Parafia greckokatolicka pw. Świętego Mikołaja w Baniach Mazurskich

Parafia greckokatolicka pw. Świętego Mikołaja w Baniach Mazurskich
Cerkiew parafialna. Źródło: www.cerkiew.nazwa.pl [22.10.2014]
Siedziba	Banie Mazurskie
Adres	ul. Konopnickiej 31, 19-520 Banie Mazurskie
Data powołania	1954 r.
Wyznanie	katolickie
Kościół	obrządku bizantyjsko-ukraińskiego
Archieparchia	przemysko-warszawska
Dekanat	węgorzewski
Cerkiew	cerkiew pw. św. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne	19 grudnia

Parafia greckokatolicka pw. Świętego Mikołaja – greckokatolicka parafia leżąca w dekanacie węgorzewskim, należącym do archieparchii przemysko-warszawskiej. Erygowana w 1954 r. Mieści się przy ul. Konopnickiej 31 w Baniach Mazurskich. Od 2000 r. proboszczem parafii jest o. Orest Bazyli Pidłypczak OSBM.

Historia parafii

W konsekwencji Akcji Wisła przedstawiciele społeczności ukraińskiej zostali wysiedleni ze swych rodzinnych terenów i przesiedleni na tereny Bań Mazurskich. Przesiedleńcy byli grekokatolikami i nie posiadali własnej parafii, w której mogliby praktykować własny obrządek. Z tego powodu byli związani z parafią rzymskokatolicką. Obecna świątynia, z której korzystają wierni Kościoła grekokatolickiego po 1945 r. należała do wiernych z parafii rzymskokatolickiej. W 1948 r. miało miejsce ważne wydarzenie dla późniejszej parafii greckokatolickiej św. Mikołaja. W połowie września tego roku na proboszcza parafii rzymskokatolickiej powołano ks. Włodzimierza Boziuka. Mimo, iż był on duchownym greckokatolickim nie mógł odprawiać mszy dla grekokatolików. Jednakże, gdy nadeszły Święta Wielkanocne (1954 r.) ks. Boziuk zezwolił na odśpiewanie pieśni ukraińskich pomimo, że msza odbywała się w obrządku rzymskokatolickim. Wieść o tym szybko się rozeszła, a proboszcza przeniesiono. Jednak dla tamtejszych grekokatolików był to pierwszy krok do utworzenia własnej parafii. Z tego względu niekiedy podaje się, że rok 1954 jest datą jej powołania.

W latach 1954–1957 proboszczem w Baniach Mazurskich został ks. Surowiec, który podczas ważniejszych ukraińskich świąt celebrował wiernym grekokatolikom dodatkową liturgię w obrządku łacińskim. W dniu 23 kwietnia 1957 r. ks. Eugeniusz Uscki odprawił pierwsze w Baniach Mazurskich nabożeństwo greckokatolickie. Od tego czasu msze takie odbywają się regularnie, z tego względu tę datę przyjmuje się jako oficjalny dzień powołania parafii pw. św. Mikołaja w Baniach Mazurskich. W 1975 r. grekokatolicy celebrowali liturgię we własnej cerkwi pw. św. Mikołaja.
Do parafii należą następujące miejscowości: Boćwinka, Gąbrówka, Gołdap, Grodzisko, Gryżewo, Jagiele, Kierzki, Kulsze, Lisy, Mieczykówka, Miczuły, Piłaki Małe, Popioły, Rogale, Sapałówka, Skaliszkiejny, Stadnice, Surminy, Ściborki, Widgiry, Wólka, Wróbel, Zakałcze, Zapały, Zawady, Ziemiany, Żabin.

Obiekt parafialny

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego i grekokatolickiego podęli wspólne starania mające na celu uzyskanie zgody na wyremontowanie zniszczonego w czasie II wojny światowej budynku kościelnego należącego pierwotnie do ewangelików. Na początku października 1972 r. zgodę otrzymano. Ze świątyni korzystali zarówno wierni rzymskokatoliccy, jak i grekokatolicy. Od Wigilii 1975 r. świątynia jest użytkowana wyłącznie przez grekokatolików, choć pod względem formalnym należała ona do parafii rzymskokatolickiej, aż do 28.11.1991 r.

Budynek wznieśli protestanci w XIX w. Pierwotnie była to kaplica przeznaczona dla baptystów. W latach 90. pracami remontowymi zajął się o. Bogdan M. Krupka. Wyposażenie świątyni jest typowe dla cerkwi.

Duchowni parafii

Wykaz proboszczów:

• o. Bogdan Michał Krupka OSBM (1978–1982)

• o. Józef Jan Trusz OSBM (1982–1983)

• o. Paweł Roman Malinowski OSBM (1983–1986)

• o. Bazyli Igor Medwit OSBM (1986–1989)

• o. Marek Mirosław Skórka OSBM (1989–1992)

• o. Grzegorz Andrzej Stołycia OSBM (1992–1996)

• o. Józefat Tadeusz Osypanko OSBM (1996–2000)

Zgromadzenia zakonne na terenie parafii

Zgromadzenie Sióstr św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny – w parafii od 1957 r.

Zobacz też

Archidiecezja przemysko-warszawska Kościoła greckokatolickiego w Polsce
Archieparchia przemysko-warszawska
Grekokatolicy
Grekokatolicy w Baniach Mazurskich]

Bibliografia

Wojewoda Zbigniew, Zarys historii Kościoła greckokatolickiego w Polsce w latach 1944–1989, Kraków 1994, 125 s.