Potryty: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Potryt | |dopełniacz wsi = Potryt | ||
|zdjęcie = Pot.jpg | |zdjęcie = Pot.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Zabytkowy młyn w Potrytach | + | |opis zdjęcia = Zabytkowy młyn w Potrytach [http://pl.wikipedia.org/wiki/Potryty/ Wikipedia] [21.12.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 299 | + | |liczba ludności = 299 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Potryty''' (niem. ''Potritten'') – | + | ''' Potryty''' (niem. ''Potritten'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)| gminie Jeziorany]]. |
| − | W latach | + | W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 299 osób<ref>łącznie [[Wilkiejmy]] i Potryty</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Feliks Szyszka]]<ref> [http://bip.jeziorany.nowoczesnagmina.pl/?c=92/ Strona Urzędu Gminy Jeziorany] [17.12.2013]</ref>. |
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], nad [[Rzeka Symsarna| | + | Miejscowość położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], nad rzeką [[Rzeka Symsarna| Symsarną]], w odległości 9,4 km od [[Jeziorany|Jezioran]]. W pobliżu znajdują się jeziora: [[Jezioro Blanki|Blanki]], [[Jezioro Ustnik| Ustnik]] oraz [[Jezioro Spągi| Spągi]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych | + | Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych z [[Wojny polsko-krzyżackie| wojną polsko–krzyżacką]] w latach 1519–1521, co w znacznym stopniu spowolniło jej rozwój oraz doprowadziło do częściowego wyludnienia. Na przepływającej tuż przy wsi rzece od XVIII wieku funkcjonował młyn wodny. W 1785 roku wieś wchodziła w skład parafii w Jezioranach i liczyła 13 domów. W 1820 roku liczba budynków mieszkalnych wzrosła do 15. W końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku majątek ziemski o powierzchni 280 ha należał do rodziny [[Rodzina von Marquard |von Marquard]]. W latach dwudziestych XX wieku w Potrytach funkcjonowały dwa młyny i tartak. Wraz z zakończeniem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] w miejscowości zaczęła osiedlać się polska ludność. Po 1945 roku we wsi powstało [[Państwowe Gospodarstwo Rolne]], w którym zorganizowano dojazdowy punkt lekarski. |
Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna. | Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna. | ||
| + | |||
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach: | ||
| − | 1820 | + | *1820 r. – 92 osoby |
| − | 1885 | + | *1885 r. – 167 osób |
| − | 1900 | + | *1900 r. – 161 osób |
| − | 1905 | + | *1905 r. – 349 osób |
| − | |||
| − | |||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[lkwim:Dwór w Potrytach| | + | *[[lkwim:Dwór w Potrytach|dwór]] barokowy z XVIII wieku |
| − | * | + | *zespół dworsko–folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: oficyna, czworak, kuźnia, tartak, dawny zajazd, obory, budynki gospodarcze |
| − | * | + | *park podworski o charakterze krajobrazowym; powierzchnia – ok. 1,5 ha; wiek drzewostanu: 70-100 lat; przez park przepływa rzeka Symsarna |
| − | * | + | *młyn z urządzeniami technicznymi oraz dom młynarza z początku XIX stulecia |
| − | * | + | *dwie zabytkowe kapliczki warmińskie |
| − | * | + | *cmentarzysko z epoki brązu zlokalizowane na terenie wsi |
| − | |||
| − | |||
==Turystyka== | ==Turystyka== | ||
| − | * | + | *szlak samochodowy: [[Olsztyn]] – Potryty – [[Tejstymy]] – [[Górowo (gmina Kolno) |Górowo]] – [[Maruny]] – [[Barczewko]] – [[Bałdy]] – Olsztyn |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | #Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [21.12.2013] |
