Sątopy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Pole-obowiązkowe |herb wsi = Pole-obowiązkowe |flaga wsi = Pole-obowiązkowe |herb artykuł...")
 
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
  |nazwa                = Pole-obowiązkowe 
+
  |nazwa                = Sątopy
  |herb wsi              = Pole-obowiązkowe  
+
  |herb wsi              =   
  |flaga wsi            = Pole-obowiązkowe 
+
  |flaga wsi            =  
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe   
+
  |dopełniacz wsi        = Sątop   
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              = satopy.jpg
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          = Dawny pałacyk biskupi.<br>Źródło: [http://archipelag.ceik.eu archipelag.ceik.eu]
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
|województwo          = Pole-obowiązkowe
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
  |powiat                = Pole-obowiązkowe
+
  |powiat                = bartoszycki
  |gmina                = Pole-obowiązkowe
+
  |gmina                = Bisztynek
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 1 282
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 22: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 54 |minutN = 03 |sekundN = 42
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 21|minutE = 00 |sekundE = 45
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Hasło_do_definicji ''' – ...<br/><br/>
+
[[image:satopy2.jpg|thumb|right|290px|Dworzec kolejowy we wsi.<br>Źródło: [http://archipelag.ceik.eu archipelag.ceik.eu]]]
 +
'''Sątopy''' (niem.''Santoppen'') wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat bartoszycki|powiecie bartoszyckim]], w [[Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)| gminie Bisztynek]].
 +
W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 1 282 osoby <ref>łącznie Sątopy, [[Niski Młyn]], [[Sątopy–Samulewo]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Grażyna Kożuchowska]]<ref> [http://bip.warmia.mazury.pl/bisztynek_gmina_miejsko_-_wiejska/101/132/WYKAZ__SOLTYSOW__SOLECTW__GMINY__BISZTYNEK/ Wrota Warmii i Mazur] [17.12.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
  
== Charakterystyka fizjograficzna ==
+
== Położenie ==
...
+
Miejscowość jest położona na [[Warmia|Warmii]], w odległości 9 km od [[Bisztynek| Bisztynka]] w kierunku [[Reszel|Reszla]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
....
+
Miejscowość zawdzięcza swoją nazwę zasadźcy wsi – [[Prusowie |Prusowi]] Santopowi. W roku 1337 jako odbiorca przywileju lokacyjnego otrzymał on 60 [[Włóka |włók]] ziemi na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. Sątopy były w tym czasie [[Wieś pruska |wsią pruską]].  
 +
 
 +
Po wystawieniu przywileju przystąpiono do budowy kościoła. W XIV i w połowie XV wieku funkcję proboszcza pełnili: Arnoldus, Jan Wartenberg, późniejszy biskup warmiński [[Henryk Voglesang]], Laurenty Reynkomis, Bartłomiej de Leunenburg.
 +
 
 +
Szkoła parafialna została uruchomiona zapewne w chwili powstania kościoła. W 1789 roku funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował [[Jan Malecki]]. Miejscowość została nawiedzona przez epidemię dżumy, nie znamy jednak liczby ofiar. W 1783 roku Sątopy składały się z 49 domów. W połowie XIX wieku do miejscowej parafii należały wsie: [[Koprzywnik]], [[Nisko]], [[Świdrówka]], [[Tarniny]], [[Wojkowo]].
 +
 
 +
 
 +
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
 +
 
 +
*1820 r. – 375 osób
 +
 
 +
*1848 r. – 360 osób
 +
 
 +
*1939 r. – 563 osoby
 +
 
 +
== Szkolnictwo ==
 +
W miejscowości istnieje [[Szkoła Podstawowa w Sątopach| Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej]] oraz [[Oddział Zamiejscowy Gimnazjum Publicznego w Bisztynku]].  
 
<br/>
 
<br/>
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
+
==Religia==
...
+
We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Jodoka w Sątopach |parafii rzymskokatolickiej]]. Sątopy znajdują się także na terenie [[Parafia greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Reszlu |parafii greckokatolickiej w Reszlu]] i [[Parafia prawosławna pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Korszach |parafii prawosławnej w Korszach]].
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
...
+
*[[lkwim:Kościół pw. św. Jodoka w Sątopach| kościół]] wzniesiony w połowie XIV wieku, rozbudowany w latach 1884-1886
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
+
*plebania z końca XVIII wieku
 +
*cmentarz przykościelny wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
 +
*3 tradycyjne kapliczki warmińskie
 +
 
 +
==Przyroda==
 +
W pobliżu miejscowości znajduje się [[Rezerwat Polder Sątopy–Samulewo |Rezerwat Przyrody "Polder Sątopy–Samulewo"]].
 
