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Krzyżewko i Godziejewo
- ↑ Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]