| − | #[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#566/pl/i/potryty_-_zabytkowy_zespol_dworsko-folwarczny| Ciekawe Mazury | + | #[http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#566/pl/i/potryty_-_zabytkowy_zespol_dworsko-folwarczny| Ciekawe Mazury] [21.12.2013] |
| − | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=385:slownik-geograficzny-potryty&catid=52:slownik-geograficzny-krolestwa-polskiego&Itemid=182| Dom Warmiński] [ | + | #[http://www.domwarminski.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=385:slownik-geograficzny-potryty&catid=52:slownik-geograficzny-krolestwa-polskiego&Itemid=182| Dom Warmiński] [21.12.2013] |
| − | #[http://mojemazury.pl/77649,Potryty-dwor-i-mlyn.html#axzz2p6FHevMJ| | + | #[http://mojemazury.pl/77649,Potryty-dwor-i-mlyn.html#axzz2p6FHevMJ| Moje Mazury] [21.12.2013] |
| − | + | #[http://pl.wikipedia.org/wiki/Potryty| Wikipedia] [21.12.2013] | |
| − | #[http://pl.wikipedia.org/wiki/Potryty| Wikipedia | ||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 17:28, 27 paź 2014
| Potryty | |
| | |
![Zabytkowy młyn w Potrytach Wikipedia [21.12.2013]](/index.php/Plik:Pot.jpg) Zabytkowy młyn w Potrytach Wikipedia [21.12.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Jeziorany |
| Liczba ludności (2010) | 299 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Potryty | |
| Położenie na mapie Polski  Potryty | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Potryty (niem. Potritten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś w 2010 roku była zamieszkana przez 299 osób[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Feliks Szyszka[2].
Położenie
Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, nad rzeką Symsarną, w odległości 9,4 km od Jezioran. W pobliżu znajdują się jeziora: Blanki, Ustnik oraz Spągi.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w pierwszej połowie XIV wieku. Nie uniknęła zniszczeń związanych z wojną polsko–krzyżacką w latach 1519–1521, co w znacznym stopniu spowolniło jej rozwój oraz doprowadziło do częściowego wyludnienia. Na przepływającej tuż przy wsi rzece od XVIII wieku funkcjonował młyn wodny. W 1785 roku wieś wchodziła w skład parafii w Jezioranach i liczyła 13 domów. W 1820 roku liczba budynków mieszkalnych wzrosła do 15. W końcu XIX i pierwszej połowie XX wieku majątek ziemski o powierzchni 280 ha należał do rodziny von Marquard. W latach dwudziestych XX wieku w Potrytach funkcjonowały dwa młyny i tartak. Wraz z zakończeniem II wojny światowej w miejscowości zaczęła osiedlać się polska ludność. Po 1945 roku we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, w którym zorganizowano dojazdowy punkt lekarski. Obecnie w miejscowości działa mała elektrownia wodna.
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
- 1820 r. – 92 osoby
- 1885 r. – 167 osób
- 1900 r. – 161 osób
- 1905 r. – 349 osób
Zabytki
- dwór barokowy z XVIII wieku
- zespół dworsko–folwarczny z przełomu XIX i XX wieku: oficyna, czworak, kuźnia, tartak, dawny zajazd, obory, budynki gospodarcze
- park podworski o charakterze krajobrazowym; powierzchnia – ok. 1,5 ha; wiek drzewostanu: 70-100 lat; przez park przepływa rzeka Symsarna
- młyn z urządzeniami technicznymi oraz dom młynarza z początku XIX stulecia
- dwie zabytkowe kapliczki warmińskie
- cmentarzysko z epoki brązu zlokalizowane na terenie wsi
Turystyka
Bibliografia
- Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [21.12.2013]
- Ciekawe Mazury [21.12.2013]
- Dom Warmiński [21.12.2013]
- Moje Mazury [21.12.2013]
- Wikipedia [21.12.2013]
Przypisy
- ↑ łącznie Wilkiejmy i Potryty
- ↑ Strona Urzędu Gminy Jeziorany [17.12.2013]
