Potryty: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Potryt | |dopełniacz wsi = Potryt | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = Potryty.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Dworek w Potrytach.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 228 |
| − | |rok = | + | |rok = 2022 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Potryty''' (niem. ''Potritten'') – wieś sołecka | + | [[image:potryty2.jpg|thumb|right|290px|Zabytkowy młyn w Potrytach.<br>Fot. Mieczysław Kalski]] |
| − | W latach | + | ''' Potryty''' (niem. ''Potritten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)| gminie Jeziorany]]. |
| − | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 299 osób<ref>łącznie [[Wilkiejmy]] i Potryty</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Artur Romanowski. | |
| − | |||
| − | |||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim. | + | Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], nad rzeką [[Rzeka Symsarna| Symsarną]], w odległości 9,4 km od [[Jeziorany|Jezioran]]. W pobliżu znajdują się jeziora: [[Jezioro Blanki|Blanki]], [[Jezioro Ustnik| Ustnik]] oraz [[Jezioro Spągi| Spągi]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w pierwszej połowie XIV w. Na przepływającej tuż przy wsi | + | Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych z [[Wojny polsko-krzyżackie| wojną polsko–krzyżacką]] w latach 1519–1521, co w znacznym stopniu spowolniło jej rozwój oraz doprowadziło do częściowego wyludnienia. Na przepływającej tuż przy wsi rzece od XVIII wieku funkcjonował młyn wodny. W 1785 roku wieś wchodziła w skład parafii w Jezioranach i liczyła 13 domów. W 1820 roku liczba budynków mieszkalnych wzrosła do 15. W końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku majątek ziemski o powierzchni 280 ha należał do rodziny [[Rodzina von Marquard |von Marquard]]. W latach dwudziestych XX wieku w Potrytach funkcjonowały dwa młyny i tartak. Wraz z zakończeniem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] w miejscowości zaczęła osiedlać się polska ludność. Po 1945 roku we wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]], w którym zorganizowano dojazdowy punkt lekarski. |
| − | + | Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna. | |
| + | |||
| + | |||
| + | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
| + | |||
| + | *1820 r. – 92 osoby | ||
| + | *1885 r. – 167 osób | ||
| − | + | *1900 r. – 161 osób | |
| − | + | *1905 r. – 349 osób | |
| − | . | ||
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *Dwór barokowy z XVIII | + | *[[lkwim:Dwór w Potrytach|dwór]] barokowy z XVIII wieku |
| − | * | + | *zespół dworsko–folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: oficyna, czworak, kuźnia, tartak, dawny zajazd, obory, budynki gospodarcze |
| − | * | + | *park podworski o charakterze krajobrazowym; powierzchnia – ok. 1,5 ha; wiek drzewostanu: 70-100 lat; przez park przepływa rzeka Symsarna |
| − | + | *młyn z urządzeniami technicznymi oraz dom młynarza z początku XIX stulecia | |
| + | *dwie zabytkowe kapliczki warmińskie | ||
| + | *cmentarzysko z epoki brązu zlokalizowane na terenie wsi | ||
| + | |||
| + | ==Turystyka== | ||
| + | *szlak samochodowy: [[Olsztyn]] – Potryty – [[Tejstymy]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – [[Maruny]] – [[Barczewko]] – [[Bałdy]] – Olsztyn | ||
| − | + | ==Bezpieczeństwo== | |
| + | We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [21.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#566/pl/i/potryty_-_zabytkowy_zespol_dworsko-folwarczny| Ciekawe Mazury] [21.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=385:slownik-geograficzny-potryty&catid=52:slownik-geograficzny-krolestwa-polskiego&Itemid=182| Dom Warmiński] [21.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://mojemazury.pl/77649,Potryty-dwor-i-mlyn.html#axzz2p6FHevMJ| Moje Mazury] [21.12.2013]<br/> | |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Potryty| Wikipedia] [21.12.2013] | |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
| Linia 72: | Linia 78: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | |
| − | + | [[Kategoria: Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)]] | |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
Aktualna wersja na dzień 09:21, 27 cze 2022
| Potryty | |
| | |
 Dworek w Potrytach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jeziorany |
| Liczba ludności (2022) | 228 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Potryty | |
| Położenie na mapie Polski  Potryty | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Potryty (niem. Potritten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 299 osób[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Artur Romanowski.
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, nad rzeką Symsarną, w odległości 9,4 km od Jezioran. W pobliżu znajdują się jeziora: Blanki, Ustnik oraz Spągi.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych z wojną polsko–krzyżacką w latach 1519–1521, co w znacznym stopniu spowolniło jej rozwój oraz doprowadziło do częściowego wyludnienia. Na przepływającej tuż przy wsi rzece od XVIII wieku funkcjonował młyn wodny. W 1785 roku wieś wchodziła w skład parafii w Jezioranach i liczyła 13 domów. W 1820 roku liczba budynków mieszkalnych wzrosła do 15. W końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku majątek ziemski o powierzchni 280 ha należał do rodziny von Marquard. W latach dwudziestych XX wieku w Potrytach funkcjonowały dwa młyny i tartak. Wraz z zakończeniem II wojny światowej w miejscowości zaczęła osiedlać się polska ludność. Po 1945 roku we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, w którym zorganizowano dojazdowy punkt lekarski. Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 92 osoby
- 1885 r. – 167 osób
- 1900 r. – 161 osób
- 1905 r. – 349 osób
Zabytki
- dwór barokowy z XVIII wieku
- zespół dworsko–folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: oficyna, czworak, kuźnia, tartak, dawny zajazd, obory, budynki gospodarcze
- park podworski o charakterze krajobrazowym; powierzchnia – ok. 1,5 ha; wiek drzewostanu: 70-100 lat; przez park przepływa rzeka Symsarna
- młyn z urządzeniami technicznymi oraz dom młynarza z początku XIX stulecia
- dwie zabytkowe kapliczki warmińskie
- cmentarzysko z epoki brązu zlokalizowane na terenie wsi
Turystyka
Bezpieczeństwo
We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [21.12.2013]
Ciekawe Mazury [21.12.2013]
Dom Warmiński [21.12.2013]
Moje Mazury [21.12.2013]
Wikipedia [21.12.2013]
Przypisy