<br/>
 
<br/>
 +
 +
==Ludzie związani z miejscowością==
 +
*[[Henryk IV Vogelsang]] (1360–1415) – biskup warmiński w latach 1401–1415, proboszcz parafii w Sątopach
 +
*[[Fabian Emmerich]] (1477-1559) – duchowny rzymskokatolicki, kanonik dobromiejski, lekarz kapitulny, proboszcz miejscowej parafii.
 +
 +
==Ciekawostki==
 +
*We wsi realizowany jest projekt [[lkwim:Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie|Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]] pod nazwą [http://archipelag.ceik.eu/ "Archipelag - atlas miejsc niezwykłych Warmii i Mazur"].
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
...
+
''Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.<br/>
<br/>
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [18.12.2013]<br/>
 +
[http://www.bisztynek24.pl/wsie.html| Bisztynek24.pl] [18.12.2013]<br/>
 +
[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#643/pl/i/satopy_-_zabytkowy_kosciol_par._p.w._sw._jodoka| Ciekawe Mazury] [18.12.2013]<br/>
 +
[http://pl.wikipedia.org/wiki/S%C4%85topy_%28wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie%29| wikipedia.pl] [18.12.2013]
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
<br/>
 
 
 
== Zobacz też ==
 
...
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Powiat bartoszycki]]
 +
[[Kategoria: Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)]]
 +
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 +
[[Kategoria: 1301-1400]]

Aktualna wersja na dzień 08:12, 15 kwi 2015

Sątopy

Dawny pałacyk biskupi.Źródło: archipelag.ceik.eu
Dawny pałacyk biskupi.
Źródło: archipelag.ceik.eu
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat bartoszycki
Gmina Bisztynek
Liczba ludności (2010) 1 282
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sątopy
Sątopy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sątopy
Sątopy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Dworzec kolejowy we wsi.
Źródło: archipelag.ceik.eu

Sątopy (niem.Santoppen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 1 282 osoby [1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Grażyna Kożuchowska[2].

Położenie

Miejscowość jest położona na Warmii, w odległości 9 km od Bisztynka w kierunku Reszla.

Dzieje miejscowości

Miejscowość zawdzięcza swoją nazwę zasadźcy wsi – Prusowi Santopowi. W roku 1337 jako odbiorca przywileju lokacyjnego otrzymał on 60 włók ziemi na prawie chełmińskim. Sątopy były w tym czasie wsią pruską.

Po wystawieniu przywileju przystąpiono do budowy kościoła. W XIV i w połowie XV wieku funkcję proboszcza pełnili: Arnoldus, Jan Wartenberg, późniejszy biskup warmiński Henryk Voglesang, Laurenty Reynkomis, Bartłomiej de Leunenburg.

Szkoła parafialna została uruchomiona zapewne w chwili powstania kościoła. W 1789 roku funkcję nauczyciela i zarazem organisty sprawował Jan Malecki. Miejscowość została nawiedzona przez epidemię dżumy, nie znamy jednak liczby ofiar. W 1783 roku Sątopy składały się z 49 domów. W połowie XIX wieku do miejscowej parafii należały wsie: Koprzywnik, Nisko, Świdrówka, Tarniny, Wojkowo.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1820 r. – 375 osób
  • 1848 r. – 360 osób
  • 1939 r. – 563 osoby

Szkolnictwo

W miejscowości istnieje Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej oraz Oddział Zamiejscowy Gimnazjum Publicznego w Bisztynku.

Religia

We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej. Sątopy znajdują się także na terenie parafii greckokatolickiej w Reszlu i parafii prawosławnej w Korszach.

Zabytki

  • kościół wzniesiony w połowie XIV wieku, rozbudowany w latach 1884-1886
  • plebania z końca XVIII wieku
  • cmentarz przykościelny wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
  • 3 tradycyjne kapliczki warmińskie

Przyroda

W pobliżu miejscowości znajduje się Rezerwat Przyrody "Polder Sątopy–Samulewo".

Ludzie związani z miejscowością

  • Henryk IV Vogelsang (1360–1415) – biskup warmiński w latach 1401–1415, proboszcz parafii w Sątopach
  • Fabian Emmerich (1477-1559) – duchowny rzymskokatolicki, kanonik dobromiejski, lekarz kapitulny, proboszcz miejscowej parafii.

Ciekawostki

Bibliografia

Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
Bank Danych Lokalnych GUS [18.12.2013]
Bisztynek24.pl [18.12.2013]
Ciekawe Mazury [18.12.2013]
wikipedia.pl [18.12.2013]

Przypisy

  1. łącznie Sątopy, Niski Młyn, Sątopy–Samulewo
  2. Wrota Warmii i Mazur [17.12.2013]